ویکی‌گفتاورد

انقلاب ۱۳۵۷ ایران

سرنگونی نظام پادشاهی و تاسیس جمهوری اسلامی در ایران
(تغییرمسیر از انقلاب ایران)

انقلاب ۱۳۵۷ یا انقلاب اسلامی (همچنین:انقلاب بیست و دوم بهمن)، به رویدادهایی شامل سرنگونی دولت شاهنشاهی ایران در زمان پادشاهی محمدرضا پهلوی و جایگزینی آن با یک جمهوری اسلامی با رهبری روح‌الله خمینی، با پشتیبانی سازمان‌های گوناگون چپ‌گرا و اسلام‌گرا و و جنبش‌های دانشجویی ایرانیان اشاره می‌کند.

گفتاوردها

ویرایش
  • «اگر شاه کشور را ترک نمی‌کردو اوضاع بهم نریخته بود خمینی هرگز جرئت نمی‌کرد که بیاید. آنچه روی داد به خاطر تبلیغات بود. خمینی به‌خصوص از جانب بی‌بی‌سی در آن روزها و فرانسه و متأسفانه رقابت بین آمریکا و فرانسه و انگلیس مطرح بود. زیرا اروپاییان از مناسبات ما با آمریکا خوشنود نبودند.»
  • وظیفهٔ انقلاب این نیست که خفقان را با خفقان جواب بگوید. وظیفهٔ انقلاب آن است که خفقان دیکتاتوری را با دموکراسی انقلابی جواب بگوید.
    • رضا براهنی، «انقلاب فقط از انقلاب دستور می‌گیرد» ۱۸ مارس ۱۹۸۰/ ۲۸ اسفند ۱۳۵۸ [۲]
  • آیا به انقلاب بصورت جدی می‌اندیشیم؟ آیا می‌خواهیم بدانیم که مرکز انقلاب ایران کجاست؟ مرکز انقلاب در جایی است که بر مردم وحشتناک‌ترین ظلم‌ها شده باشد و انواع وحشیگری‌ها و درنده‌خویی‌ها و تبعیضات و تحمیلات در حقشان اعمال‌شده باشد، و در مقابل مردم علیه این مظالم و ظالمان عصیان کرده باشند؛ عصیانی اصیل، عظیم، انسانی و انقلابی کرده باشند تا کلیهٔ نهادهای ستم از میان برخیزد، و دموکراسی، آزادی و تساوی حقوقی بین کلیهٔ انسان‌ها جایگزین ظلم و ظلمت شود.
    • رضا براهنی، «انقلاب فقط از انقلاب دستور می‌گیرد»، ۱۸ مارس ۱۹۸۰/ ۲۸ اسفند ۱۳۵۸ [۳]
  • «در فضای باز سیاسی که از دو سال پیش به تدریج ایجاد می‌شد، شما ملت ایران علیه ظلم و فساد بپا خواستید. انقلاب ملت ایران نمی‌تواند مورد تأیید من بعنوان پادشاه ایران و بعنوان یک فرد ایرانی نباشد.»
  • «من از همه شما هموطنان عزیزم می‌خواهم تا به ایران فکر کنید. همه به ایران فکر کنیم. در این لحظات تاریخی بگذارید همه با هم به ایران فکر کنیم. بدانید که در راه انقلاب ملت ایران علیه استعمار، ظلم و فساد من در کنار شما هستم؛ و برای حفظ تمامیت ارضی وحدت ملی، و حفظ شعائر اسلامی و برقراری آزادیهای اساسی و پیروزی و تحقق خواستها و آرمانهای ملت ایران همراه شما خواهم بود.»
  • «چون پایگاه انقلاب اسلامی دین بود، بنابراین با هویت تاریخی جامعه سازگار شد و چون همگان را به آزادی و استقلال و پیشرفت فرا خواند، در نتیجه با خواست تاریخی مردم همسو بود.»
  • «تنها راهِ حفظِ وحدتِ ملّی و حقوق فردی، ترکِ استبداد، احترام به قانون اساسی، رعایتِ اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر، لغو نظام تک حزبی، دادنِ آزادی مطبوعات و اجتماع، آزادی زندانیان سیاسی، دادن اجازهٔ بازگشت به تبعیدی‌ها و برقرای حکومتی برخوردار از اعتماد عمومی و مراعات کنندهٔ قانون اساسی است.»
    • نامهٔ سرگشادهٔ کریم سنجابی، داریوش فروهر و شاپور بختیار، در سال ۱۳۵۶، جنبش (خبرنامه‌ای به سردبیری علی اصغر حاج سیدجوادی، بولتن خبری، ارگان جامعهٔ نویسندگان و خبرنامه، ارگان اتحادیهٔ نیروهای جبههٔ ملّی.[۶]
  • «انقلاب ما در هر مقطعی نیاز به یک پالایش دارد... خشونت و خشونت‌گرایی تحت هر عنوانی محکوم است و همه باید به سمت قانون و قانونگرایی حرکت کنیم...»[۷]
  • «ایران محتاج انقلاب بود. برای ایران، انقلاب ضرورت پیدا کرده بود. عنوان یکی از داستانهای خودم که آتش زیر خاکستر است نشان می‌دهد که من طرفدار انقلاب بوده‌ام و در این داستان مفصل گفته‌ام که اگر می‌خواهید این بدبختی‌ها رفع بشود باید انقلاب کنید خواه راستی باشید خواه چپی یا ... باید انقلاب کرد و خوشبختانه این انقلاب به عمل آمد. این انقلاب یک نکته‌ای که داشت و ایرانیان کمتر متوجه آن بودند این بود که تاریخ دو سه هزار ساله ما انقلاب نشان نمی‌دهد و ما یک انقلاب داشته‌ایم و آن انقلاب کاوه آهنگر بود. کاوه آهنگر هم هیچوقت وجود خارجی نداشته!.»
  • «در سدهٔ بیستم، دو انقلابِ مهم در ایران روی داده است، انقلابِ مشروطه و انقلابِ اسلامی. انقلابِ نخست شاهدِ پیروزیِ هرچند کوتاهِ روشنفکرانِ مدرن بود، روشنفکرانی که از ایدئولوژی‌های غربی ناسیونالیسم، لیبرالیسم و سوسیالیسم الهام می‌گرفتند، قانون اساسی کاملاً غیردینی مدوّن کردند و به نوسازی جامعهٔ خود مطابقِ جوامعِ اروپاییِ معاصر امیدوار بودند...
    امّا با انقلابِ دوّم، علمای سنّتی به میدان آمدند؛ علمایی که از دورانِ طلایی اسلام الهام می‌گرفتند. پیروزیِ خود را با طرح و تدوین یک قانون اساسی کاملاً دینی تضمین نمودند، شرع را جایگزین دادگاه‌های موجود کردند و مفاهیمِ غربی همچون دموکراسی را مفاهیمی الحادی دانستند و موردِ انتقاد قرار دادند...
    در واقع، در تاریخِ معاصر جهان، انقلاب اسلامی پدیدهٔ بی همتایی است، زیرا نه یک گروهِ اجتماعی جدید مجهز به احزاب سیاسی و ایدئولوژی‌های غیر دینی بلکه روحانیون سنتّی مجهز به منبر و مدعی حقِّ الهی در نظارت بر عملکرد همهٔ مقامات غیر روحانی، حتّی عالی‌ترین نهادِ متشکّل از نمایندگان متخب ملّت، را به قدرت رساند.»
  • «من بارها گفته‌ام اگر برگردیم به قبل از |انقلاب، با آنکه [سلطنت در] قانون اساسی موروثی بود انقلاب نمی‌کنیم و می‌رویم به دنبال اصلاح. برای ساختار غلط باید اصلاحات را در پیش گرفت. انقلاب چیزی به ما اضافه نمی‌کند بلکه هرج و مرج می‌شود و وضع خراب‌تر هم می‌شود؛ کما اینکه ما یکبار این تجربه را داشته‌ایم. با فکر و فهم و تجربه اکنون اگر به قبل از انقلاب برگردیم، انقلاب نمی‌کنیم و به دنبال اصلاح خواهیم رفت. اکنون راه اصلاح باز است. عرض کردم دولت دموکراتیکی که دنبالش هستیم در سال ۱۴۰۰ به آن خواهیم رسید.»
  • «بعد از انقلاب نکته‌ای که موجب شد جهان از ایران بترسد، مبحث صادر کردن انقلاب بود چنانچه ابرقدرت‌ها نیز پس از آن تلاش کردند کشورهای همسایه ایران را از ایران بترسانند و این مسئله موجب برنامه‌ریزی جنگ علیه ایران شد که براساس آن تبلیغات بود که کشورهای عربی نیز از جنگ علیه ایران حمایت کردند. اما در این می‌ان باید اشاره کنم که ایران اگرچه تنها کشوری در منطقه است که در آن هر ساله انتخابات برگزار می‌شود اما به هر حال اشتباهاتی نیز در ایران وجود دارد.»
  • «ایران را در میان تمام کشورها با نام انقلاب بزرگش می‌شناسم ... باید تأکید کنم انقلاب اسلامی ایران از مهمترین انقلاب‌های جهان است و حتی مهم‌تر از انقلاب فرانسه و من این مسئله را با چشم خود دیدم.»
  • «من انقلابِ اسلامی را آغازِ دورانِ حاکمیّتِ مردم بر سرنوشتِ خویش می‌دانم. ممکن است کسانی، به دلیلِ مشکلاتِ تاریخی و ذهنی، نتوانند این حقیقت را درک کنند که مردم باید بر سرنوشتِ خودشان حاکم باشند.»
    • محمد خاتمی سخنرانی در دیدارِ با اعضای تیم ملّی فوتبال، ۱۳/۴/۱۳۷۷، برگرفته از کتاب «زنان و جوانان» نشر طرحِ نو، چاپ ۱۳۸۸، ص۱۸۶
  • «در مقیاس با انقلاب‌های جهانی مثل انقلاب کبیر فرانسه، انقلاب اکتبر روسیه، انقلاب ۱۹۴۹ میلادی چین، انقلاب ۱۹۵۲ میلادی کوبا انقلاب اسلامی شکوهمند ایران را باید بزرگترین انقلاب جهانی نامید. انقلاب‌های بزرگ جهان در سه موضوع با انقلاب اسلامی ملت ایران قابل قیاس نیستند، انقلاب‌های بزرگ سه رکن دارند که رکن اول مردم هستند، رکن دوم ایدئولوژی و رکن سوم رهبری.»
  • «من تفکّرِ اصلاح‌طلبی را همان تفکّری می‌دانم که در بهمن سال ۵۷ سبب پیروزی انقلاب اسلامی شد.»
  • «عمیقاً معتقدم اصلاح طلبی جریان اصلی انقلاب است و تا انقلاب هست و ایران هست، اصلاح طلبی باید بماند. عرصه سیاست و مدیریت کشور نباید هیچگاه از تفکر اصلاح طلبی خالی شود. اصلاح طلبی یعنی تعهد صبورانه و امیدوارانه همزمان به اهداف و روش‌های اصلاح طلبانه؛ لذا اساساً اصلاح طلبی فقط می‌تواند در چهارچوب و درون نظام تعریف شود که هدفش اصلاح امور و جامعه با صبر و تدبیر و البته با استفاده از روش‌های اصلاح طلبی است.»
  • «اگر مقصود از انقلابی عمل کردن، زدن و ریختن و کشتن و پاشیدن و پا روی همه اصول و قانون و مقررات گذاشتن باشد البته دولت و شخص بنده انقلابی نیستیم. اما اگر بنا باشد که نظم و اصول و سیستم و تغییر عمیق باشد ما انقلابی بودیم و هستیم. اما اینکه می‌گویند دولت قاطع نیست، فکر کنید کسی را چاقویی دستش می‌دهند اما تیغه چاقو را به کس دیگری می‌دهند دستش چاقویی است که اصلاً تیغه ندارد.»
  • «تحصن، هیاهو و جاروجنجال درست نیست. ما توبیخ می‌شویم، تهدید می‌شویم و کشته هم می‌شویم اما تسلیم حرف زور و تهدید نمی‌شویم.»
  • «همانطوری که برای شخص نابرده رنج گنج میسر نمی‌شود، برای اقوام و ملل نیز هیچوقت ناداده شهید، بقاء و عظمت حاصل نمی‌گردد.»
  • «امروز مهمترین مشکل مردم ما مشکلات اقتصادی است. انقلاب اسلامی به فرموده امام خمینی (ره) انفجار نور بود، اما اگر مشکلات اقتصادی مردم حل نشود و ناامیدی در جامعه شکل گیرد، انفجار اخلاقی رخ خواهد داد که ارزش‌ها را زیر سؤال برده یا ازبین می‌برد و در این راستا وظیفه ما این است که با همه توان و با برادری و گذشت به واسطه برکات الهی این مشکلات را خاتمه دهیم.»
  • «انقلاب اسلامی ایران سرآغاز نگاه دینی به سیاست است. این نگاه باید در عرصه سیاست ورای ارزش‌های یک انسان مادی باشد. پس انقلاب اسلامی ایران سرآغاز نگاهی به سیاست است که از مبانی و ارزشهای شریعت عاریت گرفته شده است. این در زندگی شخصی امام به وضوح نمایان است. یعنی امام ابتدا به خودسازی پرداخته است و سپس دست به سازندگی در حوزه اجتماع می‌زند. شما زندگی ساده امام را دیدید. این زندگی، زندگی شخصی است که احساسش این است که دنیا مزرعه آخرت است. مثلاً در زندگی شخصی امام بسیار مشهور بود که امام حدود شصت سال نماز شب را ترک نکردند و حتی در دورانی که ایران در شرایط جنگ با دشمن و در شرایط سیاسی دشوار و مشکلات فراوان داخلی و خارجی بود، ولی این امور در نظم و شب بیداری امام کوچکترین خللی ایجاد نکرد.»
  • «من فکر نمی‌کنم کسی در جمهوری اسلامی ایران و حتی دوستداران جمهوری اسلامی در خارج از کشور معتقد باشند وضعیت کنونی بهترین وضعیت ممکن است. ما تا رسیدن به وضعیت مطلوب راه زیادی در پیش رو داریم ولی مدعی هستیم که ما گام در مسیر درست می‌گذاریم»
  • «نبرد ما برای تشکیل امت، یک نبرد همه‌جانبه و در تمامی ابعاد و فعالیت‌های انسانی خواهد بود، این نبرد در نقاط مختلف جهان و در سطوح مختلف دنبال خواهد شد…. اولین نقطه‌ای که این نبرد در آنجا به پیروزی دست یافته و به تشکیل دولت اسلامی منجر شده است، ایران کنونی است که باید رهبری این مبارزهٔ جهانی برای تشکیل امت را به دست گیرد.»
    • کلیم صدیقی در نهضت‌های اسلامی و انقلاب اسلامی» مقدمه –صفحهٔ ۷
  • «تمام بخش‌های حرکت اسلامی باید منابع خود را بسیج کرده و در راه دفاع از بخش اصلی و بی دفاع که در ایران است، بکار گیرند.»
    • کلیم صدیقی در نهضت‌های اسلامی و انقلاب اسلامی» مقدمه
  • «من معتقدم که انقلاب اسلامی در ایران اولین شکست کفر به دست اسلام از آغا زجهانی شدن کفر به شکل تمدن غربی است.»
    • کلیم صدیقی در نهضت‌های اسلامی و انقلاب اسلامی» (ص ۳۲)
  • «اگر انقلاب اسلامی در ایران فقط یک «رویداد ایرانی» با هدفی محدود برای سرنگونی یک حاکم ظالم به خصوص و جایگزین کردن آن با یک رژیم اسلامی بود، آنگاه اعتقاد نداشتم که لازم بود همه کس در ایران و در خارج توجه زیادی به آن مبذول دارند و نیازی نبود که مراکز قدرت جهانی کفر، دو ابرقدرت و موکلین آنها، این مقدار به ایران اسلامی حسّاس باشند و این مقدار عظیم از وقت، توطئه و نیروی نظامی و سایر منابع خود را در تلاش برای نابودی آن در داخل ایران و برای جلوگیری از گسترش آن به سایر امت اسلامی، صرف کنند.»
    • کلیم صدیقی در نهضت‌های اسلامی و انقلاب اسلامی» (ص ۳۳–۳۲)
  • «مردم انقلاب نکردند تا من وشما بر آنها حکومت کنیم. اگر قرار بود با چماق و زورگویی بتوانند حکومت کنند قبل از شما آریامهر بود. حاکمیت تک حزبی است که صدای پای فاشیزم را به گوش می‌رساند. وای به حال آن انقلابی که ۸ درصد به ۸۰ درصد حکومت کنند. اگر زور می‌توانست آدم را جای خودش بنشاند، پیش از شما زورمند تر از شما بودند. شما جز اینکه خفقان ایجاد کنید و برای مردم مشکل درست کنید کار دیگری نمی‌کنید» لاهوتی
  • «در اوایل پیروزی انقلاب کمیته‌هایی در ادارات تشکیل شده بود به نام «کمیته پاک‌سازی» که عوامل رژیم گذشته را کنار بگذارند و اجرای آن در شورای انقلاب و دولت آقای بازرگان دنبال شده بود. زمانی به امام گزارش دادند که این کمیته‌ها خیلی تندروی می‌کنند؛ مثلاً دادگاه‌های انقلاب تند برخورد می‌کردند و در مصادره اموال مردم و متهمانی که با رژیم گذشته همکاری می‌کردند، سختگیری می‌کردند... امام این مسئله را با مشی عمومی خودش در تعارض می‌دید لذا فرمان هشت ماده‌ای را دربارهٔ حقوق مردم، قانون، قوه قضاییه و لزوم اسلامی شدن روابط و قوانین صادر کرد.
    بر اساس این فرمان با تعدادی از قضات که موجه هم بودند، برخورد شد. شهید اسدالله لاجوردی و همچنین آقای خلخالی که امام تندروی‌های او را قبول نداشت، نیروهای انقلاب بودند و فکر می‌کردند که برای انقلاب کار می‌کنند و وجودشان در خیلی جاها، مؤثر بود ولی روش‌هایشان درست نبود.
    برداشت من از فرمان هشت ماده‌ای، این است که امام یک بار دیگر به همه متولیان انقلاب چه در قوه مقننه، چه در قوه مجریه و چه در قوه قضاییه، گوشزد کرد که مسیر انقلاب این نگاه است... علت اینکه امام آقای لاجوردی را عزل کرد و حاضر نشد که آقای لاجوردی در تشکیلات بماند را از نوع برخورد امام در مقاطع مختلف می‌توان برداشت کرد؛ که امام برخورد انتقامی و خشونت‌طلبانه را قبول نداشتند.»
  • «انقلاب اسلامی ما تا وقتی که تمام افراد قرار گرفته در شبکهٔ حکومت، عاشقان خدمت بی‌منت به مردم نشوند، به مرحلهٔ مطلوبش در بافت و ساخت حکومت نرسیده است. در این شهر نیشابور، در شهری که وارث افتخارات گوناگون و وارث رنج‌های گوناگون در تاریخ سده‌های اسلامی است، مردم هشیار و بیدار شهر باید مواظب باشند همهٔ کسانی که به شکلی در کار ادارهٔ امور مردم مسئولیت و وظیفه‌ای بر عهده دارند تا چه اندازه در درونشان این انقلاب اخلاقی و روحی تحقق پیدا کرده...
  • «امید است این انقلاب اصیل اسلامی، که با الهام گیری از تعالیم عالیه اسلام و تکیه بر ایمان به خدا و استقامت و پایداری در برابر توطئه دشمنان به ثمر رسید، الگویی برای سایر ملتهای در بند استعمار قرار گرفته و با همین شیوه بتوانند خود را ازسلطه استعمارگران نجات بخشند.»
  • «این نهضت ایران؛ نهضت مخصوص به خودش نبوده و نیست؛ برای اینکه اسلام مال طایفه خاصی نیست. اسلام برای بشر آمده است؛ نه برای مسلمین و نه برای ایران. انبیا مبعوث‌اند بر انسانها، و پیغمبر اسلام مبعوث بود بر انسان‌ها..»
  • «ایران در دست من نیست، در دست ملت است. ملت هم کسی که خدمتگزار باشد و مصالحشان را بخواهد، با آزادی مطلق به او ممکن است رو بیاورند. در مملکت ما آزادی اندیشه هست، آزادی قلم هست، آزادی بیان هست ولی آزادی توطئه و آزادی فسادکاری نیست.»
  • «سپاه باید پشت مردم باشد. اصل مردمند. ارتش هم باید پشت مردم باشد. ارتش وسپاه باید بگویند: جانم فدای مردم. اگر بگوید جانم فدای رهبر انحراف است. اصل مردمند. رهبر هم جانش فدای مردم است. ما همه برای مردمیم. سپاه باید از حقوق مردم دفاع کند. پشتیبان مردم باشد. اگر بگوید جانم فدای رهبر که این می‌شود همان زمان شاه. پس مردم برای چی انقلاب کردند؟»
  • «ما خواستار احیای آن بخش فراموش شده از اهدافی هستیم که این نهضت عظیم به امید تحقق آنها آغاز شد. چه شعارهای بزرگی از انقلاب که اینک دم زدن از آنها روی کسانی را ترش می‌کند، تا جائی که گویی اینها شعارهای ضدانقلاب بوده‌اند. نمونه‌ای از آنها آزادی است؛ آزادی عقیده، آزادی بیان، آزادی پس از بیان، آزادی انتخاب کردن و انتخاب شدن، آزادی به تمامی آن معنای جلیلی که مردم ما در بهمن ۵۷ تأمین آن را یکی از مهمترین اهداف خود می‌دانستند، به صورتی که پیروزی انقلاب را بهار آزادی نامیدند. این آزادی به مفهوم آزادی سیاسی و حق انتقاد بی‌هراس از حاکمان بوده‌است.»
  • «به مردم بازگردیم. چرا هر گرهٔ سهلی را با دندان‌های امنیتی باز می‌کنیم؟ چرا به کوچکترین بهانه، هر کسی را از دایره خودی‌های‌مان دور می‌کنیم؟ این یکی بیش از اندازه جوان است، آن یکی بیش از اندازه هنرمند است، آن یکی روشنفکر است، این یکی با ما اختلاف سلیقه دارد، آن یکی دانشجوست، این یکی از کار ما ایراد می‌گیرد، آن یکی به گروه ما تعلق ندارد، این یکی قدش بلند است، آن یکی خیلی شیک‌پوش است. آن‌قدر از دور خود می‌رانیم تا این که تنها می‌مانیم. این شیوهٔ انقلاب اسلامی نیست، و شیوهٔ اسلامی نیست که آغوشش را به روی همه باز می‌کند و به صرف شهادت زبانی، انسان‌ها را در دایرهٔ خود می‌آورد.»
  • «و مظلوم‌تر از انقلاب اسلامی، جمهوری اسلامی و قانون اساسی، خود اسلام است؛ دینی که بسیار از آن نام می‌برند و اندک به آن عمل می‌شود. چه بسیار که دین را سرند می‌کنند، هر چه از آن که منافعشان ایجاب نکند به فراموشی می‌سپارند و سلیقه‌ها و مصلحت‌های خود را متن اسلام می‌نامند، تا جایی که دروغ به مشخصه‌ای غیرقابل تفکیک از صدا و سیما تبدیل شود و زشت‌ترین بداخلاقی‌ها نشانه تعهد به دین پیامبری تلقی گردد که برای تکمیل بزرگواری‌های اخلاقی مبعوث شده است؛ شکنجه زندانیان و کشتن آنان، و اعمالی که قلم از ذکرشان شرم می‌کند.»
  • «اگر برای حکمرانی مبتنی بر دین تنها یک رسالت وجود داشته باشد آن این است که زمینه را برای زندگی توأم با ایمان آماده‌تر کند. پس چرا فاصله جامعه ما با زندگی ایمانی روزبه‌روز بیشتر می‌شود؟ این فاصله میراث انقلاب نیست. در تابستان گرم ۵۸، چه بسیار بودند کسانی که برای نخستین بار رمضان را روزه گرفتند و از این تجربه خود لذت بردند؛ میراث انقلاب ما این بود. میراث انقلاب ما معنویتی بود که در دوران دفاع مقدس جامعه را فرا گرفت. میراث انقلاب ما پرورش روح‌های بزرگ و اخلاص‌های مثال‌زدنی بود. انقلاب ما نشان داد می‌تواند نورانیتی را که جامعه تشنه آن است تأمین کند. آخر یک بار هم که شده میراثی را که از امام خود تحویل گرفتیم با ایران امروز مقایسه کنیم؛ جامعه‌ای سودازده که در آن تحجر دولت‌سازی می‌کند؛ جامعه‌ای تقلب‌زده، دروغ‌زده.»
  • «دولت ایران به نام صدور انقلاب اسلامی در بنیانگذاری و گسترش سازمان‌های تندروی اسلامی سهیم است.»
  • «نهاد مقدس و نیروی رزمنده، مجاهد و مردم محور سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اصلی‌ترین عامل شکست سناریوها و نقشه‌های ضد انقلاب داخلی و خارجی علیه ملت ایران است.»
  • «امروز انقلاب اسلامی مدلی است که به خوبی مدعی آزادی واقعی در دنیا است. آزادی‌ای که می‌گوید این خودم هستم که باید تصمیم بگیرم چگونه پیشرفت کنم؛ آزادی‌ای که همراه با عدالت است؛ آزادی‌ای که همراه با معنویت است؛ آزادی‌ای که مبتنی بر ولایت است.»
  • «[می‌خواهم از نظرتان دربارهٔ ایران بپرسم به عنوان کشوری که الگو و نظام اسلامی خاص خودش را دارد.] ایران شیوه خودش را برای حکومت اسلامی دارد که از مذهب جعفری بیرون آمده که یکی از مذاهب اقلیت در جهان اسلام است... ایرانی‌ها هم در چیزهایی موفق بودن و در چیزهایی نه، ایران توانسته در برابر تحریم‌ها بایستد و فناوری‌اش را پیشرفت بدهد، بیش از ۳۰ سال پایداری در برابر تحریم پرفشار بین‌المللی چیز ساده‌ای نیست اما ایران ناکامیهایی هم داشته ... [و نمونه ناکامیهاش؟] مثلاً انتخابات قبلی اولین انتخابات در تاریخ ایران بود که بر سرش اجماع وجود نداشت، در حالی که همهٔ انتخابات قبلی از زمان پیروزی انقلاب بر سرشان اجماع و توافق وجود داشته، یکی از علامات سلامتی انتخابات این است که مخالفان، نتیجه‌اش را قبول داشته باشند وگرنه مشکلی وجود دارد.»
  • «در مورد وضع سیاسی مهندس بازرگان از آغاز انقلاب اسلامی، به اعتقاد من او سیاستمدار بد شانسی شد. او فرقی نکرد ولی ظرف زمانی اول انقلاب (مثل اول هر انقلابی) نیروی آرام و معتدل و بقول خودش که خودش را به اتومبیل ژیان تشبیه می‌کرد، با شرایط آن دوران سازگار نبود. اشتباه نشود، ناسازگاری غیر از بد بودن است. شاید اگر او در آن دوران آغازین انقلاب در مقام نخست‌وزیری نبود، بعدها نیاز به وجود او، فراگیر می‌شد.»
  • «من متخصص انقلاب نیستم ولی هیچ وقت چشمم از انقلاب خود انگیخته آب نخورده. انقلاب خود انگیخته مثل ارتش بی‌فرمانده بیش‌تر به درد شکست خوردن و برای اشغال شدن گزک به دست دشمن دادن می‌خورد تا شکست دادن و دمار از روزگار دشمن برآوردن. ملتی که حافظهٔ تاریخی ندارد، انقلابش به هراندازه هم که از لحاظ مقطعی «شکوهمند» توصیف شود، درنهایت به آن‌صورتی درمی‌آید که عرض شد. یعنی در نهایت امر چیزی ارتجاعی ازآب در می‌آید. یعنی عملی خلاق صورت نخواهد داد.»
  • «من خود را تا این‌حد بی‌منطق نمی‌دانم که باچیزی که نمی‌شناسم و کسی ماهیت آن را برایم توضیح نداده‌است از در مخالفت درآیم. آقایان روحانی گفتند «به جمهوری اسلامی رای بدهید» ولی نگفتند منظورشان از «جمهوری اسلامی» چیست و این جامعه را از روی کدام الگوئی در هزاروچهارصدسال تاریخ اسلام به قامت بریده‌اند.»
    • احمد شاملو مصاحبه هفته‌نامه «تهران مصور» - ۲۸ اردیبهشت ۱۳۵۸
  • «توده مردم مسلمانند؟ البته! تقویت اسلام خواست آنهاست؟ برمنکرش لعنت! ـبه روحانیت قلباً اعتقاد و ایمان دارند؟ صددرصد! ولی اینجا یک سیستم مطرح است که باید نخست جزئیاتش تشریح‌گردد و بعد هر نامی که زیبنده‌تر بود بر آن اطلاق‌شود، نه این‌که نامی عنوان شود بدون اینکه مسمای آن مصداق عینی یا حتی ذهنی داشته باشد. رای سیاسی نمی‌تواند «بشرط چاقو» باشد.»
    • احمد شاملو مصاحبه هفته‌نامه «تهران مصور» - ۲۸ اردیبهشت ۱۳۵۸
  • «کدام خانوادهٔ ایرانی‌ای هست که سیاست در آن رلی بازی نکرده باشد. شما فقط تاریخ قرن بیستم ایران را در نظر بگیرید: انقلاب مشروطیت، ملی کردن صنعت نفت، یک انقلاب دیگر، جنگ! آن‌قدر تغییرات و تحولات در جامعهٔ ایران صورت گرفته که در هر نسلی یک تحول بزرگ اتفاق افتاده و این تحولات باعث شده که زندگی مردم از روال عادی خودش بیرون بیاید. من در عمرم یک ایرانی ندیده‌ام که بگوید من به دنبا آمدم، مدرسه رفتم، دانشگاه رفتم، ازدواج کردم، بچه‌دار شدم، بچه‌های‌ام بزرگ شدند، حالا همدیگر دارم می‌میرم. یعنی شما هر ایرانی را که می‌بینید، در برهه‌ای از زندگی‌اش یک اتفاق خارق‌العاده می‌افتد.»
  • «انقلاب اسلامی برای آزادی و دموکراسی و از بین رفتن اوین ایجاد شد.»
  • «امروز معتقدم آمریکاستیزی تبدیل به هویت جمهوری اسلامی ایران شده است یعنی اگر آمریکاستیزی را از نظام جمهوری اسلامی بگیرند هیچ‌چیز دیگری در دستش نیست و آمریکاستیزی به ایجاد نوعی هویت برای نظام جمهوری اسلامی بدل شده است.»
  • «انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی براساس مکتب فاطمی و علوی است. پس باید تمام توانمان را به کار گیریم تا این فرهنگ را در جامعه تثبیت کنیم و همه این موارد با یک مدیریت جهادی امکان‌پذیر است.»
  • «جالب اینجاست که وقتی شما با هم وطنان ما صحبت می‌کنید می‌بینید که اکثراً نگرش مٌثله شده‌ای در موردِ هویّتِ ایرانی دارند و این امر در تاریخ معاصر ایران بسیار مشاهده می‌شود. اسلامی‌ها می‌گویند تاریخ و هویّتِ ایرانی یعنی تشیّع و بس. آن‌هایی که به ما قبلِ اسلام علاقه دارند می‌گویند اسلام را باید کنار گذاشت چون ما، قبل از اسلام زرتشتی بوده‌ایم و می‌بایستی به ایرانِ بزرگ و سلطنتی بازگشت. طرفداران بی چون و چرای غرب هم می‌گویند بیاییم غربی شویم و خود را از دردسرِ تاریخ ایران و اتّفاقاتِ آتی خلاص کنیم... انسان ایرانی کیست؟ به نظر من انسان ایرانی حاصلی از هر سه این گفتمان هاست. او هم به اسلامِ شیعه با تمامِ منضماتش اعتقاد دارد، حتّی اگر مدرن هم باشد روزه می‌گیرد ... ضمناً به ایران باستان هم علاقه دارد و برای کورش و داریوش احترام خاصّی دارد... پس انسان ایرانی لایه‌های فرهنگی یا تمدّنی یا بهتر بگویم انسان شناختی و متافیزیکی گوناگونی دارد که به این سادگی نمی‌توان یکی را به نام دیگری از بین برد. از جای دیگری بیرون می‌زند و قد علم می‌کند. انقلاب ایران نمونهٔ بارز آن است.»
  • «واقعاً گفتمان انقلاب اسلامی به سیاست و آن هم به سیاست رسمی تقلیل داده شده است ما سخن از آسیب‌شناسی می‌کنیم اما عملاً آسیب‌شناسی نمی‌بینیم اگر سخن از آسیب‌شناسی به میان بیاید در واقع باید مکانیسمی برای آسیب‌شناسی، برای طبابت و توجه به این‌که چه فاصله‌ای از آرمان‌ها و مبانی و سبقه اصلی انقلاب اسلامی گرفته شده است قرار دهیم.»
  • «ما انقلاب نکردیم که دموکراسی داشته باشیم.»

«موضوع هسته‌ای ایران بزرگترین رویارویی سیاسی با قدرت‌های سلطه‌گر پس از پیروزی انقلاب اسلامی است.»

  • «با تشکیل جناح‌بندی‌های سیاسی، فاتحه بعضی از ارزش‌های انقلاب خوانده شد، درحالیکه نظام ما تنها یک حزب دارد و آن ولایت است.»
  • «فعلاَ انقلاب ما همچون تیر زهرآگینی برای همه مستکبرین درآمده‌است و یاوری برای همه مستضعفین جهان .»
  • «ولایت فقیه یک بدعت است ما با آن مخالفیم مثل اکثریت مردم ایران، قرار نبود که آیت‌الله خمینی ولایت فقیه بیاورد. او وعده دمکراسی و آزادی و عدالت را داده بود. وقتی انقلاب رخ داد، ولایت فقیه اساساً جزء ثوابت و مبانی انقلاب نبود. به طور کلی اکثریت علما مثل مرحوم آیت‌الله العظمی خوئی با ولایت فقیه به شکل امروزی‌اش مخالف بودند.
    انقلاب فرزندان راستین خود را بلعید و از مسیر خود منحرفش کردند. انقلاب از آزادی می‌گفت و از مردمسالاری، اما به سرکوبی فرزندان برجسته‌اش کشیده شد. با طالقانی چنان کردند که روی از همگان برای مدتی پنهان کرد. بسیاری از انقلابی‌ها به قتل رسیدند و جمعی به صف مخالفان پیوستند. یا چون بنی‌صدر به تبعیدگاه اجباری رفتند یا چون بهشتی در شرایطی مبهم به قتل رسیدند و یا هم چون منتظری خانه نشین شدند. انقلاب اما در زندگی مردم تأثیر بسیار داشت امروز دیگر کسی استبداد را قبول نمی‌کند. امروز جامعه ما قابلیت داشتن آزادی و دمکراسی را دارد.»
  • «واقعیت اما این است که بخش عمده‌ای از مشکلات اقتصادی کشور، زاییده فراموشی فرهنگی ما در طول سال‌های گذشته است؛ وقتی که کسب درآمد نامشروع به یک «ارزش» در نزد اذهان عمومی بدل شده و فردی که چنین رفتاری داشته باشد را «زرنگ» خطاب می‌کنند، چطور می‌توانیم امیدوار باشیم در اقتصاد به نتیجه روشنی برسیم؟ وقتی که رشوه در فرایندهای اداری به یک امر مباح بدل شده، چطور می‌توانیم صاحب اقتصادی روبه‌رشد باشیم؟»
  • «درست است که مشکلات فرهنگی با پول حل نمی‌شود اما پول می‌تواند شرط لازم ایجاد یک نشاط فرهنگی در جامعه باشد و نگاه دلواپسانه را از فراز فرهنگ بردارد با این اطمینان که انقلاب اسلامی ما محکم‌تر از آن است که با انتشار یک کتاب یا اکران یک فیلم، دچار مشکل شود.»
  • «انقلاب ایران از کلمات ساده، سنجیده، قابل فهم، رسا، انسانی، هوشیارانه آن ملهم و قوی شده، بالیده و سرانجام به جنگلی از درختان تناور تبدیل شده که دیگر نه تبر قشون شاه می‌تواند بزند و بیندازدش و نه قورخانه بزرگ‌ترین قدرت تاریخ یعنی آمریکا می‌تواند بسوزاند و خاکسترش کند.»
  • «در یک دوره‌ای آدم اصلاً نمی‌تواند سیاسی نشود، چرا که همه چیز سیاسی است. یک زمانی می‌شد از سیاست دور ماند. مثلاً قبل از انقلاب من هیچ وقت چپ نبودم، که آن هم دلیل دارد: مادر من از خانواده قدیم گرجی بود که بلشویک‌ها آنها را نابود کرده بودند، این بود که ما از بچگی ضدبلشویک بار آمدیم. بالاخره اینها همه روی آدم تأثیر می‌گذارد...»
  • «ایرانی‌ها از ابتدای انقلاب آنقدر ایستادگی کردند که تو امروز مجبوری برای ظاهرسازی سفره هفت سین پهن کنی و پیام نوروزی دهی؛ بدان، این ملت آن قدر ایستادگی می‌کند که مجبور شوی برای ظاهرسازی دعای کمیل بخوانی.»
  • «آیا باید شعار مرگ بر آمریکا را به عنوان یکی از اصول انقلاب بدانیم در حالی که فشارهای جهانی علیه ما ادامه دارد؟ آیا مرغ همچنان یک پا دارد؟»
  • «بحث ما این است الان که ۳۴ سال تسخیر سفارت آمریکا و قطع ارتباط با آمریکا گذشته است؛ از نظر اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و دینی بررسی کنید که آیا برای کشور ما فایده داشته یا نه؛ آیا ادامه این روند به رشد کشور کمک می‌کند یا فقط یک بهانه است.»
  • «من امیدوارم که در آینده، کشورِ ما به صورتِ یک خانوادهٔ بزرگ درآید، که انتقادمان از هم -و خدای نکرده بدگویی هایمان از هم - و یا بی اطلّاعی مان از قوانین، دقیقاً در رابطه با افراد یک خانواده باشد؛ که اشتباه می‌کنند ولی هرگز سوء ظن و کینه‌ای به یکدیگر ندارند و ما در حال تشکیل یک چنین خانواده‌ای هستیم.»
  • «ما اصلاً به دلیل روحانیت انقلاب کردیم. ما به پشتوانه روحانیت آمدیم در خیابان‌ها و انقلاب کردیم. ما شنیده‌ایم که بزرگان و علمائی چون آیت الله بروجرودی و آیت الله گلپایگانی مقام معنوی‌شان آنقدر بالا بود که کفش‌های شان مقابل پای شان جفت می‌شد. ما به این دلیل عشق به روحانیت دارند.
  • «فرهنگ زبان اصلی انقلاب اسلامی و هنر زبان گویای مردمان سرزمین فارسی است.»
  • «در این حرکت نه اثری از «مبارزات طبقاتی» یا حتی «جبهه بندی اجتماعی» می‌توان یافت و نه نشانی از یک «دینامیک سیاسی» و «اقدامات انقلابی طبقه پیشرو» وجود دارد. در این انقلاب «نه یک طبقه خاص، حزب معین، ایدئولوژی سیاسی مشخص و نه دسته‌ای خاص از پیشگامان انقلابی که با خود، همه ملت را به داخل جریان بکشاند»، یافت نمی‌شود.»
    • میشل فوکو محمد باقر خرمشاد، فوکو و انقلاب اسلامی، معنویت در سیاست، ص218.
  • «خمینی در من تأثیر بسیاری بر جای نهاده است. اگر چه من به عنوان یک روحانی مسیحی نمی‌توانم دینم را ترک کنم، امّا با این حال اندیشه و افکار من از رسالت دینی وی بسیار تأثیر گرفته است. این تأثیر به صورت زیر جلوه گر می‌باشد:
    او به این حقیقت دست یافت که عقب ماندگی مسلمانان در عصر انحطاط خصوصاً در ایران اصولاً از دوری آنها از درک صحیح قرآن ناشی می‌شود. این بود که او صدا و موعظه اش را به مردم رساند و آنها را از خواب بیدار کرد، خصوصاً که اعمال او همواره از قرآن سرچشمه می‌گرفت.
    او خواهان وحدت مسلمانان بود و مسلمانان ایران را با اراده و اهداف و آرمانهایشان وحدت داد. مردم مستضعف سلاح او در مبارزات بودند و پیروزی نیز همیشه نصیب او می‌گشت. ...»
  • «حکومت ایران جمهوری اسلامی است که ملت ایران، بر اساس اعتقاد دیرینه‏‌اش به حکومت حق و عدل قرآن، در پی انقلاب اسلامی پیروزمند خود به رهبری مرجع عالیقدر تقلید آیت‌‏الله‌‏ العظمی امام خمینی، در همه‌‏پرسی دهم و یازدهم فروردین ماه یکهزار و سیصد و پنجاه و هشت هجری شمسی برابر با اول و دوم جمادی‌الاولی سال یکهزار و سیصد و نود و نه هجری قمری با اکثریت ۹۸٫۲٪ کلیه کسانی که حق رأی داشتند، به آن رأی مثبت داد.»
    • مقدمه قانون اساسی ج.ا. ایران[۴۶]
  • «در حق جوان‌ها گاه اشتباه می‌کنیم داوری‌ها و برداشت‌های نظری ما می‌تواند مایه عبرت و شرمساری باشد. درست سال‌هایی که می‌پنداشتیم و می‌پنداشتند جوان‌های ما غرق عشرت روزانه و نفع مادی و انزواء و خودنگری هستند، میدان‌های انقلاب ما از این جوانان پر شد که برای استقلال و آزادی گروهاگروه جان فدا کردند. به‌هنگام حمله دشمن به کشورمان، اجساد خون‌فشان همین جوانان وجب‌به‌وجب این خاک اهورایی را در حماسه پوشاند.»
  • «انقلاب اسلامی را تجربه کردیم و پس از سی سال هستند کسانی که حق رای مردم را به رسمیت نمی‌شناسند و در مورد آن نظریه‌پردازی می‌کنند.»
  • «اگر کسانی که قبل از پیروزی انقلاب مدیریت کشور را به عهده داشتند، سرسپرده قدرتهای استکباری نبودند، اگر آنها مردمی‌فکرمی‌کردند و به ایرانی نو و انقلابی نوین می‌اندیشیدند، آن روز با آن همه امکانات و با آن فضای بازی که در دنیا برای آنها حاکم بود می‌توانستند صنایع مادر را در کشور ایجاد کنند و از سرمایة نفت حداکثر استفاده و بهره را ببرند که امروز ما به خود متکی باشیم نه به دنیای‌مان.
  • «وقتی انقلاب در جهت منافع مردم خودش عمل نمی‌کند، آنچه درست پس از آن اتفاق می‌افتد این است که استبداد دینی قدرت را در اختیار می‌گیرد و اجازه هرگونه حرکت یا فعالیتی را از شما سلب می‌کند... کاری که می‌کنند این است که امید را از شما می‌گیرند. کسانی که ماندند امیدهایشان را از دست دادند. هر آرزویی که برای آینده داشتند یک شبه از آن‌ها گرفته شد.»
  • «ما در مرحله‌ای هستیم که دیگر آنچه در این ۶ دههٔ گذشته به ما گفته شده کفاف زندگی مسلمانی ما را در این دنیای مدرن نمی‌دهد. آنها دیگر کافی نیست؛ چه طالقانی گفته باشد، چه طباطبائی گفته باشد، چه رهبر فقید انقلاب گفته باشد یا هر کس در هر کجای جهان اسلام گفته باشد آن‌ها دیگر کافی نیست.»
  • «ما باید باور کنیم که در آزمون ۳۳ سالهٔ انقلاب اسلامی و در پیاده کردن آن وعده‌هایی که به مردم دادیم مردود شدیم. این یک حقیقت است، اگر چه تلخ!»
  • «دین‌فروشی سر تا پای جامعه را در بر گرفته... بعد از انقلاب اسلامی دین را تبدیل به یک امتیاز کردند و این امتیاز شروع شد به خرید و فروش، و این خرید و فروش ابعاد وحشتناکی پیدا کرد و همه شروع کردند به نقش بازی کردن.»
  • «انقلاب اسلامی، یک نمونه نظام قابل اجرا به مجامع بشری ارائه کرد و اینکه ما نظامی را شکل بدهیم و ادامه و استمرار بخشیم و مدعی باشیم که اصول اسلامی در آن جاری است و قرار است که اگر نظامی داشته باشیم باید این نظام باشد که هنر بزرگ امام خمینی (ره) این بود و با پشتیبانی مردم انقلاب را پیروز کرد و در گام دوم نظام اسلامی بزرگی را پایه‌ریزی کرد.»
  • «نخستین دیدارم از ایران در اوائل انقلاب و به هنگام همه پرسی برای نظام جمهوری اسلامی بود. آن حماسه و حضور مردم ایران مرا به شدت تحت تأثیر قرار داد و معتقدم پیروزی انقلاب اسلامی ایران سر آغاز بیداری اسلامی در جهان اسلام بود.»
  • «در انقلاب اسلامی ما، جمهوری اسلامی مطرح شد؛ جمهوریت به معنای امروزی کلمه از دستاوردهای بزرگی است که بشر در تمدن جدید به آن رسیده است. »
    • محمد خاتمی ۲۲ آوریل ۲۰۱۷/ ۲ اردیبهشت ۱۳۹۶؛ «در یکصدودهمین نشست تخصصی ماهانه بنیاد باران» [۵۶][۵۷]
  • «واقعه میدان ژاله چنان خونین و مرگبار بود که کشمکش‌های گذشته میان دولت و مخالفان را از یاد برد. این واقعه، پایان شورش‌های پراکنده و مقطعی و آغاز انقلاب واقعی بود.»
  • «امروز مدام می‌گویند: «کی بود کی بود من نبودم» در حالی که عموم ملت ایران در انقلاب حضور داشتند. برخلاف نظری که می‌گوید پابرهنه‌ها انقلاب کردند، بیشتر طبقهٔ متوسط شهری و قشرهای آگاه جامعه نقش تأثیرگذار در پیروزی انقلاب داشت.»
    • محمد توسلی، [www.nedayeazadi.net/1397/03/24540 مصاحبه با جامعه ایرانی، ۱۹ خرداد ۱۳۹۷]
  • نسبت به اوضاع ما اصلا نگران نباشند، هیچکس هیچ غلطی نمی‌تواند بکند، مطمئن باشند، هیچ تردیدی در این جهت وجود ندارد؛ این را به همه بگویید
  • «این انقلاب، انقلابی بود برای خدا. آن روزی که این انقلاب آغاز شد، این نهضت به وجود آمد، مثل نهضت احزاب نبود، مثل حرکت سیاسی حزب‌های دنیا نبود که به قصد کسب قدرت باشد؛ حرکتی بود در عین مظلومیت، برای اجرای احکام الهی، برای ایجاد جامعه‌ی اسلامی، برای استقرار عدالت در جامعه... خداوند هم به کارشان برکت داد. چیزی که دشمن انقلاب آن را نمی‌تواند درک کند، همین نکته است.»(۱۳۸۸/۱۱/۱۹)
  • «امروز حرکت انقلاب، هدف‌های انقلاب، همان چیزهائی است که در روز اول ترسیم شد و امام بزرگوار و حکیم ما آنها را ترسیم کرد. این هدف‌ها با فطرت مردم هماهنگ بود، لذا مردم آن را گرفتند؛ والّا دل میلیون‌ها مردم را به یک سمتی متوجه کردن، کار عادی‌ای نیست. وقتی کسی با فطرت سخن می‌گوید، از خدا حرف می‌زند، فطرت‌ها به او متوجه می‌شود.»(۱۳۸۸/۱۱/۲۸)
  • «آن‌چیزی که به‌وسیله‌ی ابرقدرت‌ها قابل از بین رفتن است، عبارت از حکومتی است که به مردم متکی نیست. آن چیزی که به وسیله‌ی عوامل سازمان جاسوسی آمریکا، در یک کشور قابل برداشتن و گذاشتن است، حکومت یا دولتی است که با مردم رابطه‌ای نداشته باشد و پشتوانه‌ی عظیمِ قوىِ مردمی، پشت سرش نباشد. حکومتی که دشمن خارجی می‌تواند چهار نفر را علیه آن به کودتا وادار و تحریک بکند، حکومتی است که روی تخت حکومت نشسته، اما مردم به او وصل نیستند.»(۱۳۶۸/۱۱/۲۰)
  • «انقلاب اسلامی با همه‌ی انقلاب‌های دیگر متفاوت است؛ نه یک انقلاب صرفاً معنوی و فرهنگی است، نه یک انقلاب صرفاً اقتصادی است، نه یک انقلاب صرفاً سیاسی است؛ یک انقلاب همه‌جانبه است. مثل خودِ اسلام است. همانطوری که اسلام ابعاد معنوی و اخلاقی دارد، ابعاد الهی دارد، در عین حال ناظر به زندگی مردم است؛ بعد اقتصادی، بعد سیاسی، بعد اجتماعی در اسلام وجود دارد؛ انقلاب اسلامی هم دارای ابعاد مختلف بود و راز ماندگاری انقلاب اسلامی و روزبه‌روز زنده‌تر شدن این انقلاب در سطح منطقه و جهان، همین ابعاد گوناگون آن است که با نیازهای بشر متوازن و همراه است.»(۱۳۸۷/۰۳/۱۴)
  • «نوسازی به معنای تغییر نظامات، تغییر سازوکارها، تغییر سیاست‌ها، عملی است، ممکن است، در مواردی هم لازم است و مانع از تحجر است؛ منتها باید بر طبق اصول باشد... این تغییر باید بر اساس اصول باشد. پس آرمان‌ها که شاکله‌ی کلی نظام از آنها الهام گرفته، قابل تغییر نیست. نظام جمهوری اسلامی یک چنین نظامی است. با این نگاه، نظام فرسوده‌بشو نیست، متحجربشو نیست، از راه‌بازمانده نیست و نخواهد شد.»(۱۳۹۰/۰۷/۲۴)
  • «بارها گفتیم، مفاهیم انقلاب و مفاهیم اسلام، مثل عطر گل‌های بهاری است؛ هیچ کسی نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد؛ پخش می‌شود، همه‌جا می‌رود؛ نسیم روح‌افزا و روان‌بخشی است که همه‌جا را به خودی خود می‌گیرد؛ حالا جنجال کنند، دادوبیداد کنند؛ رفته، صادر شده و الان شما در کشورهای گوناگونی ملاحظه کنید؛ این تفکّر در لبنان دارد فعّالیت می‌کند، در عراق دارد فعّالیت می‌کند؛ جوان‌های عراقی حرکت کردند همراه ارتش‌شان شدند توانستند این پیروزی‌ها را به دست بیاورند؛ در سوریه همین‌جور، در غزّه همین‌جور، در فلسطین همین‌جور، در یمن همین‌جور، ان‌شاءالله در قدس شریف و برای نجاتِ الاقصی هم همین‌جور.»(۱۳۹۳/۰۹/۰۶)
  • «جوان‌های عزیزی که امام را ندیدند، دوران دفاع هشت ساله را ندیدند، باکری‌ها را ندیدند، شخصیت‌های فداکار آن روز را که شهید شدند، ندیدند، اما با همان قدرت، با همان استقامت و با همان بصیرتی در صحنه حاضر می‌شوند که آن روز جوان تبریزی در بیست‌ونهم بهمن وارد میدان شد و در طول دوران جنگ تحمیلىِ هشت ساله، در جبهه‌های مختلف از خود دلاوری و فداکاری نشان داد. امروز جوان‌های ما همین‌جورند.»(۱۳۸۸/۱۱/۲۸)

این هفت عامل، عواملی است که مبتنی بر آن می‌توان ثبات و ماندگاری انقلاب را تضمین کرد.

    • -خامنه ای- خط حزب الله
  • هدف انقلاب اسلامی پیاده سازی احکام الهی در جامعه هدف والای انقلاب است.

منابع

ویرایش
ویکی‌پدیا مقاله‌ای دربارهٔ
  1. ↑ https://ardeshirzahedi.org/pdfs/agarshah.pdf
  2. ↑ براهنی، رضا. در انقلاب ایران چه شده است و چه خواهد شد. ویرایش اول. تهران: کتاب زمان، ۱۳۵۸ش/ ۱۹۷۹م. ۱۴۳. 
  3. ↑ براهنی، رضا. در انقلاب ایران چه شده است و چه خواهد شد. ویرایش اول. تهران: کتاب زمان، ۱۳۵۸ش/ ۱۹۷۹م. ۱۵۳. 
  4. ↑ http://www.youtube.com/watch?v=UrKBzJm5GrA
  5. ↑ http://www.youtube.com/watch?v=UrKBzJm5GrA
  6. ↑ http://fa.wikisource.org/wiki/نامه_۳_امضایی_(سنجابی،_بختیار_و_فروهر)
  7. ↑ http://fa.wikisource.org/wiki/سخنرانی_حسن_روحانی_در_راهپیمایی_مردم_تهران_در_۲۳_تیر_ماه_۷۸
  8. ↑ مصاحبه جمالزاده با علی لیمونادی، تلویزیون ایرانیان، 1986، ژنو. https://www.youtube.com/watch?v=9H50cJXfFHA
  9. ↑ http://nashreney.com/content/ایران-بین-دو-انقلاب
  10. ↑ http://persian.euronews.com/2015/06/24/pe-just-one-persone-manages-constitutional-council/
  11. ↑ http://www.imam-sadr.com/اخبار/نمایش-اخبار/tabid/99/ArticleId/1025/گفت‌وگو-با-حسین-الحسینی-رئیس-سابق-مجلس-لبنان؛-دیپلماسی-تدبیر-و-آرامش-.aspx
  12. ↑ http://www.imam-sadr.com/اخبار/نمایش-اخبار/tabid/99/ArticleId/1025/گفت‌وگو-با-حسین-الحسینی-رئیس-سابق-مجلس-لبنان؛-دیپلماسی-تدبیر-و-آرامش-.aspx
  13. ↑ http://www.yahyasafavi.com/detailnews.asp?id=10776
  14. ↑ http://draref.ir/fa/post/رسانه‌های-کذایی-رای-مردم-را-مصادره-نکنند
  15. ↑ http://www.sharqparsi.com/2014/02/article10786
  16. ↑ http://tarikhirani.ir/fa/events/3/EventsList//وقایع.و.رویدادها.html?Page=&Lang=fa&EventsId=431&Action=EventsDetail
  17. ↑ http://www.bazargan.info/la_persian/roydadha/r891026_ayandenews.htm
  18. ↑ http://www.imam-khomeini.ir/fa/n21359/سرویس_های_اطلاع_رسانی/امام_خمینی_و_انقلاب_اسلامی/سیدحسن_خمینی_انقلاب_اسلامی_سرآغاز_نگاه_دینی_به_سیاست_است
  19. ↑ http://www.imam-khomeini.ir/fa/n21359/سرویس_های_اطلاع_رسانی/امام_خمینی_و_انقلاب_اسلامی/سیدحسن_خمینی_انقلاب_اسلامی_سرآغاز_نگاه_دینی_به_سیاست_است
  20. ↑ ref>http://shakhsiatnegar.com/عبدالواحد-موسوی-لاری
  21. ↑ http://www.irdc.ir/news.asp?id=3125
  22. ↑ http://farsi.rouhollah.ir/library/sahifeh?volume=10&tid=115&ghesar=81
  23. ↑ http://farsi.alarabiya.net/fa/views/2014/09/10/ظریف-ایران-مخالف-تندروی-و-تحجر-است-.html
  24. ↑ http://www.khabaronline.ir/(X(1)S(pln54qcoygdnjpibv5salwef))/detail/353104/Politics/military
  25. ↑ http://drjalily.com/امروز-انقلاب-اسلامی-مورد-حمله-گازانبر.html
  26. ↑ http://www.islahweb.org/content/2011/11/4579
  27. ↑ http://shakhsiatnegar.com/محمدعلی-ابطحی
  28. ↑ http://www.persiancultures.com/Literature/ahmad_shamloo/brekly.htm
  29. ↑ http://www.dw.de/دود-به-زندگی-میماند-گپی-با-مرجان-ساتراپی/a-15445371
  30. ↑ http://www.zibakalam.com/news/1654
  31. ↑ http://www.zibakalam.com/news/1655
  32. ↑ http://khabarkhoon.com/Post/عزم-ملی-برای-اقتصاد-یعنی-چشم-داشتی-به-خارج-کشور-نداشته-باشیم-2
  33. ↑ http://www.khabaronline.ir/detail/370081/Politics/3252
  34. ↑ http://www.sajed.ir/pe/content/view/3235/193/1/1
  35. ↑ http://www.sharghdaily.ir/News/68549/در-انتظار-نشاط-فرهنگی
  36. ↑ http://www.sharghdaily.ir/News/68549/در-انتظار-نشاط-فرهنگی
  37. ↑ http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920706001597%23sthash.7aBE0qji.dpuf
  38. ↑ http://fararu.com/fa/news/111660/داریوش-شایگان-هنوز-اسطوره-ای-فکر-می-کنیم
  39. ↑ http://www.tabnak.ir/fa/news/485115/پیام-سردار-نقدی-برای-اوباما
  40. ↑ http://revolution.shirazu.ac.ir/?p=21187
  41. ↑ http://revolution.shirazu.ac.ir/?p=21187
  42. ↑ http://www.hamshahrionline.ir/details/30121
  43. ↑ http://sima.jamejamonline.ir/NewsPreview/1921437709122593496
  44. ↑ http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920524000463
  45. ↑ http://www.tasnimnews.com/Home/Single/272932
  46. ↑ http://www.divan-edalat.ir/show.php?page=base
  47. ↑ http://www.sharghdaily.ir/News/66930/جای-من-کنار-جوان‌هاست
  48. ↑ http://fararu.com/fa/news/25448/مشروح-مناظره-جمیله-کدیور-و-الهه-کولایی
  49. ↑ http://www.vaeztabasi.ir/Waez.html
  50. ↑ http://www.thedailybeast.com/witw/articles/2013/06/10/shohreh-aghdashloo-on-her-new-memoir-the-alley-of-love-and-yellow-jasmines.html
  51. ↑ http://www.iran-emrooz.net/index.php/think/more/52573/
  52. ↑ http://s5.picofile.com/file/8137771326/Mohammad_Noorizad_Ma_Adam_Koshteheem.mp4.html
  53. ↑ رادیو فردا. محمدرضا نیکفر: دین فروشی سر تا پای جامعه را در بر گرفته
  54. ↑ http://www.isna.ir/fa/news/93110100563/توهین-به-ادیان-الهی-خلاف-قوانین-بین-المللی
  55. ↑ «دیدار آقای عبدالرحمن یوسفی نخست وزیر مغرب با معظم‌له». leader.ir، ۲۹ /دی/ ۱۳۷۹. 
  56. ↑ «به دنبال اسلام پساتجدد هستیم، نه اسلام پیشاتجدد». بنیاد باران. ۲ اردیبهشت ۱۳۹۶. 
  57. ↑ «سیدمحمد خاتمی: ما به پساتجدد می‌اندیشیم نه بازگشت به ماقبل تجدد». وب‌سایت سید محمد خاتمی. ۷ اردیبهشت ۱۳۹۶. 
  58. ↑ «برژینسکی: 17شهریور آغازگر یک انقلاب واقعی در ایران بود». ایسنا، ۱۷ شهریور ۱۳۹۲. 
  59. ↑ «بهرام بیضائی: مادرِ ایران زِ جا برخاسته». رادیو فردا، ۱۰ مهر ۱۴۰۱. بازبینی‌شده در ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲. 
برگرفته از «https://fa.wikiquote.org/w/index.php?title=انقلاب_۱۳۵۷_ایران&oldid=179950»