محمدعلی جمال‌زاده

زبان‌شناس، نویسنده، مترجم، و تاریخ‌نگار ایرانی

سید محمدعلی جمال‌زاده (۲۳ دی ۱۲۷۰ در اصفهان - ۱۷ آبان ۱۳۷۶ در ژنو) نویسنده و مترجم معاصر ایرانی است. او را پدر داستان کوتاه زبان فارسی و آغازگر سبک واقع‌گرایی در ادبیات فارسی می‌دانند.

دارای منبع

ویرایش
  • «شب عید نوروز بود و موقع ترفیع رتبه. در اداره با هم‌قطارها قرار و مدار گذاشته بودیم که هرکس اول ترفیع رتبه یافت، به عنوان ولیمه یک مهمانی دسته‌جمعی کرده، کباب غاز صحیحی بدهد دوستان نوش جان نموده به عمر و عزتش دعا کنند.»
    • کبابِ غاز
  • «هیچ جای دنیا تر و خشک را مثل ایران با هم نمی‌سوزانند.»
    • فارسی شکر است
 
آرزوی من این است که جوانان ایرانی وقتی آثارِ گرانبهای دکارت را مطالعه می‌کنند با آثار غزالی و امثال و نظایرِ او هم که خودمانی هستند اندکی آشنایی حاصل نمایند و از آن‌ها یکسره غافل و بی‌خبر نمانده، کان لم یکن نپندارند.
  • «من خوب می‌دانم که ما ایرانیان به چه اندازه مدیونِ فرنگی‌ها هستیم و چقدر باید نسبت به آن‌ها حق‌شناس باشیم و در عینِ حال دلم می‌خواهد که بعضی از هموطنانم تصوّر ننمایند که فرنگی‌ها در زمینهٔ فکر و حکمت و معرفت همه چیز دارند و ما هیچ نداریم و آن‌ها از ما هیچ نگرفته‌اند و ما باید همه چیز را از آنان بگیریم. آرزوی من این است که جوانان ایرانی وقتی آثارِ گرانبهای دکارت را مطالعه می‌کنند با آثار غزالی و امثال و نظایرِ او هم که خودمانی هستند اندکی آشنایی حاص نمایند و از آن‌ها یکسره غافل و بی‌خبر نمانده، کان لم یکن نپندارند.»
    • از «قصّه نویسی»، نشر سخن، ۹۶۴ - ۶۹۶۱ - ۰۰ - ۲، ص ۲۴ و ۲۵
  • «قاطع‌ترین نتیجهٔ مستقیم یک انقلاب سیاسی مثل انقلاب مشروطه، یک انقلاب ادبی است.»[۱]

دربارهٔ او

ویرایش
  • «آقای سید محمدعلی خان جمال‌زاده، یکی از مهمترین امیدهای آینده ایران که کتاب ‹‹روابط روس و ایران›› او نمونه‌ای از وسعت اطلاعات و قوّهٔ انتقادی و تدفیق اوست به سبک اروپاییان و کتاب ‹‹یکی بود و یکی نبود›› او نموداری از شیوهٔ انشای شیرین سهل سادهٔ خالی از عناصر خارجی اوست، و اگرچه این سبک انشاء کار آسانی نیست و به اصطلاح سهل ممتنع است ولی معذلک، فقط این طرز و شیوه است که باید سرمشق چیزنویسی هر ایرانی جدیدی باشد که میل دارد به زبان پدر مادری خودش چیز بنویسد و نمی‌خواهد که بواسطه عجز از ادای مقصود خود به زبان فارسی، محتاج به دریوزه نمودن کلمات و جمل و اسالیب تعبیر کلام از اروپایی‌ها بشود، چنان‌که شیوهٔ ناخوش بعضی از نویسندگان دورهٔ جدید است.»
    • محمد قزوینی در شرح زندگانی خود ۱۶ربیع الثانی ۱۳۴۳ مطابق ۱۴ نوامبر۱۹۲۴[۲]

منابع

ویرایش
ویکی‌پدیا مقاله‌ای دربارهٔ
  1. http://persian.aawsat.com/2014/11/article17985
  2. بیست مقاله قزوینی، دوره کامل:جلد ۱و۲، به تصحیح عباس اقبال و ابراهیم پورداوود، تهران: کتابفروشی ابن‌سینا و کتابفروشی ادب، چاپ دوم ۱۳۳۲، صص ۷–۳۰