خرگوش

خرگوش، نوعی از پستانداران است که به تعداد زیاد و اقسام بسیار در قاره‌های اروپا و آسیا و افریقا وآمریکای شمالی یافت می‌شود.

«خرگوش هرمزد را سگ هرمزد گیرد.»

گفتاورد

• «از جمع صدها خرگوش هرگز یک اسب به وجود نخواهد آمد و از گردآوری صدها نکته سؤظن هیچ‌گاه دلیل قاطعی به دست نمی‌آید.»
  • فیودور داستایوسکی

• «بشر یگانه دشمن واقعی ماست. بشر را از صحنه دورسازید، ریشهٔ‬ ‫گرسنگی و بیگاری برای ابد خشک می‌شود. ‫بشر یگانه مخلوقی است که مصرف می‌کند و تولید ندارد. نه شیر می‌دهد، نه تخم‬ می‌کند، ضعیف‌تر از آن است که گاوآهن بکشد و سرعتش در دویدن به حدی نیست که‬ ‫خرگوش بگیرد.»
  • مزرعه حیوانات

• «شیر اگر در میان شکار خرگوش خرگوری بیند دست از خرگوش بدارد و روی سوی خرگور آرد.»
  • کلیله و دمنه

ضرب‌المثل

• «برادرت را از گرده خرگوش اطعام کن!» ضرب‌المثل عربی

• «به خرگوش می‌گه بدو، به سگ تازی می‌گه بگیر.» ضرب‌المثل آذربایجانی

• «خرگوش هرمزد را سگ هرمزد گیرد.»

• «به یک دویدن دو خرگوش نمی‌توان گرفت.»

• «دولت خرگوش را با ارابه می‌گیرد.» ضرب‌المثل آذربایجانی

• «سگ قلاده به‌گردن، خرگوش نمی‌گیرد.» ضرب‌المثل‌های بلغاری

خرگوش در شعر فارسی

• «آهوچشمی که چشم آهوش// می‌داد به شیر خواب خرگوش»
  • نظامی

• «از حسرت آن دیدهٔ چون دیدهٔ آهو// این دیده نه درخواب نه بیدار چو خرگوش»
  • سنایی

• «بوالفضولی چند در حکم قدر// لایق خرگوش آمد گوش خر»
  • مولوی

• «به دل باش بیدار و خفته به چشم// بشو خویشتن، ضـد خرگوش کن»
  • ناصرخسرو قبادیانی

• «بیداری دولتت فکنده// در دیدهٔ خواب خواب خرگوش»
  • ظهیرالدین فاریابی

• «پی غلط کرده چو خرگوش همه شیردلان// راه تنها شده تا کعبه به تنها بینند»
  • خاقانی

• «تو چو خرگوش چه مشغول شدستی به گیاه// که به سر برت عقاب است و بگرد تو کلاب»
  • ناصرخسرو قبادیانی

• «چو آهو و خرگوش یابد عقاب// نیارد به دراج و تیهو شتاب»
  • اسدی طوسی

• «خرگوش‌وار دیدم مردم را// خفته دو چشم باز و خرد خفته»
  • ناصرخسرو قبادیانی

• «ساقی است آهوی سیمین و از آن زرین گاو// خون خرگوش کند آبخور مارانم»
  • خاقانی

• «سپس دین درون شو ای خرگوش// که به پرواز برشده‌ست عقاب»
  • ناصرخسرو قبادیانی

• «شاعران حیض حسد یافته چون خرگوشند// تا ز من شیردل این نکته عذرا شنوند»
  • خاقانی

• «شیر را خرگوش در زندان نشاند// ننگ شیری کو ز خرگوشی بماند»
  • مولوی

• «شیر غژم آورد و جست از جای خویش// آمد آن خرگوش را آلغده پیش»
  • رودکی

• «کشتن این، کار عقل و هوش نیست// شیر باطن سخره خرگوش نیست»
  • مولوی

• «که خرگوش حیض‌النسا دارد و من// پلنگم ز حیض‌النساء می‌گریزم»
  • خاقانی

• «که خرگوش هرموز را ای شگفت// سگ آن ولایت تواند گرفت»
  • نظامی

• «گر چو خرگوش کنم پیروی شیر چه سود// که چو آتش به نیستان شدنم نگذارند»
  • خاقانی

• «گفت با خرگوش خانه خان من// خیز و خاشاکت از او بیرون فکن»
  • رودکی

• «نحس خرگوشی که باشد شیرجو// زیرکی و عقل و چالاکیت کو؟»
  • مولوی

• «نهی پایت از پایه بیرون همی// که خرگوش گیری به گردون همی»
  • اسدی طوسی