اسدی توسی

اسدی طوسی، (ابونصر علی‌بن احمد) شاعر و حماسه‌سرای ایرانی، وی در پایان سده چهارم یا آغاز قرن پنجم هجری قمری به‌دنیا آمد و در سال (۴۶۵ هجری قمری) درگذشت.

دارای منبع

گرشاسب‌نامه

«اگرچند، بدخواه‌کشتن نکوست// از آن کشتن آن به که گرددت دوست»
«بدان کز همه‌چیزها آشکار// سبک‌تر، بگردد دل شهریار// در پادشاهان امید است و بیم// یکی را سموم و دگر را نسیم// چو چرخست، کردارشان گِردگـَرد// یکی شاد از ایشان، یکی پر ز در// گرت چند گستاخ دارد به پیش// چنان ترس از او کز بداندیش خویش// مبین نرمی پشت شمشیر تیز// گذارش نگـر، گاه خشم و ستیز»
«برهنـه بُدی کامدی در جهان// نبُد با تو چیز آشـکار و نهان// چنان کامدی هم‌چنان بگذری// خوروپوشش افزون ترا برسری»
«بسی گِرد آمیغ خوبان مگرد// که تن را کند سست و رخسار زرد»
«بمیرد هرآن‌کس که زاید درست// شود نیست چونان‌که بود از نخست»
«بود آینه دوست را مرد دوست// نماید بدو هرچه زشت و نکوست»
«به دریای ژرف آن‌که جوید صدف// ببایدش جان برنهادن به کف»
«به دسـت آوریده خردمنـد سنگ// به نایافـته دُر به ندهد زچنگ»
«به دست کسان چون توان کشت شیر// نباید تو را پیش او شد دلیر»
«به ره چون روی هیچ تنها مپوی// نخستین یکی نیک‌همره بجوی»
«به گرد دروغ آنکه گردد بسی// از او راست باور ندارد کسی»
«به گفتار شیرین جهان دیده مرد// کند، آنچه نتوان به شمشیر کرد»
«به گیتی‌درون، جانور گونه‌گون// بسند از گمان، وزشمردن فزون// ولی از همه، مردم آمد پسند// که مردم گشاده‌ست و ایشان به بند»
«به نیروتر آن‌کس که از راه دین// کند بردباری گه خشم و کین»
«به هم چون بود مهر و کین گاه جنگ// ابا آبگینه کجا ساخت سنگ»
«به یک مرد گردد شکسته سپاه// همیدونش یک مرد دارد نگاه»
«پدر گفت کز بد، گمان برگسل// به اندیشه بیدار کن چشم و دل// چو دانش نداری به کاری درون// نباشد ترا چاره از رهنمون»
«پس از تیرگی روشنی گیرد آب// برآید پس از تیره‌شب، آفتاب»
«تنت یافت آماس و تو زابلهی// همی‌گیری آماس را فربهـی»
«تو، مشتی نخوردی زمشت تو بیش// همان‌زان گران آیدت مشت خویش»
«جوان‌را اگرچه سخن‌سودمند// زپیران نکوتر پذیرند پند»
«جوان را ره و راه گردان بود// دلش بردن از راه آسان بود»
«جوان، کَش بوَد زَهره و زور ِتن// نه بیند کسی برتر از خویشتن»
«جوان، کینه را شاید و جنگ را// کهن‌پیر، تدبیر و فرهنگ را»
«جهان آن نیرزد بَر ِپُرخرد// که دانایی از بهر آن غم خورد»
«جهان از بد و نیک آبستن است// برون دوست است و درون دشمن است»
«جهان باددان، باده برگیر شاد// که اندر کفت باده بهتر زباد»
«جهان باکسی جاودان رام نیست// به یک خو برش هرگز آرام نیست»
«جهان چون یکی هفت‌سراژدهاست// کسی نیست کز چنگ و نابش رهاست»
«جهان‌دار گفت ار تورا جم هواست// نیـم من وگر مانم او را رواست// همانند بس یابی از مردمان// ولیـکن درستی نباشد همان»
«جهان‌را نه بربیهُده کرده‌اند// تورا نز پی بازی آورده‌اند»
«چوبینی خورش‌های خوش، گِرد خویش// بیندیش تلخی دارو ز پیش»
«چو گشتی تمام، آیدت کاستی»
«چو گوهر میان ِ گهردارسنگ// که بیرون پدیدار باشدش رنگ»
«چو یار گنه‌کار باشی به بد// به جای وی، ار تو بپیچی سزد»
«خرد، مایه‌ورگوهری روشن است// چوجان، او، و جان، مرد را چون تن است// روان را درستی و بینایی اوست// تن مردمی را توانایی اوسـت// چو چشمی است بیننده و راه‌جـوی// که دادار را دید شاید بدو»
«خورش پاک از آن خور که نگزایدت// به اندازه و آنگه که به آیدت»
«ز پیکار، بد، دل هراسان بود// به نظاره بر جنگ، آسان بود»
«ز زخم سنان بیش، زخم زبان// که این تن کند خسته و آن، روان»
«سخن کان گذشت از زبان دوتن// پراکنده شد برسر انجمن»
«شبیخون بـود پیشـه بد دلان// از آن ننگ دارند جنگی‌یلان»
«کتاب فضل تورا آب بحر کافی نیست// که تر کنی سر ِانگشت و صفحه بشماری»
«کرا خواسته، کارش آراسته است»
«کسی کو نکونام میرد همی// ز مرگش تأسف خورد عالمی»
«که موبد چنین داستان زد ز زن// که با زن در راز هرگز مزن»
«گمانست در هر شنیدن نخست// شنیدن چو دیدن نباشد درست»
«مجوی آنچـت آرد سرانجام بیم// مکش پای از اندازه بیش از گلیم»
«مینداز سنگ بزرگ (گران) از برت// که چون بازگردد، فتد برسرت»
«نترسم من از کبک یافه‌سرای// که اشتر نترسد زبانگ درای»
«همان خواه! بیگانه و خویش را// که خواهی روان و تن خویش را»

بدون منبع

«بزرگی سراسر به گفتار نیست// دوصد گفته چون نیم کردار نیست»

پیوند به بیرون

ویکی‌پدیا مقاله‌ای دربارهٔ

اسدی توسی
دارد.

این یک نوشتار ناتمام است. با گسترش آن به ویکی‌گفتاورد کمک کنید.