ژاله قائم‌مقامی

عالَم‌تاج قائم‌مقامی با تخلُّص ژاله (۲۷ فوریه ۱۸۸۴، فراهان - ۲۸ سپتامبر ۱۹۴۷، تهران) شاعر ایرانی؛ مادر حسین پژمان بختیاری بود.

گفتاوردها

به استناد این بیت نام ژاله عالمتاج بود:

تاج عالم گر منم بی گفت و گوی

خاک عالم بر سر عالم کنید

نمونه اشعار:

از تو گر برتر نباشد جنس زن مانند توست		گو، خلاف رای مغرور تو باشد رای من
در ره احقاق حق خویش و حق نوع خویش		رسم و آیین مدارا نیست در دنیای من

گم شد جوانیم همه در آرزوی عشق		اما رهی نیافتم آخر به کوی عشق
از حجب و از غرور دل خرده‌سنج من		شد بهره‌ور ز عشق ولی ز آرزوی عشق

چه می‌شد آخر ای مادر اگر شوهر نمی‌کردم		گرفتار بلا خود را چه می‌شد گر نمی‌کردم
گر از بدبختیم افسانه خواندی داستان‌گویی		به بدبختی قسم کان قصه را باور نمی‌کردم
مگر بار گران بودیم و مشت استخوان ما		پدر را پشت خم می‌کرد اگر شوهر نمی‌کردم
بر آن گسترده خوان گویی چه بودم؟ گربه‌ای کوچک		که غیر از لقمه‌ای نان خواهش دیگر نمی‌کردم
زر و زیور فراوان بود و زیر منتم اما		من مسکین تمنای زر و زیور نمی‌کردم
گرم چون خوش قدم مطبخ نشین می‌ساختی بی‌شک		چو او می‌کردم ار خدمت ازو بهتر نمی‌کردم

منابع

• بنفشه حجازی. تذکره اندرونی: شرح احوال و شعر شاعران زن در عصر قاجار تا پهلوی اول. چاپ نخست، تهران: نشر قصیده سرا، ۱۳۸۲، ISBN ۹۶۴۷۶۷۵۷۶۳، ‏ص ۷۸ تا ۸۲.  برگرفته از اندیشه‌نگاران زن در شعر مشروطه، ص ۱۲۹.