فضیلت به برتری/مزیّت اخلاقی اشاره دارد. فضیلت، ویژگی یا کیفیتی است که به لحاظ اخلاقی خوب است و بنابراین به عنوان پایه‌ای از اصل و ارزش اخلاقی خوب ارزشمند شمرده می‌شود.

درباره

ویرایش
  • «فضیلت، مزیت: ۱) نیرویی که شخص را به انجام دادن کارهای بهتر و پسندیده و خودداری از اعمال نکوهیده وامی‌دارد. ۲) امتیاز اخلاقی.»
  • «زیبایی به فضیلت نیاز دارد و آن را کم دارد، اما فضیلت به زیبایی هیچ‌گاه نیاز ندارد.»
  • «کوشش برای کسب دانش، نخستین و یگانه پایه فضیلت است.»
  • «شالودهٔ منش شخصیت بالغ و کامل، منش بارور، در تجزیه-تحلیل نهایی، منبع و پایهٔ فضیلت و رذیلت است.»
  • «ما باید متواضعانه به صداهای فرهنگ‌های مختلف، صداهایی که شاید بتواند با تکیه بر تجارب عمیق انسانی راه‌های جدیدی برای زندگی انسان نشان دهد، گوش فرا دهیم. گفت‌وگو آسان نیست، اما مشکل‌تر آمادگی برای شنیدن و برای گشودن دریچه‌های وجودی خود بر دیگری ست. اعتقاد به گفت‌وگو، موجب نشاط و سرزندگی و امید است؛ امید به این که ما بتوانیم در جهانی زندگی کنیم که فضیلت در تواضع و محبت باشد، نه در شاخص‌های اقتصادی یا انبارهای سلاح تخریب عمومی.»[۴]
  • «اراده و شکست‌ناپذیر بودن و تصمیم و توان درونی است که فضیلت را می‌سازد، آنچه ما از فضایل می‌بینیم آثار بیرونی آن است و چون ما محدود هستیم بالضروره نمی‌توانیم بگوییم انسان‌های بافضیلتی که تشخیص داده‌ایم با فضیلت‌ترین هم هستند.»[۵]
  • «هنر و فضیلت در کم‌آزاری و وفاداری و نرم‌خویی و نرنجیدن و نرنجاندن است. این ویژگی‌ها در هر کس که باشد ستودنی است.»[۶]
  • «فضیلت بیش از رذائل در طبیعت انسان‌ها مؤثر می‌باشد زیرا که عصمت اخلاق ازلی است؛ یعنی ممکن است اشخاص طبعاً از شرب و قمار و انواع فحشاء متنفر باشد ولی دیده نشده است کسی دستگیری فقراء، حمایت مظلوم و دلسوزی اطفال خردسال را دشمن داشته باشد.»

منابع

ویرایش
  1. شعاری‌نژاد، علی‌اکبر. فرهنگ علوم رفتاری. تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر، ۱۳۷۵ش/ ۱۹۹۶م. ۴۳۵. }
  2. «3916». eqtibas.com. 
  3. اریش، فروم. Man for himself, an inquiry into the psychology of ethics. ترجمهٔ انسان برای خویشتن، پژوهشی در روانشناسی اخلاق. انتشارات بهجت (فارسی)، ۱۹۴۷. ۱۵–۱۶. شابک ‎۹۷۸-۰-۸۰۵۰-۱۴۰۳-۷. 
  4. «سخنرانی خاتمی در اجلاس ویژه گفت‌وگوی تمدنها». ایسنا. ۱۵ شهریور ۱۳۷۹. 
  5. «رئیس جمهور: در فضای باز و آزادی است که فضیلت رشد می‌یابد اجبار، تحمیل و خودکامگی چیزی جز فساد نمی‌آورد». ایسنا. ۳۰ بهمن ۱۳۸۲. 
  6. «خاتمی در گردهمایی دوستدارانش سیدمحمد خاتمی به مناسبت زادروز وی: برویم به سوی همدلی و همراهی بیشتر». وب‌سایت سید محمد خاتمی. ۲۰ مهر ۱۳۹۴. 
  7. آثار منظوم مرحوم میزرا محمود غنی زاده. تهران: کتابفروشی معرفت، اسفند ۱۳۳۲. ۳۳.