ابوتراب نخشبی

ابوتراب نخشبی (؟-۲۴۵ق) عالم و صوفی در سدهٔ سوم ق.

گفتاوردها

از تذکرة الاولیاء، عطار نیشابوری، بخش «ذکر ابوتراب نخشبی»

«هیچ چیز نیست از عبادات نافع تر از اصلاح خواطر.»
«اندیشه خویش را نگاه دار زیرا که مقدمه همه چیزها است که هرکه را اندیشه درست شد بعد از آن هرچه بر وی برود از افعال و احوال همه درست بود.»
«حق تعالی گویا گرداند علما را در هر روزگاری مناسب اعمال اهل روزگار.»
«از دل‌ها دلی است که زنده به نور فهم از خدای .»
«هیچ چیز عارف را تیره نکند و همه تیرگی‌ها با او روشن بود.»
«توکل آن است که خویشتن را در دریای عبودیت افگنی، دل در خدای بسته داری. اگر دهد شکر گویی و اگر بازگیرد صبر کنی.»
«شما سه چیز دوست می‌دارید و از آن شما نیست نفس را دوست می‌دارید و نفس از آن خدای است، و روح را دوست می‌دارید و روح از آن خدای است، و مال را دوست می‌دارید و مال از آن خدای است. و دو چیز طلب می‌کنید و نمی‌یابید: شادی و راحت. و این هردو در بهشت خواهد بود.»
«هرگز هیچکس به رضای خدای نرسد اگر یک ذره دنیا را در دل او مقدار بود.»
«میان من و خدای عهدی است که چون دست به حرام دراز کنم مرا از آن بازدارد.»

دربارهٔ او

«آن مبارز صف بلا، آن عارف صدق و صفا، آن مرد میدان معنی، آن فرد ایوان تقوی، آن محقق حق و نبی، قطب وقت ابوتراب نخشبی رحمةالله علیه، از عیار پیشگان طریقت بود، و از مجردان راه بلا بود و از سیاحان بادیه فقر بود، و از سیدان این طایفه بود، و از اکابر مشایخ خراسان بود، و درمجاهده و تقوی قدمی راسخ داشت، و در اشارات و کلمات نفسی عالی داشت. چهل موقف ایستاده بود و در چندین سال هرگز سر بر بالین ننهاده بود، مگر در حرم. »
- عطار نیشابوری در تذکرة الاولیاء