سید حسین نصر

سید حسین نصر (۱۹۳۳) فیلسوف ایرانی و استاد مطالعات اسلامی در دانشگاه جورج واشینگتن. سید حسین نصر در سال ۱۳۱۲ در تهران به دنیا آمد. پدرش، سید ولی‌الله نصر، همانند پدربزرگش پزشک دربار بود و اهل کاشان. سید حسین نصر در سال ۱۳۱۲ در تهران به دنیا آمد. پدرش، سید ولی‌الله نصر، همانند پدربزرگش پزشک دربار بود و اهل کاشان. او از جانب مادر نوادهٔ شیخ فضل‌الله نوری و دختر میرزا حسین نوری است. عمده نیاکان نصر از روحانیون سرشناس بوده‌اند. عمده نیاکان نصر از روحانیون سرشناس بوده‌اند.

گفتاوردها

• «بحران محیط‌زیست طبیعی جلوهٔ بیرونی بحرانی در روان مردان و زنانی است، که چون از «آسمان» به خاطر «زمین» روی تافته‌اند، اینک در آستانهٔ تخریب خود زمین نیز قرار گرفته‌اند. بحران زیست‌محیطی نه به صرف راه‌حل‌های خطابی و صوری، بلکه به مرگ و نوزایی انسان متجدد و جهان‌بینی او نیاز دارد. لازم نیست و در واقع نمی‌توان، آن‌گونه که برخی ادعا کرده‌اند، انسان را «از نو خلق کرد»، بلکه آدمی باید به‌عنوان انسان سنتی یا انسان پاپ‌گونه [خلیفةالله]، پل میان آسمان و زمین، تولدی دوباره پیدا کند و عالم طبیعت باید بار دیگر به همان صورتی که همیشه بوده‌است ــ یعنی به‌صورت قلمروی مقدس که نیروهای خلاّق الهی را منعکس می‌سازدـ تصور شود. باید معرفت دینی دربارهٔ طبیعت، جهان‌شناسی‌های سنتی و علوم مقدسی را که کماکان در بسیاری از نواحی غیرغربی عالم محفوظ است، حیاتی دوباره بخشید و درعین‌حال میراث خود سنت غربی در این حوزه را نیز به‌صورتی جدی احیا کرد.»
  • از «دین و نظم طبیعت»، مقدمه، شابک:۹۶۴-۳۱۲-۸۵۴-۷، نشر نی
• «پس از فاجعهٔ یازدهم سپتامبر، در آمریکا علاقهٔ افراد عادی به شناخت بیشتر اسلام بی‌سابقه است و در عین حال حملاتی که علناً برخی از کشیش‌های تندرو و نیز دشمنان سیاسی اسلام به اسلام می‌کنند و کتاب‌هایی که با غرض می‌نگارند، در شرف ایجاد بحران بزرگی است که به رغم دوستی بسیاری از گروه‌های کاتولیک و پروتستان معتدل با اسلام ممکن است به یک «برخورد تمدن‌ها» بینجامد. در این موقعیت است که بیان ارکان و اساس تفکر اسلامی و روشن‌ساختن معنای واقعی واژه‌هایی از قبیل «جهاد» و «شهادت» و غیره که دائماً در وسائل ارتباط جمعی غربی به صورت تحریف‌شده به کار برده می‌شود، ضرورت دارد. وانگهی باید به حملاتی که به برخی از جوانب اسلام و جامعهٔ اسلامی مانند حقوق بشر و عدالت و حق زن و غیره می‌شود، پاسخ داده شود…»
  • از «قلب اسلام» مقدمه، شابک: ۹۶۴-۳۱۲-۸۶۲-۸، نشر نی
• «در تفکر اسلامی طبیعت دارای جان و روح است و مخلوق خدا است لذا مقدس است و باید حرمت طبیعت حفظ شود.»
• «مسیحیت در غرب یک مشکل بزرگ دارد: این که چطور در زمانی که دین‌دارترین پیروانش هیچ علاقه‌ای به طبیعت نشان نداده‌اند، با محیط زیست خود کنار بیاید. اگر به تمامی خطوط کتاب عهد جدید نگاه کنید می‌بینید که هیچ صحبتی از طبیعت نشده‌است.»
• «قرآن نه تنها انسان‌ها را مورد خطاب قرار می‌دهد بلکه عالم وجود را نیز مطرح می‌کند، بنابراین برای توسعه یک فلسفه محیط زیستی بسیار قابل قبول‌تر است.»
• «اسلام به نوبه خود هیچ وقت تا اندازه مسیحیت روحانیت خود را از دست نداد. مسلمانان آنطوری که غرب مسیحی باور خود را از دست داد دنیوی نشدند. در پدیده‌هایی که به طبیعت مربوط بودند پویایی بسیار متفاوتی دیده می‌شد.»
• «تکنولوژی فقط پیچیده شدن ابزار موجود در دست انسان نیست چرا که انسان وقتی با دست خود چیزی خلق می‌کند و هنری می‌آفریند در واقع دست به خلاقیت زده اما یک دستگاه عظیم در یک کارخانه از لحاظ کیفی با کار دست فرق می‌کند و هیچ خلاقیتی از خود ندارد و در واقع در این حالت انسان تبدیل به یک قطعه کوچک از آن ماشین بزرگ می‌شود.»
• «تکنولوژی جدید منشأ یک فرهنگ تکنولوژیکی است و بزرگترین اشتباه مالک شرقی که تقلید کورکورانه از تکنولوژی غربی دارند این است که فکر می‌کنند تکنولوژی خنثی است در حالی که تکنولوژی با خود فرهنگ می‌آورد؛ لذا ما نباید فکر کنیم تکنولوژی مانند یک قلم است که هرطور بخواهیم می‌نویسد بلکه تکنولوژی جدید فرهنگساز است.»
• «نباید برده تکنولوژی غرب شویم بلکه فرهنگ اسلامی ما ظرفیت فوق‌العاده‌ای دارد و بسیار غنی است که باید از آن بهره ببریم.»
• من شرایط را برای ایجاد کرسی شیعه‌شناسی در دانشگاه جرج واشینگتن فراهم کرده‌ام و این نیاز به حمایت ایران دارد و اگر این اتفاق تا قبل از بازنشستگی من، انجام نشود، فرصت را از دست داده‌ایم.»

دربارهٔ او

• «سید حسین نصر کسی است که در سن ۲۵ سالگی از دانشگاه هاروارد، درجه دکتری گرفت و سه کتاب اول ایشان را هم همین دانشگاه چاپ کرد، و این موضوع قابل انکاری نیست. او به عنوان اولین نفر در جهان اسلام به کنفرانس‌های معتبر فلسفه دعوت می‌شد. اکثر آثار ایشان به زبان‌های اسپانیایی، ترکی، فرانسه، هندو، اردو و عربی ترجمه شده‌است.»
  • غلامرضا اعوانی
• «تفاوت ماهیت حکمت اسلامی با فلسفه جدید غرب، علت عدم توجه علمای دین به علم طبیعی، ارتباط حکمت با عرفان، اسلام با تجدد، ورود فلسفه به ایران، گفتگوی تمدنها، چرایی اسلام‌ستیزی در غرب و ماهیت تجدد از سایر ابعاد فکری این اندیشمند و فیلسوف ایرانی است؛ همچنین ایشان در ۱۵ سال اخیر با تعدادی از دانشجویان خود مشغول ترجمه قرآن هستند و یک لحظه دست از مطالعه برنمی‌دارد.»
  • غلامرضا اعوانی

«وقتی قبل از انقلاب من در اصفهان دانشجوی فلسفه بودم تمام جو فلسفی همین فلسفهٔ راسیونالیست… و این فلسفه‌های تحصلی و ثبوتی و لاَادری و مخالفت با دین و این‌ها [بود]، فقط شما بودید که من را نجات دادید. تنها صدایی بودید که من را نجات دادید و گرنه من اصلاً الان مُعمم نبودم، من اصلاً در کار دینی نبودم و این صدای شما بود که من را کشاند به این طرف…»

• • محمد خاتمی