میشل لووی (متولد ۱۹۳۸ در سائوپائولو) فیلسوف و جامعه‌شناس مارکسیست فرانسوی-برزیلی است.

گفتاوردها ویرایش

  • «در دهه ۱۹۶۰ دوست برزیلی من اِمیر سادر - که تا همین امروز یکی از مهم‌ترین مارکسیست‌های آمریکای لاتین است - در فرانسه در تبعید به سر می‌برد۱. بعد از اینکه من هم در سال ۱۹۶۹ به فرانسه رفتم یک روز اِمیر را دیدم و او گفت: «من باید بروم شیلی، تو می‌توانی جای مرا به عنوان دستیار نیکوس پولانزاس در دانشگاه ونسان بگیری؟» (این قضیه مال چندماه پیش از به قدرت رسیدن اتحاد مردمی چپ گرای سالوادور آلنده در ۱۹۷۰ بود). من هم گفتم «البته که می‌توانم...». آن وقت بود که او مرا به نیکوس معرفی کرد و او هم با این قضیه موافقت کرد.»
  • «آن زمان نیکوس هیچ چیز دربارهٔ پیشینه نظری و سیاسی من نمی‌دانست. دلیلی هم نداشت نگران باشد چون اِمیر ضمانت مرا کرده بود؛ ولی هرکدام از ما به نحله کاملامتفاوتی از مارکسیسم تعلق داشتیم: او آلتوسری بود و من لوکاچی، او یک جورهایی مائوئیست بود و به کمونیسم اروپایی اعتقاد داشت و من تروتسکیست. با این حال، به طرز حیرت‌آوری با هم کنار آمدیم. سالیان سال کلاس‌هایی را دربارهٔ بین‌الملل سوم، مسئله ملت، نظریه دولت، لنین، گرامشی و... ترتیب دادیم و از همان آغاز تصمیم گرفتیم کلاس‌ها را با هم اداره کنیم. دانشجویان عاشق این شیوه بودند، چون هریک از مضامین مذکور را از دو منظر متفاوت می‌شنیدند.»
  • «حوالی سال ۱۹۷۴ از او (نیکوس پولانزاس) خواستم یکی از اعضای جلسه دفاعیه رساله دکترای من دربارهٔ لوکاچ باشد. خیلی از من حمایت کرد، ولی هیچ وقت یادم نمی‌رود که سر جلسه چه گفت: «میشل، چه کاری است که آدم تیزبینی مثل تو وقتش را سر لوکاچ تلف کند؟» از نظر او، لوکاچ یک چپ افراطی تحمل نکردنی بود... .»
  • «هم وبر و هم مارکس معتقد بودند نظام سرمایه داری بالذات غیرعقلانی است- که با عقلانیت جزئی یا صوری آن در تناقض نیست. هر دو در تلاش برای فهم این غیرعقلانیت به مذهب اشاره می‌کنند. برای وبر، آنچه باید توضیح داد خاستگاه این خردگریزی، این «حرکتِ معکوس شرایط طبیعی»، است و توضیحی که او پیشنهاد می‌کند به تأثیر قاطع تصورات مذهبی معین اشاره دارد: اخلاق پروتستانی. برای مارکس، خاستگاه سرمایه داری نه به هیچ اخلاق مذهبی، بلکه به فرایند وحشیانه غارت، قتل و استثمار مربوط می‌شود، که او آن را با اصطلاح «انباشت اولیه سرمایه» توصیف می‌کند، بااین حال، ارجاع به مذهب نقش قابل توجهی در توضیح منطق سرمایه داری به مثابه «حرکت معکوس» ایفا می‌کند.»
    • «مارکس و وبر: منتقدان سرمایه‌داری»[۲]

منابع ویرایش

ویکی‌پدیا مقاله‌ای دربارهٔ
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ برگرفته از ورسو، «پولانزاسی که می‌شناختمش: گفت وگو با میشل لوی، متفکر فرانسوی دربارهٔ نیکوس پولانزاس»، ترجمهٔ رحمان بوذری روزنامه شرق، شمارهٔ ۲۲۷۹، ۳۰ فروردین ۱۳۹۴، صفحهٔ ۱۰.
  2. میشل لووی، «مارکس و وبر: منتقدان سرمایه‌داری»، ترجمهٔ هومن کاسبی، برگرفته از New Politics, Winter ۲۰۰۷، روزنامه شرق، شمارهٔ ۲۵۲۶، ۲ اسفند ۱۳۹۴، صفحهٔ ۱۰.