مؤسسه انتشارات فرانکلین

مؤسسهٔ انتشارات فرانکلین (Franklin Book Program) از مؤسسات بزرگ چاپ و انتشار کتاب است.

گفتاوردها دربارهٔ آن

ویرایش
  • «در طبقه دوم خانه پدرم در چهارراه کالج فعلی که در طبقه اول آن نمایشگاه آثار استاد علی اکبر صنعتی‌زاده را دایر کرده بودیم، هر از چندگاه نمایشگاهی از تابلوهای مختلف ایرانی و خارجی ترتیب می‌دادم که دوستداران هنر اعم از ایرانی و خارجی و آتاشه‌های فرهنگی سفارتخانه‌های مختلف برای بازدید به آن نمایشگاه می‌آمدند. یک روز دو نفر آمریکایی به نمایشگاه آمدند و ضمن بازدید از نمایشگاه خود را نماینده مؤسسه فرانکلین نیویورک معرفی کردند که شعبه‌هایی هم در کشورهای مصر و عراق و پاکستان و اندونزی و مالزی داشت و دنبال ناشری در ایران بودند که با آنها همکاری کند و اگر بتوانند شعبه‌ای هم در تهران دایر کنند و از من خواستند که در این مورد با آنها همکاری کنم.»
  • «من که با کار چاپ و نشر بیگانه بودم تقاضای آنها را رد کردم. مدتی بعد چند کتاب به زبان انگلیسی و یک حواله دوهزار دلاری با نامه‌ای برایم آمد که این چند جلد کتاب را برای آزمایش به مترجمین ایرانی بدهم و چاپ و نشر آنها را به ناشران ایرانی واگذار کنم. من هم با بی‌میلی و فقط برای آزمایش یکی از کتاب‌ها را به کتابفروشی ابن سینا نزد آقای رمضانی که از قبل با او دوست بودم و با پدرم هم آشنایی داشت بردم و چاپ آن را به او پیشنهاد کردم. این کتاب‌ها دوره کتاب‌های موریس پارکر بود با چاپ چند رنگ و دربارهٔ علوم مختلف که بعداً آقای علی‌محمد عامری آنها را ترجمه کرد. وقتی آقای رمضانی کتاب را دید قبول کرد که آن را چاپ کند. من برای اینکه خاطرجمع شوم و او را امتحان کنم که آیا راست می‌گوید، به او گفتم پیش‌پرداخت هم می‌دهی و او قبول کرد پانصد تومان هم قبلاً پرداخت کند. به همین ترتیب با آن دو آمریکایی تماس گرفتم و مذاکره کردم و موافقت آنها را با چاپ بعضی از کتاب‌ها که در مورد ادبیات آمریکا و اروپا و علوم و فنون مختلف بود گرفتم و مؤسسه فرانکلین تهران را زیر نظر مؤسسه مرکزی نیویورک دایر کردیم.»
  • «وقتی که کار چاپ کتاب‌های دبستانی در ایران به فرانکلین واگذار شد، همایون عده‌ای از مترجمان و مؤلفان و کسانی را که مایل بودند در تألیف کتاب‌های درسی شرکت داشته باشند به هزینه مؤسسه به آمریکا و فرانسه و انگلیس و آلمان فرستاد تا دربارهٔ چاپ و تألیف کتاب‌های درسی آن کشورها مطالعه کنند: دکتر محمود صناعی، احمد آرام، دکتر محمود بهزاد، رضا اقصی، دکتر مصطفی مقربی، ابوالقاسم قربانی، دکتر حافظ فرمانفرماییان، هوشنگ پیرنظر، دکتر مجتبایی، داریوش همایون برای تألیف و ویرایش و محمد زمان زمانی، پرویز کلانتری، هرمز وحید، خانم لیلی ایمن، خانم ثمینه باغچه‌بان، خانم شهناز سرلتی برای نقاشی و امور هنری و صفحه‌آرایی و آماده‌سازی و آقای نجف دریابندری، امیر صمیمی، علی اصغر مهاجر، و خود همایون صنعتی‌زاده هم برای امور اداری و مدیریت به شعبه هاروارد در ژنو به سوییس سفر کردند. خطاطی کتاب‌های ابتدایی اغلب با مرحوم سیف‌الله یزدانی بود که در مؤسسه فرانکلین کار می‌کرد.»
  • «مؤسسه فرانکلین تهران در انتخاب کتاب‌هایی که شعبه مرکزی برای ترجمه و انتشار می‌فرستاد آزاد بود و اگر آن کتاب را به نفع جامعه ایرانی و پیشرفت فرهنگ کشور می‌دید به دست ترجمه می‌داد. کتاب‌ها تماماً آثار نویسندگان اروپایی و آمریکایی بود. همایون اکثر کتاب‌ها را برای چاپ به ناشران مختلف ارائه می‌کرد و پس از موافقت ناشر، کتاب را برای ترجمه به مترجمان معروف می‌داد و مثل بنگاه ترجمه و نشر کتاب، حق‌الترجمه کتاب را یک‌جا می‌خرید و ترجمه آنها را هم به هزینه مؤسسه ویرایش و منقح می‌کرد و کلیه امور مربوط به چاپ را از ویرایش تا تصحیح و غلطگیری نمونه‌های مطبعی انجام می‌داد و حتی هزینه تبلیغات و اجرت نقاشی پشت جلد را هم با نظر ناشر می‌پرداخت، و اگر ناشری هم کتابی را برای ترجمه و چاپ انتخاب می‌کرد و امکاناتش محدود بود مؤسسه فرانکلین ترجمه آن را به عهده می‌گرفت و ناشر را در چاپ کتاب یاری می‌داد.»
  • «حق‏‌التألیفی که ناشران به مؤسسه فرانکلین پرداخت می‌کردند پانزده درصد از بهای پشت جلد کتاب‌ها در هر چاپ بود و در صفحه دوم آن کتاب عبارت «با همکاری مؤسسه انتشارات فرانکلین» قید می‌شد. همایون صنعتی‌زاده در مؤسسه فرانکلین برای اولین بار در صنعت نشر ایران حق کپی رایت بین‌المللی را رعایت می‌کرد و برای چاپ ترجمه کتاب‌هایی که انجام می‌داد با ناشر اصلی تماس می‌گرفت و با پرداخت مبلغ کمی به عنوان کپی رایت حق ترجمه آن کتاب را در ایران به دست می‌آورد.»
  • «ما زمانی که در فرانکلین فعالیت داشتیم، فرانکلین تصمیم گرفت کتابهای درسی مدارس را هم تألیف و هم چاپ کند. برای تألیف عده‌ای را به آمریکا فرستاد تا قواعد و اصول ویراستاری را تعلیم ببینند. من هم جزو این گروه بودم. احمد آرام و ابوالقاسم قربانی هم بودند. همچنین رضا اقصی و دکتر بهزاد هم بودند. رفتیم به آمریکا یک دوره قواعد و اصول ویراستاری را مطالعه کردیم و برگشتیم کتابهای درسی مدارس را نوشتیم. من و مصطفی مقربی و خانم خانلری و آقای پرویز ناتل خانلری یک دوره کتاب قرائت و دستور زبان فارسی برای مقطع دبیرستان نوشتیم.»

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
ویکی‌پدیا مقاله‌ای دربارهٔ
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ عبدالرحیم جعفری، «دررثای همایون صنعتی زاده»، مجلهٔ بخارا، مهر و دی ۱۳۸۸، شمارهٔ ۷۲ و ۷۳، صص ۴۵۳–۴۷۴.
  2. سایرمحمدی، «حسرت کتاب‌های نخوانده را دارم: گفت وگو با استاد فتح‌الله مجتبایی، مرد ماندگار فرهنگ»، روزنامه ایران، شمارهٔ ۵۹۷۵، ۲۱ تیر ۱۳۹۴، صفحهٔ ۷.