خانبابا مشار

نویسنده ایرانی

خانبابا مشار (زاده ۱۲۷۹ش، درگذشته ۱۳۵۹ش) کتابشناس ایرانی است.

گفتاوردها دربارهٔ او ویرایش

  • «در سال‌های ۱۳۳۱–۱۳۳۲ مردی که در آن روزگاران به تصور من سنین عمرش نزدیک به شصت می‌نمود به کتابخانه دانشکده حقوق مراجعه می‌کرد و از روی فهرست‌های برگه‌ای اسم مؤلفان، یادداشت‌هایی برمی‌داشت. وی تقریباً اوایل وقت اداری می‌آمد و قریب به ظهر می‌رفت. چند روزی که گذشت حس کنجکاوی، مرا بر آن داشت که از ایشان سؤال کنم چه می‌طلبد و آیا از من کمکی بر می‌آید. خود را معرفی کرد و گفت: چون شنیده‌ام که این کتابخانه از حیث کتب چاپی فارسی و عربی غنی‌تر از کتابخانه‌های دیگر ایران و خوشبختانه دارای فهرستی است که تا آخرین کتاب‌های دریافتی را مشخص می‌سازد، سعی می‌کنم همه روزه بیایم تا اسامی کتب و مؤلفان را برای کتابی که تهیه کرده‌ام استخراج کنم. از این دم با نام خانبابا مشار آشنا شدم و کارم به ارادت‌ورزی به او کشید.»
  • «خانبابا مشار نویسنده و کتاب‌شناس بزرگ ایرانی، با خلق اثر ارزنده فهرست کتاب‌های چاپی فارسی، که از آن به کتابشناسی ملی ایران تعبیر شده‌است، خدمت بزرگی به جامعه علمی و دانش‌دوستان این سرزمین نمود. وی با تلاش طاقت فرسا و اهتمام فراوان، این امر خطیر را طی سی سال و با گذراندن اوقات خود در کتابخانه‌ها و کتاب‌فروشی‌های شهرهای مختلف به ثمر رساند و یادگاری ارزشمند و در خور تقدیر از خود بر جای گذاشت.»
  • «مشار یکی از افراد عاشق و سخت کوشی بود که شبانه روز عمر خود را در راه تدوین و تحقیق سپری کرد. وی با عنوان اولین فهرست نویس کتابهای چاپی فارسی، با زحمات فراوان، پشتکار مثال زدنی و با ذوق و انگیزه بالا با این که تحصیلات دانشگاهی، نداشت، سال‌های طولانی از عمر خود را صرف تحقیق و پژوهش کرد و کتابی تدوین کرد که در نوع خود بی نظیر و منحصر به فرد بود و با نگارش این کتاب راه و روش جدیدی را برای آیندگان ابداع نمود. اهمیت این کار بزرگ زمانی ملموس تر می‌گردد که بدانیم وی به لحاظ آکادمیک هیچ تجربه و تخصصی در این قبیل امور به ویژه در امر فهرست‌نگاری نداشته‌است. از سوی دیگر حوزه کاری او نیز به این عرصه ارتباط نمی‌یافت. اما عشق و علاقه او به کتاب باعث انجام این کار ماندنی و بزرگ برای استفاده محققین و دانش پژوهان شد.»
  • «مشار برای تهیه شرح حال و عکس مؤلفان و مترجمان بعد از بررسی مراجع موجود و تذکره‌ها، مجبور به تفحص‌های شخصی شده‌است. ایشان متن نامه‌ای را در ده هزار نسخه چاپ کرده بود، که برای صاحبان قلم و گاه پس از خواندن آگهی ترحیم آنان در روزنامه‌ها، برای خانواده آن‌ها می‌فرستاد و تقاضای عکس و شرح حال آنان را می‌کرد.»

منابع ویرایش

ویکی‌پدیا مقاله‌ای دربارهٔ
  1. ایرج افشار، «فهرست کتابهای چاپی فارسی»، مجلهٔ راهنمای کتاب، سال ۱۳۳۷، صص ۲۵۶–۲۶۰.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ فرشته کوشکی، «فهرست کتابهای چاپی فارسی خانبابا مشار»، سایت کتابخانه و موزه مجلس شورای اسلامی، پنجشنبه، ۱۱ شهریور ۱۳۸۹.