حیران خانم

حیران خانم دُنبُلی (۱۷۹۰، نخجوان - ۱۸۴۸، تبریز) شاعر آذری-فارسی‌سرای ایرانی کردتبار بود.

گفتاوردها

• «عمر از دست شد چو تیر از شست/برف پیری مرا به سر بنشست.»

افسانهٔ ما

حال ما را که کند عرش به جانانهٔ ما		شود آگاه ز حال دل دیوانهٔ ما
جرعه نوشیم ز خُمخانهٔ وصل رخ او		سر بر افلاک کشد نالهٔ مستانهٔ ما
هرگز از بزم وصالش دل ما شد نشد		گویی از باده غم سیر شده پیمانهٔ ما
گاه بر سینه‌زنان گاه به سر خاک‌کنان		شده از روز ازل پنجهٔ غم شانهٔ ما
حال عالم به غم و محنت ما می‌سوزد		رحم بر ما نکند آن بت فرزانهٔ ما
شده مشهور جهان حال دل اما چکنم		ندهد دلبر ما گوش بر افسانهٔ ما
مهر تو ذره منم چون شود از راه کرم		بر نه افلاک رسد پایهٔ کاشانهٔ ما
این شرف گر به من زار میسر گردد		گر بیایی مه من لحظه‌ای بر خانهٔ ما
لال شد از ستمش بلبل طبع حیران		سوخت در آتش شوقش پر پروانهٔ ما

جدایی

چه کنم باز فتادم دگر از یار جدا		بلبل زار صفت از گل و گلزار جدا
ای فلک نالهٔ من خانه خرابت سازد		که مرا کردی تو از یار، دگر بار جدا
خون ز بهر من غمدیدهٔ هجرا ریزد		باد سیار جدا، ابر گهربار جدا
به رغم فرقت من ناله کشد در گلشن		بلبل زار جدا، خار ستمکار جدا
همه بر حسرت من گریه کند شام و سحر		یار غمخوار جدا دشمن خونخوار جدا
در همه حال خرد راست جدایی ز رقیب		حیف باشد نشود یار ز اغیار جدا
آه حیران چه سازم من از این محنت و غم		کرد از یار مرا گردش غدّار جدا

ماه نو

این مهر منوّر است یا دوست		این ماه نو است یا که ابروست
مار است سر خزینه خفته		یا اینکه به دوش مار گیوست
چوگان فلک به روی ماهست		یا در رخ دوست حلقهٔ موست
این چشم بود که برده دل‌ها		آهوی ختن و یا که جادوست
این حقته لعل یا که سیم است		یا غنچه و یا لب سخنگوست
در است و صدف و یا که دندان		با آنکه به رشته کرده لؤلؤست
بدگویی دشمنان بی‌دین		سهلست مرا چو پار خوشخوست
گفتم برسم به وصل دلبر		چه فایده عمر در تکاپوست
این طور فکندن تو از چشم		حیران غریب را نه نیکوست