جهاد

این نوشتار یا بخش نیازمند ویکی‌سازی است.
لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوه‌نامه آن را ویکی‌سازی کنید و در پایان این الگو را بردارید.

جهاد یکی از مفاهیم سیاسی-نظامی ِدینِ اسلام است.واژه «جهاد» از ریشه «ج-ه-د» به معنی کوشش و مبارزه و فعالیت است. این کوشش و مبارزه می‌تواند در عرصه‌های گوناگونی صورت گیرد از جمله کوشش در مبارزه با امیال درونی (جهاد اکبر) یا کوشش و مبارزه در راه دفاع از دین اسلام یا گسترش قلمرو اسلام (جهاد اصغر).جهاد یکی از فروع دین و از واجبات اسلامی است. کلمهٔ جهاد حدود ۱۰۸ بار در قرآن آمده‌است.

از کتاب نهج البلاغه

خطبه ۲۷

جهاد، دری است از درهای بهشت که خدا به روی گزیده دوستان خود گشوده‌است، و جامه تقوی است، که بر تن آنان پوشیده‌است. زره استوار الهی است که آسیب نبیند، و سپر محکم اوست که تیر در آن ننشیند. هر که جهاد را واگذارد و ناخوشایند داند، خدا جامه خواری بر تن او پوشاند، و فوج بلا بر سرش کشاندو در زبونی و فرومایگی بماند. دل او در پرده‏های راهی نهان، و حقّ از او روی گردان. به خواری محکوم و از عدالت محروم.
من شبان و روزان، آشکارا و نهان ، شما را به رزم این مردم تیره روان خواندم و گفتم: با آنان بستیزید، پیش از آنکه بر شما حمله برند، و بگریزید. به خدا سوگند با مردمی در آستانه خانه‏شان نکوشیدند، جز که جامه خواری بر آنان پوشیدند. امّا هیچ یک از شما خود را برای جهاد آماده نساخت و از خوارمایگی، هر کس کار را به گردن دیگری انداخت، تا آنکه از هر سو بر شما تاخت آوردند و شهرها را یکی پس از دیگری از دستتان برون کردند.
شگفتا به خدا که هماهنگی این مردم در باطل خویش، و پراکندگی شما در حقّ خود، دل را می‏میراند، و اندوه را تازه می‏گرداند. زشت بادید و از اندوه برون نیایید که آماج تیر بلایید، بر شما غارت می‏برند و ننگی ندارید . با شما پیکار می‏کنند و به جنگی دست نمی‏گشایید. خدا را نافرمانی می‏کنند و خشنودی می‏نمایید. اگر در تابستان شما را بخوانم، گویید هوا سخت گرم است، مهلتی ده تا گرما کمتر شود. اگر در زمستان فرمان دهم، گویید سخت سرد است، فرصتی ده تا سرما از بلاد ما به در شود. شما که از گرما و سرما چنین می‏گریزید، با شمشیر آخته کجا می‏ستیزید؟

حدیث

جاهِدوا فی سَبیلِ اللّه‏ بَأَیدیکُم فَإِن لَم تَقدِروا فَجاهِدوا بِأَلسِنَتِکُم فَإِن لَم تَقدِروا فَجاهِدوا بِقُلوبِکُم
در راه خدا با دستهای خود جهاد کنید، اگر نتوانستید با زبانهای خود و اگر باز هم نتوانستید با قلب خود جهاد کنید.
- حدیث از علی ،بحارالأنوار، ج۱۰۰، ص۴۹، ح۲۳

أَفضَلُ الجِهادِ مَن أَصبَحَ لایَهُمُّ بِظُلمِ أَحَدٍ؛
برترین جهاد آن است که انسان روز خود را آغاز کند در حالی که در اندیشه ستم کردن به احدی نباشد.
- حضرت محمد بن عبدالله،محاسن، ج۱، ص۲۹۲، ح۱۴۴۹

با هوا و هوس خود جهاد کن، بر خشمت مسلّط شو و با عادتهای بد خود مخالفت کن تا نفست پاکیزه شود، عقلت به کمال برسد و از پاداش پروردگارت بهره کامل ببری.
- حدیث علی غررالحکم، ج۳، ص۳۶۵، ح۴۷۶۰

لا فَضیلَةَ کالجِهادِ ، ولا جِهادَ کمُجاهَدَةِ اَلهَوی
فضیلتی چون جهاد نیست ، و جهادی چون مبارزه با هوای نفس نیست.
- اما باقر تحف العقول، ص ۲۸۶

در قرآن

از جمله:

وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ (عنکبوت ۲۹/۶۹)

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ارْکَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّکُمْ وَافْعَلُوا الْخَیْرَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ، وَجَاهِدُوا فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ........."(حج (۲۲)/۷۸-۷۷)

«إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ الَّذینَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فی سَبیلِ اللّهِ أُولئِکَ یَرْجُونَ رَحْمَتَ اللّهِ وَ اللّهُ غَفُورٌ رَحیمٌ.» (بقره، ۲۱۸)
- آنان که بگرویدند و آنان که هجرت کردند و جهاد کردند در راه خدای، ایشان امید می‌دارند رحمت خدای و خدای آمرزگار و بخشاینده‌است.

«وَ الَّذینَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فی سَبیلِ اللّهِ وَ الَّذینَ آوَوْا وَ نَصَرُوا أُولئِکَ هُمُ الْمُوءْمِنُونَ حَقًّا لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ کَریمٌ.» (انفال، ۷۴)
- و آنان که بگرویدند و هجرت کردند و جهاد کردند در راه خدای و آنان که پناه دادند و یاری کردند، ایشان مؤمنان اند بدرستی، ایشان را بود آمرزش و روزی با کرامت

«وَ الَّذینَ آمَنُوا مِنْ بَعْدُ وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا مَعَکُمْ فَأُولئِکَ مِنْکُمْ... .) (انفال، ۷۵)
- و آنان که ایمان آوردند از آن پس و هجرت کردند و جهاد کردند با شما، ایشان از شمااند...

«أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تُتْرَکُوا وَ لَمّا یَعْلَمِ اللّهُ الَّذینَ جاهَدُوا مِنْکُمْ وَ لَمْ یَتَّخِذُوا مِنْ دُونِ اللّهِ وَ لا رَسُولِهِ وَ لاَ الْمُوءْمِنینَ وَلیجَةً وَ اللّهُ خَبیرٌ بِما تَعْمَلُونَ.» (توبه، ۱۶)
- آیا پندارید رها کنند شما را و ندانسته خدای آنان که جهاد کنند از شما و نگرفته باشند از جز خدای و نه رسولش و نه مؤمنان دوستی و خدای داناست بر آنچه می‌کنید.

«یا أَیُّهَا النَّبِیُّ جاهِدِ الْکُفّارَ وَ الْمُنافِقینَ وَ اغْلُظْ عَلَیْهِمْ وَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصیرُ.» (توبه، ۷۳)
- ای پیغمبر! جهاد کن با کافران و منافقان و درشتی کن برایشان، و جای ایشان دوزخ است و بدجای است آن.