بابک نیک طلب

بابک نیک طلب (زادهٔ ۹ تیر ۱۳۴۶ در تهران) شاعر و نویسنده ادبیات فارسی اهل ایران است. او برندهٔ سرو زرین دورهٔ پنجم جشنوارهٔ بین‌المللی شعر فجر شد.

گفتاوردها

شعر کودک

شعر کودک زبان فارسی مقوله جدیدی است، شعر کودک چقدر بزرگ شده‌است؟ در حال رشد است، در سال‌های اخیر کارهای خوبی در زمینه کودک و نوجوان انجام شده و هر روز چهره جدیدی وارد عرصه می‌شود، اگر ادبیات فارسی را با سابقه بیش از هزار سال در طرفی قرار دهیم و ادبیات کودک را در طرفی دیگر متوجه می‌شویم در مقایسه با ادبیات فارسی کودک هستیم اما این به این معنا نیست که نقص داریم بلکه این رشد کاملاً طبیعی است، الان جامعه توجه بیشتری به کودک و نوجوان دارد و بچه‌ها جدی گرفته می‌شوند. شعر کودک دوره جدیدی را تجربه می‌کند که البته در تمام دنیا اینگونه است.»

• • روزنامه تهران امروز

نشریات کودک

نشریات کودک و نوجوان در چند سال اخیر توفیق چندانی نداشتند، چرا؟ به‌طور کلی نشریات کودک و نوجوان باید رشد کنند و بالنده شوند اما محدود نشریاتی هستند که مثل کیهان بچه‌ها این دوره را طی کرده باشند. کیهان بچه‌ها یک دوره ۵۰ ساله را سپری کرده‌است و جایگاه خوبی دارد. متأسفانه مجلات دیگر در دوره ای متوقف شدند که دلایل متفاوتی دارد مثلاً تغییر مسئولان یا موارد اقتصادی یا اجتماعی و دلایل سیاسی هم ندارد. ضمیمه‌های کودک هم نقش مهمی دارند که خیلی از آن‌ها تعطیل شده‌اند. در هر صورت خلأ نشریات برای ۱۸ میلیون کودک و نوجوان ایرانی احساس می‌شود. با این حال برای کسی که قصد ورود به عرصه ادبیات کودک را دارد نشریاتی داریم مثل آفتاب مهتاب ضمیمه روزنامه اطلاعات یا دوچرخه ضمیمه روزنامه همشهری و مجلاتی مثل دوست، پوپک، ملیکا و سلام بچه‌ها.»

• روزنامه تهران امروز

کتاب شناسی

کتابشناسی برای گروه‌های مختلف سنی امری حیاتی و ثمربخش است که متاسفانه کمتر مد نظر قرار می‌گیرد.مسلم است که در فرصت اندک کودکان در بازدید از غرفه‌های مختلف نمایشگاه ، کمتر این امکان وجود دارد که انتخاب درستی در خرید کتاب توسط آنها صورت بگیرد و پدران ، مادران و مربیان آموزشی باید از قبل درباره این موضوع با بچه‌ها صحبت کنند. اگر شناخت بچه‌ها و مربیان آنها از کتاب‌های غیر مخرب و مناسب برای بچه‌ها کامل شود ، این انتخاب درست ، در ایامی به غیر از نمایشگاه کتاب و در طول روزهای سال نیز می‌تواند صورت بگیرد.

• خبرگزاری مهر، ۲۶ فروردین ۱۳۸۳

مطالعه ادبیات

به نظر من خانواده‌ها مطالعه کتاب‌هایی با درونمایه ادبیات را برای بچه‌های خود جدی نگرفته‌اند و این مسئله در آینده ای نه چندان دور ، آسیب‌های خود را آشکار می‌سازد.

• خبرگزاری مهر، ۲۶ فروردین ۱۳۸۳

کودکان و ادبیات کهن

وظیفه شاعران کودک و نوجوان این است که پلی برای کودکان بسازند تا بتوانند به ادبیات کهن و رسمی ما راه پیدا کنند. اگر قرار باشد تنها اشعار معاصر را به آنها ارائه دهیم، ارتباط ما با جهان کهن قطع می‌شود که باعث قطع ارتباط ما با دنیای آینده هم خواهد شد.

• خبرگزاری ایبنا ۱ اردیبهشت ۱۴۰۲

درباره سعدی

سعدی در زمینه فصاحت و بلاغت در زبان فارسی، رتبه ویژه‌ای دارد؛ به‌طوری‌که امروزه افراد به زبانی صحبت می‌کنند که سعدی در شعرهایش گفته است. مهم‌ترین اثر سعدی «بوستان» اوست که در 10 باب نوشته شده است. به عقیده من سعدی به ساده‌ترین شکل دستوری و نحوی، حرف‌های خودش را بیان کرده است. اگرچه بوستان سعدی به شعر است؛ اما این اشعار در ادبیات فارسی معیاری برای درست‌نویسی است. همان‌طور که در متون کهن هم گفته شده، سعدی به نوعی پدر ادبیات فارسی است. وظیفه ما به عنوان شاعر کودک و نوجوان این است که پلی برای کودکان بسازیم تا بتوانند به ادبیات کهن و رسمی ما راه پیدا کنند. اگر قرار باشد تنها اشعار معاصر را به آنها ارائه دهیم، ارتباط ما با جهان کهن قطع می‌شود که باعث قطع ارتباط ما با دنیای آینده هم خواهد شد. ما باید زمینه‌های مطالعه کودکان در آثار کهن را فراهم کنیم.

• خبرگزاری ایبنا ۱ اردیبهشت ۱۴۰۲

آن چه مسلم است این است که اشعار شاعران بزرگی مانند سعدی برای همه مردم مناسب است. باید این اشعار در دانشگاه‌ها و مراکز آکادمیک آموزش داده شود؛ اما اشعار سعدی باید در بین تمام افراد جامعه حضور پیدا کند و مطرح شود؛ چراکه سعدی یک معلم دائمی و همیشگی برای عموم مردم است. بچه‌ها هم باید این اشعار را مرحله‌به‌مرحله و در طول 12 سال تحصیل خود یاد بگیرند و با این آثار آشنا شوند. در حال حاضر نیز این اشعار به صورت انتخاب‌شده در کتاب‌های درسی کودکان و نوجوانان ارائه می‌شود و ما هم به عنوان شاعر کودک و نوجوان باید از این کار استقبال کنیم؛ اما ناگفته نماند که ما نباید تنها به همین اشعار منتخب در کتاب‌های درسی اکتفا کنیم، بلکه باید از ابزارهای دیگر هم استفاده کنیم، مانند: موسیقی، خطاطی، فیلم‌سازی، انیمیشن و غیره. البته ما در کتاب می‌توانیم این فرصت را به بچه‌ها بدهیم که اشعار منتخبی از سعدی را حفظ کنند و یاد بگیرند. شاعران برای راحت‌تر کردن این مسیر ویژه کودکان می‌توانند لغات و جملات مشکل را به عنوان پانوشت برای آنها توضیح دهند یا بعضی ابیات را تفسیر کنند؛ ضمن اینکه سعدی اثر دیگری هم به نام «گلستان» دارد که به صورت نثر است. سعدی در گلستان جملات فاخری را ارئه کرده که همواره مردم ایران به آن توجه می‌کنند.

• خبرگزاری ایبنا ۱ اردیبهشت ۱۴۰۲

یکی از ویژگی‌های اشعار سعدی، سهل‌ممتنع‌بودن آنهاست؛ یعنی آسان است اما به راحتی هم نمی‌توان از آن گذشت. ممتنع یعنی همه مفاهیم برای همه مردم قابل دریافت به صورت آنی نیست. ضمن اینکه گفتن این اشعار هم آسان نیست. سعدی توانسته است با زبان صمیمی و ساده و به کارگیری تمام لغات و اندیشه‌ها و ابزار ادبیات فارسی، حرف‌هایی را برای جامعه خودش و نسل‌های بعدی به یادگار بگذارد. همین سادگی بیان، شیوایی سخن و صراحت در گفته‌های سعدی، زبان ما را به زبان آن نزدیک کرده است؛ کاری که شاید تعدادی از شاعران نتوانسته‌اند این ارتباط را برقرار کنند و خواندن آثار آنها تنها در مراکز علمی امکان‌پذیر اس. البته چنین شعرایی، مخاطب خاص را برای اشعار خود انتخاب کردند؛ در صورتی‌که افرادی همچون سعدی و فردوسی مخاطب عام را به کار گرفته‌اند.

• خبرگزاری ایبنا ۱ اردیبهشت ۱۴۰۲

به عقیده من بهتر است که برای ارائه این اشعار به کودکان و نوجوانان، آثار را انتخاب کنیم و آن را به شعر ساده‌تر یا نثر تبدیل نکنیم. ما باید شعر سعدی را با خود شعر سعدی بخوانیم؛ اما به عنوان مثال از بوستان سعدی که چهار هزار بیت است، هزار بیت آن را انتخاب کنیم که بچه‌ها بتوانند راحت‌تر دریافت کنند. به نظر من اینکه ما بیاییم این اشعار را ساده کنیم یا حتی آن را به نثر تبدیل کنیم، خیلی صلاح نیست. درواقع شاید به داستان یا گفته‌های سعدی نزدیک شویم؛ اما حق مطلب را از دست می‌دهیم. فکر می‌کنم بچه‌های امروزی به راحتی می‌توانند با خودِ آثار سعدی ارتباط برقرار کنند. به صورت کلی می‌توانیم با اشعار سعدی ارتباط برقرار کنیم؛ اما شرایط این ارتباط فراهم نیست. بهتر است این اشعار نه در قالب کتاب درسی بلکه به صورت مطالعه آزاد به بچه‌ها ارائه شود؛ چراکه مطالعه این اشعار در قالب کتاب‌های درسی بازخورد کمتری دارد.

• خبرگزاری ایبنا ۱ اردیبهشت ۱۴۰۲

نیایش

توجه نویسندگان به نیایش و نگاه الهی داشتن بسیار مفید و ارزنده است. واقعیت زندگی این است که همه حیوانات در مدح و ثنای خدا هستند. اگر جویبار جاری است و پرندگان آواز می‌خوانند،همگی در حال تسبیح خداوند هستند.

• خبرگزاری شبستان ۷ آذر ۱۳۹۰

دعا

ائمه اطهار (ع) دعاهای بسیار زیادی در تمام زمینه‌ها دارند. تنها کاری که باید بکنیم این است که از آن دعاها الهام بگیریم. در این بین ادبیات کودک و نوجوان وظیفه دارد که همچون پلی بچه ها را به منابع اصلی دعا ارجاع دهد و آنها را با این منابع غنی آشنا کنند.

• خرگزاری شبستان ۷ آذر ۱۳۹۰

مخاطب کودک و نوجوان

متاسفانه برنامه‌ای برای تمامی شاعران کودک و نوجوانی که عمر خود را صرف مطالعه و ارائه آثار به بچه‌ها کرده‌اند، وجود ندارد. در حال حاضر ارتباط با مخاطب کودک و نوجوان کم‌رنگ شده و در حال کمتر شدن هم است. بخشی از این مخاطب‌سازی را وزارت فرهنگ و ارشاد یا صداوسیما می‌توانند برعهده بگیرند؛ ولی نظام و نظم مشخص کمی در این زمینه وجود دارد. مسئولان باید به این مسئله فکر کنند و این حرکت را به صورت یک حرکت جمعی شروع کنند که بچه‌های ما با زبان آگاه‌تر و بیان زیبایی در جهان بدرخشند و حرف‌های دل‌شان را به راحتی بیان کنند. تسلط به ادبیات و دایره لغات، ارتباط ما را با جهان امروز بیشتر می‌کند.

• خبرگزاری ایبنا ۱ اردیبهشت ۱۴۰۲

شعر جعفر ابراهیمی

• «در مورد شعر آقای ابراهیمی صحبت کردن خیلی سخت نیست. از وقتی که در سال ۱۳۶۱ برای نخستین بار در یک اردو با «جعفر ابراهیمی» آشنا شدم با شعر و رفتار و فکر او روبرو شدم. او از جمله افرادی می‌باشد که در گذر زمان تغییر نکرده‌است. البته در ظاهر گرد سپید بر سر و صورت او نشسته‌است.»
  • خبرگزاری نسیم، بزرگداشت جعفر ابراهیمی (شاهد)