إخوان الصّفا (به معنای: برادران پاک) با عنوان کامل اخوان الصّفا و خلان الوفا و اهل العدل و ابناء الحمد انجمن پنهانی فیلسوفان ایرانی بود که در بصره در سدهٔ چهارم هجری/دهم میلادی برپا شد.

گفتاوردها

ویرایش
  • «ای برادر، بدان که ما علم خاصی را عادت خود قرار نمی‌دهیم، بر مذهب خاصی تعصب نمی‌ورزیم، هیچ کتابی از کتاب‌های حکیمان و فیلسوفان را که در فنون علم، تألیف نموده و با عقول و تحقیقات خویش در معانی لطیف استخراج کرده‌اند، ترک نمی‌گوییم اما تکیه گاه و زیربنای کار ما همان کتاب‌های پیامبران که درود خداوند بر همه آنها باد و پیام‌های نازل شده و اخبار و وحی و الهامی است که از فرشتگان دریافت کرده‌اند.»
    • رسائل اخوان الصفا[۱]

دربارهٔ آن

ویرایش
  • «تنها دایرةالمعارف گروهی قدیمی در ایران رسائل اخوان الصفا نام دارد.»
  • «رسائل اخوان الصفا بیان کننده درست‌ترین و قوی‌ترین نمونه این دو پدیده متناقض است: از یک سو فساد زندگی سیاسی اسلام در آن روزگار، به این طریق کسانی که به تألیف رسائل پرداخته‌اند به علت آن که مجبور بوده‌اند در پشت پرده به کار پردازند همچنان برای ما ناشناخته مانده‌اند و قبل از هرچیز یک غرض سیاسی را دنبال می‌کردند. از سوی دیگر مخالفت با نظام سیاسی بغداد، به این معنی که با بغداد مخالفت می‌ورزیدند همچنان که نظام سیاسی قاهره را هم با خلوص نیت یاری نمی‌کردند.»

منابع

ویرایش
  1. نقل از نجاتی محمدعثمان، روان‌شناسی از دیدگاه دانشمندان مسلمان، ترجمه سعید بهشتی،انتشارات رشد، ۱۳۸۵، صفحهٔ ۱۰۴.
  2. زهره سعیدی، «دایرةالمعارف‌های فارسی دارای ارزش و اعتبار جهانی‌اند: بررسی سنت دایرةالمعارف نویسی ایران در گفت و گو با سرپرست دانشنامه ادب فارسی»، روزنامه ایران، شمارهٔ ۵۱۹۳، ۱۵ مهر ۱۳۹۱، صفحهٔ ۱۲.
  3. نقل از حناالفاخوری خلیل الجر، تاریخ فلسفه در جهان اسلامی، ترجمه آیتی، ۱۳۵۸، ص ۱۹۱.
ویکی‌پدیا مقاله‌ای دربارهٔ