ویکی‌گفتاورد:نگهبانی

نگهبانی ویکی‌گفتاورد از مشاغل شریف و البته بدون اجر مادی است. از آنجا که هرکس می‌تواند صفحه‌های ویکی‌گفتاورد را ویرایش کند پاسداری از صفحات در برابر خرابکاران اهمیت بسیاری دارد. حفاظت از ویکی از راه‌های گوناگونی ممکن است.

عضویت ویرایش

برای عضویت رسمی‌تر در این شغل شریف، فقط کافی‌است که نام خود را در اینجا ثبت کنید و {{نشان نگهبان}} را به صفحه کاربری خود اضافه کنید تا شما نیز به عنوان عضو رسمی و فعال این گروه بشمار بیایید، البته در غیر این صورت نیز شما می‌توانید صفحه‌های ویکی‌گفتاورد را ویرایش کنید و به پاسداری از صفحات در برابر خرابکاران بپردازید و هیچ‌گونه مانعی در برابر شما قرار نخواهد گرفت و این نشان فقط برای تفکیک رسمی‌تر شما از نگهبانان غیررسمی این شغل است.

مراحل کار ویرایش

به طور کلی پاسداری از ویکی‌گفتاورد در چهار مرحله انجام می‌شود:

تشخیص دادن ویرایش‌های بد یا نیازمند اصلاح

ویرایش بد به ویرایشی گفته می‌شود که به دلیلی مشخص باید کلاً واگردانی شود. اما برخی ویرایش‌ها نیازمند اصلاح هستند، و بدون واگردانی نیز می‌توان آن‌ها را بهبود بخشید.

واگردانی یا اصلاح ویرایش‌ها

در مرحلهٔ بعد، ویرایشی که نامناسب تشخیص داده شد باید اصلاح شود. در مورد ویرایش‌های نیازمند اصلاح، می‌توان با شهامت تغییرات لازم را در راستای بهبود مقاله اعمال کرد، یا آن که با اضافه کردن {{ویکی‌سازی}} دیگران را مطلع کرد که مقاله نیازمند بهبود است. در مورد ویرایش‌های بدی که باید حذف شوند نیز، می‌توان مستقیماً عمل خنثی‌سازی یا حذف را انجام داد، یا با استفاده از الگوی مناسب، مقاله را نامزد حذف کرد.
توجه داشته باشید که هیچ کاربری در ویکی‌گفتاورد دوست ندارد که ویرایش‌هایش حذف شوند. پس در هنگام حذف یا خنثی‌سازی ویرایش دیگران حتماً در صفحهٔ بحث مقاله، یا در خلاصهٔ ویرایش، دلیل حذف یا خنثی‌سازی را ذکر کنید.

هشدار به کاربران

هنگامی که کاربری ویرایش‌های بدی در ویکی‌گفتاورد انجام می‌دهد یا اقدام به خرابکاری می‌کند، شخصی که اقدامات مرحلهٔ قبل را انجام می‌دهد، بهتر است در صفحهٔ بحث آن کاربر، به وی در مورد قوانینی که زیر پا گذاشته هشدار بدهد. (این کار را با لحن مناسب و آموزنده انجام دهید، و نه از موضع بالا) این کار باعث می‌شود تا آن فرد با قوانین و سیاست‌های ویکی آشناتر شود، و از جنگ‌های ویرایشی نیز تا حدی جلوگیری می‌کند. به علاوه، مدیران با بررسی صفحهٔ بحث کاربرانی که مشکوک به خرابکاری مداوم هستند، با دیدن این هشدارها و تذکرها، به بی‌توجهی آن کاربر پی می‌برند.
توجه کنید که این مرحله اجباری نیست، پس از هشدار دادن بیش از اندازه به این و آن پرهیز کنید!

بررسی سایر ویرایش‌های کاربر

معمولاً کاربری که ویرایش‌های اشتباه انجام می‌دهد این کار را بیش از یک بار انجام می‌دهد. به همین خاطر، با بررسی سایر مشارکت‌های وی در ویکی‌گفتاورد، می‌توانید آن موارد را نیز شناسایی و اصلاح کنید.

مؤدب باشید ویرایش

برخورد شما با فردی که ویرایش نامناسب دارد، از اهمیت زیادی برخوردار است. سعی کنید طوری برخورد کنید که موجب آموزش فرد، و اصلاح ویرایش‌های بعدی وی شود. از برخوردهای سخت‌گیرانه و موضع‌گیری بالا به پایین خصوصاً درمورد کاربرهای تازه‌وارد پرهیز کنید. اگر متوجه شدید که کاربری تازه‌کار است، به صفحهٔ بحث او بروید، و اگر قبلاً کسی برای او پیام خوش‌آمد نفرستاده، با دستور {{جا:خوشامد|~~~~}} به وی بابت ورودش به جمع ویرایش‌کنندگان ویکی‌گفتاورد خوش‌آمد بگویید، و از این طریق او را از قوانین و رهنمودهای اصلی و اولیهٔ ویکی‌گفتاورد نیز آگاه سازید.

یافتن موارد خرابکاری ویرایش

در این قسمت بعضی شیوه‌های کشف و ردیابی خرابکاری معرفی می‌شود.

تغییرات اخیر ویرایش

ساده‌ترین و معمولترین کار برای حراست از ویکی سرزدن مرتب به صفحهٔ تغییرات اخیر و بازرسی تغییرات است. توجه داشته باشید که بسیاری از خرابکاران دارای نام کاربری نیستند؛ بنابراین به‌جای نام کاربری، آی‌پی (IP) آنها نشان داده می‌شود. کسانی که به طور بی‌نام‌ونشان (یعنی با آی‌پی) صفحات را ویرایش می‌کنند نمی‌توانند تغییراتشان را با برچسب جز مشخص کنند. (برچسب جز به این معنی است که تغییر «جزئی» بوده‌است) بنابراین اگر صفحهٔ تغییرات اخیر آکنده از تغییرات جزئی بود می‌توان با کلیک برروی پیوند «تغییرات جزئی مخفی شود.» آنها را از صفحهٔ تغییرات زدود. پس از این کار تغییرات کاربران بی‌نام‌ونشان همچنان نشان داده می‌شود.

فهرست پی‌گیری‌ها ویرایش

در صورتی که تغییرات صفحه‌ای خاص مورد علاقهٔ شماست می‌توانید آن صفحه را از طریق دکمهٔ پی‌گیری در بالای صفحه به فهرست پی‌گیری‌های خود بیافزایید. در این حالت در صورت انجام شدن ویرایش و تغییر در آن مقاله، عنوان آن در صفحهٔ «تغییرات اخیر» به شکل پُررنگ ظاهر می‌شود؛ بنابراین می‌توانید صفحات بحث‌برانگیز و جنجالی را به فهرست پی‌گیری‌های خود اضافه کنید و از آنها با دقت بیشتری نگهبانی کنید.

تازه‌کاران ویرایش

احتمال خرابکاری (غیرعمدی) تازه‌کاران در صفحات ویکی بالاست. از طریق پیوند تازه‌کاران می‌توانید مشارکتهای تازه‌کاران را بازرسی کنید.

آی پی‌ها ویرایش

برخی ویرایش‌های آی پی‌ها خرابکاری است برای یافتن آن‌ها می‌توانید به اینجا مراجعه کنید و مراقب ویرایش آی پی‌ها باشید.

صفحات جدید ویرایش

بسیاری از تازه‌کاران (و گاه خرابکاران) مبادرت به ساخت صفحه‌های جدید در ویکی می‌کنند. این کار معمولاً با کلیک بر روی پیوند نوشتاری که هنوز وجود ندارد صورت می‌گیرد. سپس فرد فرضاً مطلبی بیربط یا مشتی خزعبلات وارد صفحهٔ جدید می‌کند. شما از طریق پیوند «صفحات تازه» در صفحهٔ تغییرات اخیر یا رفتن مستقیم به ویژه:Newpages می‌توانید از آخرین صفحه‌های ساخته اطلاع حاصل کنید.

برخورد با خرابکار و رفع خرابکاری ویرایش

قبل از برخورد با شخص خرابکار یا رفع خرابکاری اطمینان حاصل کنید که تعریف شما از خرابکاری منطبق با تعریف ویکی‌گفتاورد از خرابکاری است.