* [[پرونده:Foroogh.gif|بندانگشتی|چپ|«گر به خانهٔ من آمدی برای من ای مهربان چراغ بیار و یک دریچه که از آن به ازدهامازدحام کوچهٔ خوشبخت بنگرم» ]]▼[[پرونده:Frough-Farrokhzad.jpg|thumb|فروغ فرخزاد]]
'''[[W:فروغ فرخزاد|فروغ فرخزاد]]''' (۸ دی ۱۳۱۳ - ۲۴ بهمن ۱۳۴۵) شاعر معاصر ایرانی بود.
'''فروغ‌الزمان فرّخ‌زاد''' معروف بـ'''[[W:فروغ فرخزاد|فروغ فرخزاد]]''' (۸ دی ۱۳۱۳ – ۲۴ بهمن ۱۳۴۵) شاعر معاصر ایرانی بود. از آثار او می‌توان به [[w:اسیر (مجموعه شعر)|اسیر]]، [[w:دیوار (مجموعه شعر)|دیوار]]، [[w:عصیان (مجموعه شعر)|عصیان]] و [[w: تولدی دیگر (مجموعه شعر)|تولدی‌دیگر]] اشاره کرد. فروغ فروخزاد در سنِّ ۳۲ سالگی به هنگام رانندگی بر اثر تصادف جان سپرد و در [[w: قبرستان ظهیرالدوله تهران|گورستان ظهیرالدوله تهران]] به خاک سپرده شد.
فروغ فرخزاد در دی ماه سال 1313 هجری شمسی در تهران متولد شد. پس از گذراندن دوره های آموزش دبستانی و دبیرستانی به هنرستان بانوان رفت و خیاطی و نقاشی را فرا گرفت. شانزده ساله بود که به یکی از بستگان مادرش-پرویز شاپور که پانزده سال از وی بزرگتر بود- علاقه مند شد و آن دو با وجود مخالفت خانواده هایشن با هم ازدواج کردند. چندی بعد به ضرورت شغل همسرش به اهواز رفت و نه ماه بعد تنها فرزند آنان کامیار دیده به جهان گشود. از این سالها بود که به دنیای شعر روی آورد و برخی از سروده هایش در مجله خواندنیها به چاپ رسید. زندگی مشترک او بسیار کوتاه مدت بود و به دلیل اختلافاتی که با همسرش پیدا کرد به زودی به متارکه انجامید و از دیدار تنها فرزندش محروم ماند.
نخستین مجموعه شعر او به نام اسیر به سال ۱۳۳۱ در حالی که هفده سال بیشتر نداشت از چاپ درآمد. دومین مجموعه اش دیوار را در بیست ویک سالگی چاپ کرد و به دلیل پاره ای گستاخی ها و سنت شکنی ها مورد نقد و سرزنش قرار گرفت. بیست و دو سال بیشتر نداشت که به رغم آن ملامت ها سومین مجموعه شعرش عصیان از چاپ درآمد.
فروغ در مجموعه اسیر بدون پرده پوشی و بی توجه به سنت ها و ارزشهای اجتماعی آن احوال و احساسات زنانه خود را که در واقع زندگی تجربی اوست توصیف می کند. اندوه و تنهایی و ناامیدی و ناباوری که براثر سرماخوردگی در عشق در وجود او رخنه کرده است سراسر اشعار او را فرا می گیرد. ارزش های اخلاقی را زیر پا می نهد و آشکارا به اظهار و تمایل می پردازد و در واقع مضمون جدیدی که تا آن زمان در اشعار زنان شاعر سابقه نداشته است می آفریند.
در مجموعه دیوار و عصیان نیز به بیان اندوه و تنهایی و سرگردانی و ناتوانی و زندگی در میان رویاهای بیمارگونه و تخیلی می پردازد و نسبت به همه چیز عصیان می کند. بدینسان فروغ همان شیوه توللی را با زبانی ساده و روان اما کم مایه و ناتوان دنبال می کند. از لحاظ شکل نیز در این سه مجموعه همان قالب چهار پاره را می پذیرد و گهگاه تنها به خاطر تنوع ، اندکی از آن تجاوز می کند.
فروغ از سال ۱۳۳۷ به کارهای سینمایی پرداخت. در این ایام است که او را با ابراهیم گلستان نویسنده و هنرمند آن روزگار همگام می بینیم. آن دو با هم در گلستان فیلم کار می کردند.
در سال ۱۳۳۸ برای نخستین بار به انگلستان رفت تا در زمینه امور سینمایی و تهیه فیلم مطالعه کند. وقتی که از این سفر بازگشت به فیلمبرداری روی آورد و در تهیه چند فیلم گوتاه با گلستان همکاری نزدیک و موثر داشت. در بهار ۱۳۴۱ برای تهیه یک فیلم مستند از زندگی جذامیان به تبریز رفت. فیلم خانه سیاه است که بر اساس زندگی جذامیان تهیه شده ، یادگاری هنری سفرهای او به تبریز است. این فیلم در زمستان ۱۳۴۲ از فستیوال اوبرهاوزن ایتالیا جایزه بهترین فیلم مستند را به دست آورد.
چهارمین مجموعه شعر فروغ تولدی دیگر بود که در زمستان ۱۳۴۳ به چاپ رسید و به راستی حیاتی دوباره را در مسیر شاعری او نشان می داد. تولدی دیگر ، هم در زندگی فروغ و هم در ادبیات معاصر ایران نقطه ای روشن بود که ژرفای شعر و دنیای تفکرات شاعرانه را به گونه ای نوین و بی همانند نشان می داد. زبان شعر فروغ در این مجموعه و نیز مجموعه ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد که پس از مرگ او منتشر شد ، زبان مشخصی است با هویت و مخصوص به خود او. این استقلال را فقط نیما دارا بود و پس از او اخوان ثالث و احمد شاملو ﴿در شهرهای بی وزنش﴾ و این تشخیص نحصول کوشش چندین جانبه اوست: نخست سادگی زبان و نزدیکی به حدود محاوره و گفتار و دو دیگر آزادی در انتخاب واژه ها به تناسب نیازمندی در گزارش دریافت های شخصی و سه دیگر توسعی که در مقوله وزن قائل بود.
فروغ پس از آنکه در تهیه چندین فیلم ابراهیم گلستان را یاری کرده بود در تابستان ۱۳۴۳ به ایتالیا، آلمان و فرانسه سفر کرد و زبان آلمانی و ایتالیایی را فرا گرفت. سال بعد سازمان فرهنگی یونسکو از زندگی او فیلم نیم ساعته تهیه کرد، زیرا شعر و هنر او در بیرون از مرزهای ایران به خوبی مطرح شده بود.
فروغ فروخزاد سی و سه سال بیشتر نداشت که در سال ۱۳۴۸ به هنگام رانندگی بر اثر تصادف جان سپرد و در گورستان ظهیرالدوله تهران به خاک سپرده شد.
== دارای منبع ==
* «چشم منست این‌که در او خیره مانده‌ای// لیلی که بود؟ قصه چشم سیاه چیست؟// در فکر این مباش که چشمان من چرا// چون چشم‌های وحشی لیلی سیاه نیست»
** ''برگور لیلی''
* «شاید این‌رااین را شنیده‌ای که زنان// در دل «آری» و «نه» به لب دارند// ضعف خود را عیان نمی‌سازند// رازدار و خموش و مکارند»
** ''اعتراف''
* «به چشم خویش دیدم آن‌شب ای خدا// که جام خود به جام دیگری زدی// چوفال [[حافظ]] آن میانه باز شد// تو فال خود به نام دیگری زدی»
=== تولدی دیگر ===
[[پرونده:File-Falero_Luis_Ricardo_Ninfa_de_la_Luna2.jpg|thumb|«عشق چون در سینه‌ام بیدار شد// از طلب، پا تا سرم ایثار شد»]]
[[پرونده:Forough Farrokhzad.JPG|thumb|جلد کتاب برگزیده اشعار فروغ فرخزاد]]
* «داشتم با همه جنبش‌هایم// مثل آبی راکد// ته‌نشین می‌شدم آرام‌آرام// داشتم لرد می‌بستم در گودالم»
** ''دریافت''
* «'''[[عشق]] چون در سینه‌ام بیدار شد// از طلب، پا تا سرم ایثار شد'''»
** ''عاشقانه''
* «بیش از این‌ها، آه، آری// بیش از این‌ها می‌توان خاموش ماند// می‌توان ساعات طولانی// با نگاهی چون نگاه مردگان، ثابت// خیره شد در دود یک سیگار...// می‌توان یک عمر زانو زد//با سری افکنده در پای ضریحی سرد// می‌توان در گور مجهولی خدا را دید// می‌توان با سکه‌ای ناچیز ایمان یافت// می‌توان در حجره‌های [[مسجد|مسجدی]] پوسید// چون زیارت‌نامه‌خوانی پیر»
** ''عروسک کوکی''
* «آه اگر راهی به [[دریا|دریائیم]] بود// از فرو رفتنفرورفتن چه پروائیم بود// گر به مردابی ز جریان ماند آب// از سکون خویش نقصان یابد آب// جانش اقلیم تباهی‌ها شود// ژرفنایش گور [[ماهی|ماهی‌ها]]ها شود»
** ''مرداب''
* «سر تو بذار رو نازبالش، بذار به هم بیاد چشت// قاچ زینو محکم چنگ بزن که [[اسب|اسب‌سواری]] پیشکشت»
* «پرواز را به خاطر بسپار// پرنده مردنی است»
** ''پرنده مردنی است''
* «دست‌هابم را در باغچه می‌کارم /سبزخواهم شد می‌دانم میدانممی‌دانم// و پرستوها در گودی انگشتان جوهری‌ام تخم خواهند گذاشت// گوشواری به دو گوشم می‌آویزم از دو گیلاس سرخ همزاد و به ناخن‌هایم برگ گل کوکب می‌چسبانم»
* «'''گر به خانهٔ من آمدی برای من ای مهربان چراغ بیار و یک دریچه که از آن به ازدحام کوچهٔ خوشبخت بنگرم'''»
▲* «گر به خانهٔ من آمدی برای من ای مهربان چراغ بیار و یک دریچه که از آن به ازدهام کوچهٔ خوشبخت بنگرم»
=== نامه منتشرنشده‌ای از فروغ فرخزاد ===
* «از زندگی گذشته هم به کلی بریده‌ام. وقتی کامی را در خیابان می‌بینم که حالا قدش تا شانهام می‌رسد فقط تنم شروع می‌کند به لرزیدن و قلبم به ترکیدن، اما نمیخواهمش نمیخواهمش. فایده این علایق و روابط چیست؟ آدم باید دنبال جفت خودش بگردد. هرکسی یک جفت دارد باید جفت خودش را پیدا کند با او همخوابه شود و بمیرد. {{سخ}}▼
:معنی همخوابگی همین است؛ یعنی کامل شدن ومردن، چون زندگی فقط تلاشی برای جبران نقصهاست. من خیلی بدبخت هستم و هیچکسهیچ‌کس نمی‌داند حتی خودم هم نمی‌خواهم بدانم؛ چون وقتی با این مسئله روبهرو می‌شوم تنها کاری که می‌توانم بکنم اینست که خودم را از پنجره پایین بیندازم. اَه دارم چرتوپرت می‌نویسم بگذرم.» <ref>کتاب شناختنامه فروغ فرخزاد- شهناز مرادی کوچی – [http://www.nashreghatreh.com/ نشر قطره]</ref>▼▲* «از زندگی گذشته هم به کلی بریده‌ام. وقتی کامی را در خیابان می‌بینم که حالا قدش تا شانهام می‌رسد فقط تنم شروع می‌کند به لرزیدن و قلبم به ترکیدن، اما نمیخواهمش نمیخواهمش. فایده این علایق و روابط چیست؟ آدم باید دنبال جفت خودش بگردد. هرکسی یک جفت دارد باید جفت خودش را پیدا کند با او همخوابه شود و بمیرد.{{سخ}}
▲:معنی همخوابگی همین است؛ یعنی کامل شدن ومردن، چون زندگی فقط تلاشی برای جبران نقصهاست. من خیلی بدبخت هستم و هیچکس نمی‌داند حتی خودم هم نمی‌خواهم بدانم؛ چون وقتی با این مسئله روبهرو می‌شوم تنها کاری که می‌توانم بکنم اینست که خودم را از پنجره پایین بیندازم. اَه دارم چرتوپرت می‌نویسم بگذرم.»
* منبع:''کتاب شناختنامه فروغ فرخزاد- شهناز مرادی کوچی – [http://www.nashreghatreh.com نشر قطره]''
== بدون منبع ==
* از آینه بپرس، نام نجات دهنده‌ات را...
* تنهای هرزه را سنگسار میکنند ،میکنند، غافل از آنکه شهر پر از فاحشه هایفاحشه‌های مغزی است، و کسی نمیداندنمی‌داند که مغزهای هرزه ،هرزه، ویرانگرترند تا تنهای هرزه.
* کسی مرا به آفتاب معرفی نخواهد کردکردکسی مرا به میهمانی گنجشکها تخواهد برد پرواز را به خاطر بسپار پرنده مردنی است.
* به خدا در دل و جانم نیست هیچ جز حسرت دیدارش سوختم از غم و کی باشد غم من مایهٔ آزارش.
کسی مرا به میهمانی گنجشکها تخواهد برد
پرواز را به خاطر بسپار
پرنده مردنی است.
* به خدا در دل و جانم نیست
هیچ جز حسرت دیدارش
سوختم از غم و کی باشد
غم من مایه ی آزارش.
== پیوند به بیرون ==
{{ویکیپدیا}}
{{ویکیپدیا}}
{{ویکی‌نبشته}}
{{ناتمام}}
[[رده:شاعران ایرانی]]
[[رده:فیلمسازان اهل ایران|فرخزاد، فروغ]]
| 