ناصرخسرو: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Mr.Iran (بحث | مشارکت‌ها)
←‏دیوان اشعار: ابرابزار
خط ۲۵:
 
=== دیوان اشعار ===
* «گر تو به تبار فخر داری / من مفخر گوهر و تبارم».<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = نیاکی| نام = جعفر| نام خانوادگی۲ = حسین‌زاده| نام۲ = پوران‌دخت| نام ویراستار = نسرین| نام خانوادگی ویراستار = اقتداری| فصل = | عنوان = بابل (شهر زیبای مازندران)| جلد = ۱| سال = ۱۳۸۳| چاپ = دوم| سال اصلی = ۱۳۷۹| ناشر = نشر سالمی| مکان = تهران| شابک = ۹۶۴-۶۹۴۷-۷۴-۳| صفحه = ۶}}</ref>
* « کلام عارف دانا قبولست / که گوهر از صدف باید خریدن.»
 
*« «ندانم جز این عیب مر خویشتن را//که بر عهد معروف روز غدیرم»
* «آزرده کرد [[کژدم]] غربت جگر مرا// گویی زبون نیافت به گیتی مگر مرا»
 
* «آن‌چهآنچه نخواهی که ندرویش، مکار// آن‌چهآنچه نخواهی که بشنویش، مگوی»
* «آزرده کرد [[کژدم]] غربت جگر مرا// گویی زبون نیافت به گیتی مگر مرا»
* «انگشت مکن رنجه به در کوفتن کس// تا کس نکند رنجه به در کوفتنت مشت»
 
* «این جهان آب روانست بر او خیره مخسب// آنچه او بود نخواهد مطلب، مست مباش»
* «آن‌چه نخواهی که ندرویش، مکار// آن‌چه نخواهی که بشنویش، مگوی»
* «این رشوت‌خواران فقهایند شمارا// ابلیس فقیه است گر این‌ها فقهایند»
 
* «خواب و خورست [[کار]] تو ای بی‌خرد جسد// لیکن خرد به است ز خواب و ز خور مرا// [[کار]] [[خر]] است سوی خردمند خواب و خور// ننگست ننگ با خرد از کار خر مرا»
* «انگشت مکن رنجه به در کوفتن کس// تا کس نکند رنجه به در کوفتنت مشت»
* «روزی زسر سنگ [[عقاب]]ی به‌هوا خاست// واندر طلب طعمه پر و بال بیاراست// بر راستی بال نظر کرد و چنین گفت// امروز همه روی زمین زیر پر ماست// بـربر اوج فلک چون بپرم از نظـرنظر تیز// می‌بینم اگر ذره‌ای اندر ته [[دریا|دریاست]]// گر بر سر خـاشاکخاشاک یکی [[پشه]] بجنبد// جنبیدن آن پشه عیان در نظر ماست// بسیار منی کـردکرد و ز تقدیر نترسید// بنگر که ازین چرخ جفاپیشه چه برخاست// ناگـهناگه ز کـمین‌گاهکمین‌گاه یکی سـختسخت کمانی// تیری ز قضاو قدر انداخت بر او راست// بر بال عـقابعقاب آمـدآمد آن تیر جـگردوزجگردوز// وز [[ابر]] مر او را بسوی خاک فروکاست// بر خـاکخاک بیفتاد و بغلـطیدبغلطید چو [[ماهی]]// وانگاه پر خویش گشاد از چپ و از راست// گفتا عجبست این‌که زچوبست و زآهن// این تیزی و تندی و پریدنش کجا خاست// چون نیک نگه‌کرد و پر خویش بر او دید// گفتا زکه نالیم که از ماست که بر ماست»
 
* «[[گرگ]] درنده گرچه کشتنی است//بهتر از مردم ستمکار است// از بد گرگ رستن آسان است// وز ستم‌کار سخت دشوار است»
* «این جهان آب روانست بر او خیره مخسب// آنچه او بود نخواهد مطلب، مست مباش»
* «گوشت چون گنده شود او را نمک درمان بود// چون نمک گنده شود او را به‌چه درمان کنند»
 
* «گویم چرا نشانه تیر زمانه کرد// چرخ بلند جاهل بیدادگر مرا// گر در کمال و فضل بود مرد را خطر// چون خوار و زار کرد پس این بی‌خطر مرا؟»
* «این رشوت‌خواران فقهایند شمارا// ابلیس فقیه است گر این‌ها فقهایند»
* «گویی که از نژاد بزرگانم// گفتاری آمـدیآمدی تو نه کـرداریکرداری// بی‌فضل کمتری تو ز [[گنجشک|گنجشکی]]// گرچه ز پشت جعفر طیاری// بی‌چاره زنده‌ای بود ای خـواجهخواجه// آنک او زمردگان طلبد یاری// طب پدر تو را ندهـدندهد نفعی// تو چون‌که گرگرِ ِخویشخویش همی‌خاری»
 
* «از ره نام هم‌چو یکدگرند// سوی بی‌عقل، هرمس و هرماس// لیکن از راه عقل، هشیاران// بشناسند فـربهیفربهی زآماس»
* «خواب و خورست [[کار]] تو ای بی‌خرد جسد// لیکن خرد به است ز خواب و ز خور مرا// [[کار]] [[خر]] است سوی خردمند خواب و خور// ننگست ننگ با خرد از کار خر مرا»
* «گیتی سرای رهگذرانست ای پسر// زین بهتر است نیز یکی مستقر مرا»
 
* «روزی زسر سنگ [[عقاب]]ی به‌هوا خاست// واندر طلب طعمه پر و بال بیاراست// بر راستی بال نظر کرد و چنین گفت// امروز همه روی زمین زیر پر ماست// بـر اوج فلک چون بپرم از نظـر تیز// می‌بینم اگر ذره‌ای اندر ته [[دریا|دریاست]]// گر بر سر خـاشاک یکی [[پشه]] بجنبد// جنبیدن آن پشه عیان در نظر ماست// بسیار منی کـرد و ز تقدیر نترسید// بنگر که ازین چرخ جفاپیشه چه برخاست// ناگـه ز کـمین‌گاه یکی سـخت کمانی// تیری ز قضاو قدر انداخت بر او راست// بر بال عـقاب آمـد آن تیر جـگردوز// وز [[ابر]] مر او را بسوی خاک فروکاست// بر خـاک بیفتاد و بغلـطید چو [[ماهی]]// وانگاه پر خویش گشاد از چپ و از راست// گفتا عجبست این‌که زچوبست و زآهن// این تیزی و تندی و پریدنش کجا خاست// چون نیک نگه‌کرد و پر خویش بر او دید// گفتا زکه نالیم که از ماست که بر ماست»
 
* «[[گرگ]] درنده گرچه کشتنی است//بهتر از مردم ستمکار است// از بد گرگ رستن آسان است// وز ستم‌کار سخت دشوار است»
 
* «گوشت چون گنده شود او را نمک درمان بود// چون نمک گنده شود او را به‌چه درمان کنند»
 
* «گویم چرا نشانه تیر زمانه کرد// چرخ بلند جاهل بیدادگر مرا// گر در کمال و فضل بود مرد را خطر// چون خوار و زار کرد پس این بی‌خطر مرا؟»
 
* «گویی که از نژاد بزرگانم// گفتاری آمـدی تو نه کـرداری// بی‌فضل کمتری تو ز [[گنجشک|گنجشکی]]// گرچه ز پشت جعفر طیاری// بی‌چاره زنده‌ای بود ای خـواجه// آنک او زمردگان طلبد یاری// طب پدر تو را ندهـد نفعی// تو چون‌که گر ِخویش همی‌خاری»
 
* «از ره نام هم‌چو یکدگرند// سوی بی‌عقل، هرمس و هرماس// لیکن از راه عقل، هشیاران// بشناسند فـربهی زآماس»
 
* «گیتی سرای رهگذرانست ای پسر// زین بهتر است نیز یکی مستقر مرا»
 
* «نام قضا خرد کن و نام قدر سخن// یاد است این سخن ز یکی نامور مرا»
* «نی‌نی که چرخ و دهر ندانند قدر فضل// این گفته بود گاه جوانی پدر مرا// [[دانش]] به از ضیاع و به از جاه و مال و ملک// این خاطر خطیر چنین گفت مر مرا»
 
* «نکوهش مکن چرخ نیلوفری را// برون کن ز سر باد خیره سری را// بری دان از افعال چرخ برین را// نشاید ز [[دانش]] نکوهش بری را// همی تا کند پیشه عادت همی کن// جهان مر جفا را تو مر صابری را// چو تو خود کنی اختر خویش را بد// مدار از فلک چشم نیک اخترینیک‌اختری را// اگر [[شعر|شاعری]] را تو پیشه گرفتی// یکی نیز بگرفت خنیاگری را// تو درمانی آنجا که مطرب نشیند// سزد گر ببری زبان جری را// صفت چند گویی ز شمشاد و لاله// رخ چون مه و زلفک عنبری را// به [[دانش|علم]] و به گوهر کنی مدحت آن را// که مایه است مر جهل و بد گوهریبدگوهری را// به نظم اندر آری دروغ و طمع را// دروغست سرمایه مرکافری را// پسندست با [[زاهد|زهد]] عمار و بوذر// کند مدح محمود مر [[عنصری بلخی|عنصری]] را// من آنم که در پای خوکان نریزم// مر این قیمتی در لفظ دری را»
* «نی‌نی که چرخ و دهر ندانند قدر فضل// این گفته بود گاه جوانی پدر مرا// [[دانش]] به از ضیاع و به از جاه و مال و ملک// این خاطر خطیر چنین گفت مر مرا»
 
* «نکوهش مکن چرخ نیلوفری را// برون کن ز سر باد خیره سری را// بری دان از افعال چرخ برین را// نشاید ز [[دانش]] نکوهش بری را// همی تا کند پیشه عادت همی کن// جهان مر جفا را تو مر صابری را// چو تو خود کنی اختر خویش را بد// مدار از فلک چشم نیک اختری را// اگر [[شعر|شاعری]] را تو پیشه گرفتی// یکی نیز بگرفت خنیاگری را// تو درمانی آنجا که مطرب نشیند// سزد گر ببری زبان جری را// صفت چند گویی ز شمشاد و لاله// رخ چون مه و زلفک عنبری را// به [[دانش|علم]] و به گوهر کنی مدحت آن را// که مایه است مر جهل و بد گوهری را// به نظم اندر آری دروغ و طمع را// دروغست سرمایه مرکافری را// پسندست با [[زاهد|زهد]] عمار و بوذر// کند مدح محمود مر [[عنصری بلخی|عنصری]] را// من آنم که در پای خوکان نریزم// مر این قیمتی در لفظ دری را»
 
=== از رودکی تا بهار/ ۱۳۷۰ خورشیدی ===