نامه‌های ایرانی: تفاوت میان نسخه‌ها

** ''نامه هشتاد و سوم، ازبک به‌رضی در ونیز - پاریس، اول جمادی‌الاول'' ۱۷۱۵

* «سؤال می‌کنی که در فرانسه یهودی هم هست؟ باید بدانی که هرکجا پول است یهودی هم هست. سؤال می کنی آن‌ها چکار می‌کنند؟ همان کاری که در ایران می‌کنند. شباهت هیچ چیزی در دنیا به‌اندازه شباهت بین یک جهود فرانسوی و یک جهود آسیائی نیست. آن ها همان قدر که تعصب یهودی‌گری خود را با کله‌شقی هرچه تمام‌تر در پیش مسیحیان به‌نمایش می‌گذارند، در حضور ما هم نشان می‌دهند، آدم از دستشان دیوانه می‌شود.»

* «فلاسفه بزرگی که در وصف خصائل مرضیه خداوند به‌تفکر و تأمل پرداخته‌اند، معتقدند که باریتعالی در همه جوانب وجود، کاملترین است. اما این عقیده‌ای است کاملأ انحرافی و اغراق آمیز، چون آن ها صفت "کامل ترین" را در حیطه تصورات و تعلقات بشری شمرده و به‌درگاه الهی نسبت داده‌اند، بدون این‌که به‌این واقعیت بیندیشند که این اوصاف غالبأ در تضاد با یکدیگر واقع شده و در کنار یکدیگر و درون یک وجود نمی‌توانند به‌مسالمت قرار گیرند.»

** ''نامه شصت و نهم، ازبک به‌رضی در ونیز - پاریس، آخر شعبان ۱۷۱۴''

* «ما در میان مردمی زندگی می‌کنیم که از ما قوی‌ترند. آن ها می‌توانند به‌هزار رقم ما را اذیت کنند بدون این‌که به‌چنگال قانون و مجازات گرفتار شوند. چه‌قدر برای ما آرامش‌بخش است که این مردم مبادی‌آداب و پای‌بند به‌اصولی هستند که از درون آن‌ها سرچشمه گرفته و به‌سود ما اقدام و در مقابل ضربات احتمالیشان از ما حفاظت می‌کنند. بدون این آرامش خاطر، می‌بایستی در یک ترس دائمی به‌سر بریم؛ گوئی از میان گله‌ای از شیران درنده می‌گذری و هرلحظه، جان و مال و حیثیت‌مان دستخوش تجاوز قرار خواهد گرفت.»

* «من بارها این مسیحیان را مورد تحقیق و تفحص قرار داده و از روی کنجکاوی از آن‌ها سؤال کردم که آیا در مورد زندگانی حضرت علی این سرور آدمیان، چیزی می‌دانند یا نه؟ سرانجام به‌این نتیجه رسیدم که اصلأ او را نمی‌شناسند.»