ضرب‌المثل‌های آلمانی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[#A|A]] - [[#B|B]] - [[#C|C]] - [[#D|D]] - [[#E|E]] - [[#F|F]] - [[#G|G]] - [[#H|H]] - [[#I|I]] - [[#J|J]] - [[#K|K]] - [[#L|L]] - [[#M|M]] - [[#N|N]] - [[#O|O]] - [[#P|P]] - [[#Q|Q]] - [[#R|R]] - [[#S|S]] - [[#T|T]] - [[#U|U]] - [[#V|V]] - [[#W|W]] - [[#X|X]] - [[#Y|Y]] - [[#Z|Z]]

* {{چپ‌چین}}Adler fängt keine Mücken{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«اگر [[شاهین|عنقا]] زبی‌برگی بمیرد// شکار از صید [[گنجشک|گنجشکان]] نگیرد» [[سعدی]]''

**: مترادف فارسی: ''«[[گرگ]] که پیر شد، [[رقص|رقاص]] [[شغال]] می‌شود.»''

**: مترادف فارسی: « شیر که پیر شه، مسخره [[شغال]] می‌شه.»

**: مترادف فارسی: ''«درخت که پیر شد پایش اره می‌گذارند.»''

**: مترادف فارسی: ''«سالی که نکوست از بهارش پیداست.»''

* {{چپ‌چین}}Aus einer Laus ein Kamel machen [[مارتین لوتر]]{{پایان چپ‌چین}}

* {{چپ‌چین}}Aus einer Mücke einen Elefanten machen{{پایان چپ‌چین}}

* {{چپ‌چین}}Aus jedem Splitter einen Balken /Wiesbaum{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«از کاه، کوه ساختن.»''

**: مترادف فارسی: ''«زیره به کرمان بردن»''

* {{چپ‌چین}}Berg und Berg kommen nicht zusammen, aber Mensch und Mensch{{پایان چپ‌چین}}

* {{چپ‌چین}}Berg und Tal kommen nicht zusammen, aber Menschen{{پایان چپ‌چین}}

* {{چپ‌چین}}Man trifft sich zwei mal im Leben{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«کوه به‌کوه نمی‌رسد، آدم به‌آدم می‌رسد!»''

**: مترادف فارسی: ''«سرکه نقد به‌از حلوای نسیه.»''

**: مترادف فارسی: ''«سیلی نقد از عطای نسیه به.» ''

**: مترادف فارسی: ''«نقد موجود به که نسیه موعود.»''

**: مترادف فارسی: ''«جگرک امروز بهتر از دنبه فردا است.»''

**: مترادف فارسی: ''«[[گنجشک]] نقد به از [[طاووس]] نسیه.»''

**: مترادف فارسی: ''«موجود را به‌مفقود و یافته را به‌نایافته مفروش!»''

**: مترادف فارسی: ''«خولی به‌کفم به که کلنگی به‌هوا.»''

**: مترادف فارسی: ''«سيلي نقد، به از حلواي نسيه.»''

**: مترادف فارسی:''«چشمه پیش [[دریا]] بردن.»''

**: مترادف فارسی: ''«زیره به کرمان بردن»''

**: مترادف فارسی: ''«تاپو ترکید.»''

**: مترادف فارسی: ''«پا سبک کردن.»''

* {{چپ‌چین}}Der Berg hat ein Mäuslein geboren{{پایان چپ‌چین}}

* {{چپ‌چین}}Der Berg kreißte und gebar eine Maus{{پایان چپ‌چین}}

* {{چپ‌چین}}Der kreißende Berg, gebiert nur eine Maus{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«کوه کندن و [[موش]] بر آوردن.»''

**: مترادف فارسی: ''«کوه البرز، پس از درد فراوان [[موش]] زائید.»''

**: مترادف فارسی: ''«[[ماهی]] از سر گنده گردد، نی ز دُم.» [[مولوی]]''

* {{چپ‌چین}}Die dümmsten Bauern haben die dicksten Kartoffeln{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«جاهل را غنی‌تر می‌رسد روزی.»''

**: مترادف فارسی: ''«انگور خوب را شغال میخورد.»''

**: مترادف فارسی: ''«خربزه ی خوب را خر میخورد.»''

**: مترادف فارسی: ''«به نادانان خدا چندان رساند// که صد عاقل در آن حیران بماند»''

**: مترادف فارسی: ''«عروس جوان داماد پیر، سبد بیار جوجه بگیر!»''

* {{چپ‌چین}}Ein Alter sieht besser hinter sich als ein Junger, vor sich{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«آن‌چه جوان در آینه بیند، پیر در خشت خام آن بیند.» [[مولوی]]''

* {{چپ‌چین}}Ein heidnisches Pfand ist besser als ein christliches Versprechen{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«سنگ به از گوهر نایافته» [[نیما یوشیج]]''

**: تمثیل: ''«به‌دسـت‌آوریده خردمند سنگ// بـه‌نایافته دُر به‌ندهد زچنگ» [[اسدی طوسی]]''

* {{چپ‌چین}}Einem bald die Ärmel zerreißen /das er bleiben soll{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«چادرکشون، چادردرون(کشیدن و دریدن).»''

* {{چپ‌چین}}Einen auf den Backofen setzen{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«دختری را ترشی‌ انداختن.»''

**: تمثیل: ''«ما در خور صید تو نباشیم ولیکن// [[گنجشک]] به دست است به از [[شاهین|باز]] پریده» [[سعدی]]''

**: مترادف فارسی: ''«پشت تاپو بزرگ شده.»''

**: مترادف فارسی: ''«از پشت کوه آمدن.»''

* {{چپ‌چین}}Faulheit lohnt mit Armut{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«کاهلی شاگرد بدبختی است.»''

**: مترادف فارسی: ''«مرغ هرچند فربه تر، تخمدانش تنگ تر.»''

**: مترادف فارسی: ''«این دغل‌[[دوستی|دوستان]] که می‌بینی // [[پشه|مگسانند]] دور شیرینی» [[سعدی]]''

**: خلاف: ''«[[شغال]] ترسنده انگور نخورد.»''

**: مترادف فارسی: '' «سحرخیز باش تا کامروا باشی.»''

**: مترادف فارسی: ''«هرچه هست از پر قنداق است.»''

* {{چپ‌چین}}Füchse kennt man bald am Schwanz{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«دم روبه گواه [[روباه]] است.»''

* {{چپ‌چین}}Für jeden Topf gibt es einen passenden Deckel{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«دیزی می‌گردد، درش را پیدا می‌کند.»''

**: مترادف فارسی: ''«تو کوچه عسل، تو خونه حنظل.»''

**: مترادف فارسی: ''«[[مار|مارگزیده]] از ریسمان سیاه و سفید میترسد.»''

**: مترادف فارسی: ''«گر رشته گسست، می‌توان بست// لیکن گرهیش در میان است» [[امیر خسرو]]''

**: مترادف فارسی: ''«تات نپرسند، همی باش گنگ// تات نخوانند همی باش لنگ» [[مسعود سعد سلمان]]''

* {{چپ‌چین}}Geld regiert die Welt.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«پول، حلال مشکلات است.»''

**: مترادف فارسی: ''«تا نباشد چیزکی، مردم نگویند چیزها.»''

**: مترادف فارسی: ''«گذشته‌ها گذشته‌است.»''

**: مترادف فارسی: ''«عقل سالم در بدن سالم است.»''

* {{چپ‌چین}}Geteiltes Leid ist halbes Leid.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«ظلم بالسویه عدل است.»''

**: مترادف فارسی: ''«[[کبوتر]] با کبوتر، [[شاهین|باز]] با باز// کند همجنس با همجنس پرواز»''

**: مترادف فارسی: ''«کور، کور را می‌جوید، آب گودال را.»''

**: مترادف فارسی: ''«خدا دیرگیر است، اما سخت‌گیر است.»''

**: مترادف فارسی: ''«چون پیر شدی، ز [[کودک]]ی دست بدار// بازی و ظرافت به‌جوانان بگذار» [[سعدی]]''

**: مترادف فارسی: ''« کف دست که مو ندارد از کجایش می‌کنند.»''

* {{چپ‌چین}}Habich ist ein besserer Vogel als Hättich.{{پایان چپ‌چین}}

**: معنی: «''دارم'' و ''داشتم'' در زبان آلمانی تشابه تلفظی با نام پرنده‌ای دارد.»

**: مترادف فارسی: ''«داشتم داشتم حساب نیست، دارم دارم حساب است.»''

* {{چپ‌چین}} Handwerk hat goldene Boden.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: '' «به‌پایان رسد کیسه سیم و زر// نگردد تهی کیسه پیشه‌ور» [[سعدی]]''

**: مترادف فارسی: ''«همکار، همکار را نمی‌تواند ببیند.»''

**: مترادف فارسی: ''«زیر بوته سبز شده.»''

* {{چپ‌چین}}Hat der Herr der Schnupfen, so niesen die Knechte.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«شاه‌خانم میزاید، ماه‌خانم درد می‌کشد.»''

**: مترادف فارسی: ''«قرب سلطان آتش است از وی بترس.»''

* {{چپ‌چین}}Hörensagen ist halb gelogen.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«یک [[کلاغ]] را چهل کلاغ کردن.»''

* {{چپ‌چین}}Hühner, die daheim essen und anderswo legen, soll man am Bratspieß ziehen.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«چینه‌اش را اینجا می‌خورد، تخمش را جای دیگر می‌گزارد.»''

**: مترادف فارسی: ''«بهت نشون میدم کجا [[گربه]] تخم می‌کند.»''

**: مترادف: ''«تنش می‌خارد.»''

**: مترادف فارسی: ''«در نطفه خفه کردن»''

**: مترادف فارسی: ''« بشر جایزالخطا است.»''

* {{چپ‌چین}}Ich muss an den saueren Apfel beissen .{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی : ''«بایستی دندان روی جگر بگذارم.»''

* {{چپ‌چین}}Ich werfe dich in die Pfanne.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی : ''«به حسابت می رسم.»''

**: مترادف فارسی: ''«زیرکترین و آزموده ترین آموزگاران، روزگار باشد.»''

**: مترادف فارسی: ''«[[گاو]] که پیر شد گوساله‌اش عزیز می‌شود.»''

* {{چپ‌چین}}Je dümmer der Mensch, desto größer das Glück{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«دنیا به کام ابلهان است.»''

* {{چپ‌چین}}Jemand einen Bärendienst erweisen{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«[[دوستی]] [[خرس|خاله‌خرسه]].»''

* {{چپ‌چین}}Katzengebet dringt nicht in den Himmel (himmelt nicht).{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''« به‌دعای [[گربه]] سیاه [[باران]] نمی‌آید (نمی‌بارد).»''

* {{چپ‌چین}}Katzenwäsche machen.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«[[گربه|گربه‌شویی]] کردن.»''

**: مترادف فارسی: ''«حساب حساب است، کاکا برادر.»''

**: مترادف فارسی: ''«حرف راست را از بچه بپرس.»''

**: مترادف فارسی: ''« حرف راست را از دیوانه باید شنید.»''

**: مترادف فارسی: ''«اشک تمساح ریختن.»''

**: مترادف فارسی: ''«آستین نو پلو بخور.»''

**: مترادف فارسی: ''«مته به‌خشخاش گذاشتن.»''

**: مترادف فارسی: ''«[[هنر]] بهتر از گوهر نامدار» [[فردوسی]]''

**: مترادف فارسی: ''«[[هنر]] بهتر از ملک و مال پدر»''

**: مترادف فارسی: ''«[[هنر]] برتر از گوهر آمد پدید»''

**: مترادف فارسی: ''«[[خنده]] بر هر درد بی‌درمان دواست.»''

**: مترادف فارسی: ''«طوری [[زندگی]] کن، انگاری فردا خواهی مرد، طوری کار کن، انگاری هیچگاه نخواهی مرد.» [[هراس]]، ۶۵-۸ پیش از میلاد''

* {{چپ‌چین}}Leute und Leute sind zweierlei.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«آدم به‌آدم بسیار ماند.» ''

**: مترادف فارسی: ''«[[عشق]] در کوه‌کنی داد نشان قدرت خویش// ورنه این مایه [[هنر]] تیشه فرهاد نداشت» [[فرخی یزدی]]''

**: مترادف فارسی: ''«گر کوه‌کن زپای در آمد چه‌جای طعن// بالله که کوه پست شود زیر بار [[عشق]]» [[عبدالرحمن جامی]]''

**: مترادف فارسی: ''«ای بی‌خبراز سوخته و سوختنی// [[عشق]] آمدنی بود نه آموختنی» [[سنائی]]''

**: مترادف فارسی: ''«چو زین سر هست زان سر نیز باید // که مهر از یک طرف دیری نپاید» [[اوحدی]]''

**: مترادف فارسی: ''«چه خوش بی، مهربونی هر دو سر بی// که یک‌سر مهربونی، دردسر بی» [[باباطاهر]]''

**: مترادف: ''«[[عشق]] و مشک پنهان نمی‌ماند.»''

**: مترادف فارسی: ''«[[عشق]] به‌زور، و مِهر به‌چُنبِه نمی‌شود.»''

**: مترادف فارسی: ''«[[عشق]] و [[جنون]] همسایه دیوار به دیوارند.»''

**: مترادف فارسی: ''«[[عشق]] در آمد به‌دل، رفت زسر عقل و هوش.»''

**: مترادف فارسی: ''«[[عشق]] را از تیغ و خنجر باک نیست.»''

**: مترادف فارسی: ''«به‌گیتی [[عشق|عاشقی]] بی‌غم نباشد// خوشی و عاشقی باهم نباشد» [[فخرالدین اسعد گرگانی]]''

**: مترادف فارسی: ''«[[عشق]] برمن در عنا بگشود// عشق سر تا به‌ سر عذاب و عناست» [[فرخی سیستانی]]''

**: مترادف فارسی: ''«نخورد [[شیر]] نیم‌خورده [[سگ]]// ور به سـختی بمیرد اندر غار» [[سعدی]]''

**: مترادف فارسی: ''«دروغی که تیر سقف را می‌شکند.»''

**: مترادف فارسی: ''«دروغ از همان دور که می‌آید یک پایش می‌لنگد.»''

**: مترادف فارسی: ''«دروغگو تا در خانه‌اش.»''

**: مترادف فارسی: ''«دیگران نشاندند ما خوردیم ما به‌نشانیم دیگران خورند. » [[مرزبان نامه]]''

* {{چپ‌چین}}Man muss es nehmen wie es kommt.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«هرچه پیش آید خوش آید.»''

**: مترادف فارسی: ''«چون [[عشق]] بود به دل، صواب است // مه در شب تیـره آفتاب است» [[امیرخسرو دهلوی]]''

* {{چپ‌چین}}Man soll die Bärenhaut nicht verkaufen‚ ehe der Bär gestochen ist.{{پایان چپ‌چین}}

* {{چپ‌چین}}Man muss den Pelz nicht verteilen‚ ehe der Bär geschossen (erlegen) ist.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«[[خرس]] را شکار نکرده پوستش را نفروش.»''

* {{چپ‌چین}}Man muss den Vogel erst im Käfig (Käficht) haben‚ ehe man ihn singen lehrt.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«مرغی را که در هواست نباید به‌سیخ کشید.»''

**: مترادف فارسی: ''«فرستاده گفت ای خداوند رخش // به‌دشت [[آهو|آهوی]] ناگرفته مبخش» [[فردوسی]]''

* {{چپ‌چین}}Man wird eher von einem Mistkarren überfahren als von einem Wagen.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«همه را برق می‌گیرد، ما را چراغ نفتی.»''

* {{چپ‌چین}}Mein Mutter Kuh Bruder, war ein Ochs.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«به [[قاطر]] گفتند پدرت کیست؟ گفت: [[اسب]] آقادائیم است.»''

**: مترادف فارسی: ''«انسان پرنده بی پر و بال است.»''

**: مترادف فارسی: ''«دودستماله [[رقص|می‌رقصد]].»''

**: مترادف فارسی: ''«به‌یک روی در دو محراب است.»''

**: مترادف فارسی: ''«دودوزه می‌بازد.»''

**: مترادف فارسی: ''«سحرخیز باش تا کامروا باشی.» ''

**: مترادف فارسی: ''«صبح‌خیزی دلیل فیروزی است.» [[عبدالرحمن جامی]] ''

**: مترادف فارسی: ''«تن‌آسانی و کاهلی منجر به فقر و پریشانی گردد.»''

**: مترادف فارسی: ''«توانم آنکه نی‌آزارم اندرون کسی// حسود را چه‌کنم کو زخود به‌رنج در است» [[سعدی]]''

**: مترادف فارسی: ''«حسود هرگز نیاسود.»''

* {{چپ‌چین}}Neue Kirchen und neue Wirtshäuser stehen selten leer.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: '' «متاع کفر و [[مذهب|دین]] بی‌مشتری نیست // گروهی این، گروهی آن پسندند» [[سنجر]]''

* {{چپ‌چین}}Neues preist man, Altes zerreißt man.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«نو که آمد به‌بازار، کهنه شود دل‌آزار.»''

* {{چپ‌چین}}Nichts sieht einem gescheiten Mann ähnlicher als ein Narr, der das Maul hält.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«نادان را به‌از [[سکوت|خاموشی]] نیست.» [[سعدی]]''

**: مترادف فارسی: ''« یک واو نباید کم و زیاد شود.»''

**: مترادف فارسی: ''«[[گل]] بی‌عیب خداست.»''

**: مترادف فارسی: ''«در عیب نظر مکن که بی‌عیب خداست.»''

**: تمثیل: ''«هر گلی علت و عیبی دارد// [[گل]] بی‌علت و بی‌عیب خداست» [[پروین اعتصامی]]''

**: مترادف فارسی: ''« یک ارباب و ده نوکر شنیده بودیم، اما یک نوکر و ده ارباب ندیده بودیم.»''

* {{چپ‌چین}}Noch in den Kinderschuhen stecken.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«هنوز دهنش بوی شیر می‌دهد.» ''

**: مترادف فارسی: ''« پز عالی جیب خالی.»''

**: مترادف فارسی: ''«تخم چون نیک بود، نیک پدید آرد بر.» [[فرخی سیستانی]]''

**: مترادف فارسی: ''«از مکافات عمل غافل مشو// گندم از گندم بروید، جو ز جو»''

**: مترادف فارسی: ''«حیا مانع روزی است.»''

**: مترادف فارسی: ''«هرکس خواب است حصه‌اش در آب است.»''

**: مترادف فارسی: ''«خواب، برادر [[مرگ]] است.»''

**: مترادف فارسی: ''«خبر بد زود منتشر می‌شود.»''

**: مترادف فارسی: ''« خبر بد زود می‌رسد.»''

**: مترادف فارسی: ''«خبر بد تیزرو باشد.»''

**: مترادف فارسی: ''«قرض عمر آدم را کوتاه می‌کند.»''

**: مترادف فارسی: ''«به‌قدر شغل خود باید زدن لاف//که زردوزی نداند بوریاباف» [[نظامی]]''

* {{چپ‌چین}}Schwarze Kühe geben auch weiße Milch.{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«[[گاو]] سیاه هم شیرش سفید است.»''

**: مترادف فارسی: ''«تا [[گریه|نگرید]] طفل کی نوشد لبن.» [[مولوی]]''

**: مترادف فارسی: ''«[[سکوت|خاموشی]] دویّم سلامت است.»''

**: مترادف فارسی: ''«سلامت در [[سکوت|خموشی]] است.» [[قابوس‌نامه]]''

**: تمثیل: ''«مرد [[سکوت|خاموش]] در امان خداست// آدمی از زبان خود به‌بلا است» [[سعدی]]''

**: تمثیل: '' «[[سکوت|خموشی]] پرده‌پوش راز باشد// نه مانند سخن غمّاز باشد» [[وحشی بافقی]]''

**: مترادف فارسی: ''«مادرشوهر [[مار|ماره]]، بچه‌اش مارمولک؛ خواهرشوهر خاره، بچه‌اش خارخاسک.»''

**: مترادف فارسی: ''«مادرشوهر [[کژدم|عقرب]] زیر فرش است.»''

**: مترادف فارسی: ''«گلیم خود را از آب بیرون کشیدن.»''

**: مترادف فارسی: ''«برکت در حرکت است.»''

**: مترادف فارسی: ''«آنچه در علم بیش می‌باید// [[دانش]] ذات خویش می‌باید» [[اوحدی مراغه‌ای]]''

**: مترادف فارسی: ''« قبائیست که بر قامت من دوخته‌اند. (قبائیست بر قامت او دوخته)»''

**: مترادف فارسی: ''«کج بنشین اما راست بگو.»''

**: مترادف فارسی: ''«پس زانو منشین و غم بی‌هوده مخور// که ز غم‌خوردن تو رزق نگردد کم و بیش» [[حافظ]]''

**: مترادف فارسی: ''«برو شادی کن ای یار دل‌افروز//غم فردا نشاید خورد امروز» [[سعدی]]''

**: مترادف فارسی: ''«هرچه داره به‌بر داره، به‌خونه دست‌ [[خر]] داره.»''

**: مترادف فارسی: ''«خدا [[خر]] را شناخت، شاخش نداد.»''

**: مترادف فارسی: ''«جوینده یابنده‌است.»''

**: مترادف فارسی: ''«هرچه به‌آغازی بوده شود// طمع مدار ای پسر اندر بقاش» [[ناصرخسرو]]''

**: تمثیل: ''«ماجرای من و [[عشق|معشوق]] مرا پایان نیست// هرچه آغاز ندارد نپذیرد انجام» [[حافظ]]''

* {{چپ‌چین}}Wasser in den Rhein tragen{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: '' «زیره به کرمان بردن.»''

**: مترادف فارسی: ''«فلفل به‌ هندوستان بردن.»''

**: مترادف فارسی: ''«[[مار]] که پیر شد [[قورباغه]] سوارش می‌شود.»''

* {{چپ‌چین}}Wer den Baum gepflanzt hat, genießt selten seine Frucht{{پایان چپ‌چین}}

**: مترادف فارسی: ''«دیگران کاشتند ما خوردیم، ما می‌کاریم دیگران بخورند.»''

**: مترادف فارسی: ''«[[شیر]] که پیر شد، بازیچه [[شغال]] می‌شود.»''

**: مترادف فارسی: ''«[[سگ|تازی]] که پیر شد، از [[آهو]] حساب می‌برد.»''

**: مترادف فارسی: ''«مال بد بیخ ریش صاحبش.»''

**: مترادف فارسی: ''«زنگوله را که به گردن [[گربه]] می‌اندازد؟»''