صادق هدایت: تفاوت میان نسخه‌ها

==[[بوف کور]]==

* «در زندگی زخم‌هایی هست که مثل خوره روح را آهسته در انزوا می‌خورد و می‌تراشد.این دردها را نمی‌شود به کسی اظهار کرد، چون عموما عادت دارند که این دردهای باورنکردنی را جزو اتفاقات و پیشامدهای نادر و عجیب بشمارند و اگر کسی بگوید یا بنویسد، مردم بر سبیل عقاید جاری و عقاید خودشان سعی می‌کنند آن را با لبخند شکاک و تمسخرآمیز تلقی بکنند.»

 

* «گاه آدمی در بیست سالگی می میرد ولی در هفتاد سالگی به خاک سپرده می شود»

 

 

* «آن‌چه که [[زندگی]] بوده‌است از دست داده‌ام، گذاشتم و خواستم از دستم برود و بعد از آنکه من رفتم، به درک، می‌خواهد کسی کاغذپاره‌های مرا بخواند، می‌خواهد هفتاد سال سیاه هم نخواند، من فقط برای این احتیاج به نوشتن که عجالتا برایم ضروری شده‌است می‌نویسم.»

 

* «اگر راست است که هر کسی یک ستاره روی آسمان دارد، ستارهٔ من باید دور، تاریک و بی‌معنی باشد-شاید من اصلاً ستاره نداشته‌ام!»

* «افکار پوچ!-باشد،ولی از هر حقیقتی بیشتر مرا شکنجه می‌کند-آیا این مردمی که شبیه من هستند،که ظاهرا احتیاجات وهوا وهوس مرا دارند برای گول زدن من نیستند؟آیا یک مشت سایه نیستند که فقط برای مسخره کردن و گول زدن من به وجود آمده اند؟ آیا آن چه که حس می‌کنم،می بینم ومی سنجم سرتاسر موهوم نیست که با حقیقت خیلی فرق دارد؟»

 

 

* اگر نژاد آدمیزاد باید روزی به اوج ترقی و تکامل برسد در یک محیط طبیعی با خوراک نباتی خواھد بود. چنان که گوشت خواری و تمدن مصنوعی او را فاسد کرده و به سوی پرتگاه نیستی می‌کشاند. مگر اینکه یک نژاد برومند و نونهالی که زندگانیش از روی قوانین طبیعت است جانشین او بشود وگرنه به طرز ننگینی نژاد او خاموش خواھد گشت.

 

* بچه که ھنوز ذائقه اش خراب و فاسد نشده گوشت را با تنفر دور می‌کند.

 

* ھر کس گوشت می‌خورد باید دست بالا زده خودش حیوان را بکشد. چون که جانوران درنده معاون نمی‌گیرند و یا لااقل قدم رنجه نموده یک ساعت عمر خود را به این تماشای قشنگ بگذرانند و ببینند این خوراک ھای خوشمزه برای آنھا چگونه آماده می‌شود.

 

 

 

* همیشه سلاخ خانه ها را بیرون شهر دور از مردم می سازند تا جنایات کشتار را از چشم آن ها بپوشانند. سلاخ خانه اختراع حیوان دوپاست. هیچ جانور درنده و خونخواری با این رذالت طعمه ی خود را نمی خورد. انسان روی گرگ و جانوران خونخوار روی زمین را سفید کرده است

 

 

 

* می‌گویند روح آنان (حیوانات) پست تر است. باشد، اما بالاخره مثل ما احساس درد و شادی می‌کنند. پستی آنها برای ما تکلیف برادر بزرگتر را معین می‌کند نه حق دژخیمی و ستمگری را .

 

* نباید احساسات طبیعی خودمان را پست شمرده دلیل بر رقت قلب بدانیم ھیچ چیز به این اندازه طبیعی نیست که احساس تنفر و انزجار انسان از کشتار .

 

* تا زمانی که احساسات طبیعی و بی آلایش قلب خودمان را به زور خفه نکرده‌ایم واضح است که در نهاد انسان یک احساس تنفر و اکراه از کشتار و درد سایر جانوران وجود دارد و نیز آشکار است که ھرگاه ھمه مردم وادار می‌شدند حیواناتی را که می‌خورند با دست خودشان بکشند بیشتر آنان از گوشت خواری دست می‌کشیدند.

 

* «باید گفت که ھنوز گیاه خواری اسباب تمسخر و ریشخند آنھایی است که حقیقت آنرا نمی‌دانند؛ ما چقدر به سادگی نیاکان خودمان خندیدیم، روزی می‌آید که آیندگان به خرافات ما خواھند خندید!»

 

 

 

* «مقایسه بکنید یک دکان میوه فروشی را که به رنگ ھای دلپزیر روان بخش آراسته شده از بوی آن شامه لذت می‌برد. سیب، نارنج، گیلاس، ھلو، انگور و خربزه و رنگ ھای زنده سبزی ھای گوناگون را با دکان قصابی، دل و روده آویخته شده، اجساد سربریده، شکم ھای شکافته شده، پاھای شکسته که آویزان است و قطره قطره از آن خون می‌چکد و بوی گند لاشه در ھوا پراکنده می‌باشد.»

 

 

فکر بکنید به زمان های آینده که با شگفتی خواهند خواند ، اجداد انسان حیوان کشته شده را می خورده اند!!

 

 

 

بر هر مادر و معلمی واجب و لازم است. در جزوه ی درس و تربیت به بچه بیاموزند که حیوان را برای آزار کردن و کشتن نیافریده اند و تمام مخلوقات به نظر صانع یکسان هستند و در بین آن ها پستی و بلندی نیست»

 

 

 

* «دیگر انسان باید از عنوان جاه طلبانه دست بکشد. او پادشاه موجودات نیست... بلکه یک جانی ، ظالم، یک چپوچی، یک راهزن و یک جلاد حیوان است و بس!

 

 

چرا نباید حقوق آن ها را مراعات کرد؟ انسان باید احترام حقوق آن ها را بنماید،وگرنه برتری خود را بر سایر حیوانات انکار نموده، یک نادان دیومنش و یک پست فطرت گرسنه چشم معرفی می شود »

 

 

 

واضح تر بگوییم: انسان آنان را از طبیعت دزدیده و برای هر کدام یک مصرف و کاری تراشیده است.»

 

 

خودپسندی انسان نتایج فوق العاده رذل و پستی دارد. آیا چه صفتی می شود گذاشت به شخصی که لذت خود را در کشتار و انهدام زیردستان می داند؟! »

 

 

 

* «انسان نه تنها حیوانی است که حالت دفاعیه او از سایر حیوانات کمتر است بلکه راه زندگانی خود را هم نمی داند.

صفحات زندگانی او را با خون نوشته اند. جنایات و رذایل او را تا به حال هیچ حیوانی مرتکب نشده.

اگر چه از روی طعنه و تمسخر می گویند ، اما یک حقیقت انکارناپذیری در بر دارد. »

 

 

 

''سگ ولگرد''

 

 

 

 

== مازیار==

 

*این مردمی که می بینید یک گله گوسفند هستند که نه فکر دارند و نه جرئت تلاش ، به قدری در زیر فشار فکر عرب مسموم شده اند که از هستی خودشان بیگانه اند

 

 

*من گمان می کردم که این مردم را باید از زیر فرمان و شکنجه ی عرب ها آزاد کرد. اما حالا که خودشان نمی خاهند دیگر کوشش من چه فایده دارد؟!

 

 

*همه ی فتح عرب ها روی جاسوس بازی و دزدی و خیانت بوده است. عرب ها همه ی کارهایشان روی خیانت و نامردی است. هر چه بگویید از این عرب های پست درنده برمی آید.

 

 

*این عرب های دزد سرگردنه گیر تازه به پول و زور رسیده اند و می خاهند رنگ و روی عدل و داد به پستی های خودشان بدهند و بدتر از همه ایرانی ها برای افکار پست آن ها فلسفه می بافند و آن ها را به بر ضد خودمان عَلَم می کنند!

 

 

عرب ها با کینه ی شتری که داشتند کوشش کردند تا آثار ایران و فکر ایرانی و هستی آن را از بین ببرند. این عرب ها بودند که از خراب کردن ایوان تیسفون عاجز ماندند و به ضرر خودشان آن را ویران کردند تا آثار باشکوه ایران را از بین برده باشند. اگر چه بهتر بود که خراب بشوند تا به جای پادشاهان ساسانی عرب موشخور ننشیند!

به جای این چیزها که از بین بردند از بیابان های عربستان چه برایمان آورند؟! یک مشت پستی و رذالت ، یک مشت موهوم و پرت و پلا که به زور شمشیر به ما تحمیل کردند.

 

 

*در حدود سال 160 هجری همه ی مردم طبرستان بر عربان بشوریدند و تمام آنان را و کارگزاران خلیفه را و هر که را مسلمان شده بود به باد کشتار گرفتند. ساکنان طبرستان در این امر چنان متفق بودند که حتا تازیان هم که به عقد عربان درآمده بودند شوهران خود را ریش کشان از خانه بیرون آورده به دست مردان به کشتن دادند، طوری که دیگر در تمام طبرستان یک نفر عرب و مسلمان یافت نمی شد.

 

 

این قیافه های درنده، رنگ های سوخته، دست های کوره بسته برای سر گردنه گیری درست شده، افکاری که میان شاش و پشکل شتر نشو و نما کرده بهتر از این نمی شود. تمام ساختمان بدن آن ها گواهی می دهد که برای دزدی و خیانت درست شده.

این عرب هایی که تا دیروز پای برهنه دنبال سوسمار می دویدند و زیر چادر سیاه زندگی می کردند، نباید هم بیش از این از آن ها متوقع بود.

 

 

 

یک مشت طلا و نقره و یک حرمسرای پر از زن. این منتهای آرزو و آمال آن هاست.

 

 

 

*وضع افکار و زندگی به طور عموم و به خصوص وضعیت زن بعد از اسلام تغییر کرد چون اسیر مرد و خانه نشین شد. تعدد زوجات، تزریف افکار، قضا و قدر ، سوگواری و غم و غصه فکر مردم را متوجه جادو، طلسم، دعا و جن کرد و از کار و جدیت آن ها کاست.

 

*دسته ای از آداب و رسوم ایرانی خوب و پسندیده هستند و از یادگارهای روزهای پرافتخار ایران به شمار می آیند.

مثلن آتش افروزی در زمان قدیم مانند یک کارناوال وجود داشته ، چنانچه امروزه هم در نزد اروپاییان مرسوم و طرف توجه است.

آداب عقد ، عروسی ، شادی، تمیزی و یا افکار بی زیان خنده آور و افسانه های قشنگ ادبی به طور کلی تاثیر خوبی در زندگی دارد و همین قدمت ملتی را نشان می دهد که زیاد پیر شده ، زیاد فکر کرده و زیاد افکار شاعرانه داشته است.

 

 

 

*نذرهای خونین ، قربانی و تشریفات مربوط به آن ، همه ی این عادات وحشی از پرستش ارباب ناشی شده و به طور یقین اثر فکر ملل سامی می باشد. چون انسان نادان و اولیه از قوای طبیعت می ترسیده و خودش را مقهور آن می دانسته ، هر کدام از این قوا را خدایی تشنه به خون پنداشته و برای فرو نشاندن خشم و حرص آنان این معاوضه و تاخت زدن را برای معافیت جان خودش تصور کرده ، یعنی مرا نکش و این جانور را بخور!

 

 

*بشر از همه چیز می تواند چشم بپوشد ، مگر از خرافات و اعتقادات خویش.

افکار پوسیده هیچوقت خود بخود نابود نمی شود. چه بسیار کسانی که پایبند به هیچگونه فکر و عقیده ای نمی باشند ولی در موضوع خرافات خونسردی خود را از دست می دهند و این از آنجا ناشی می شود که زن عوام این افکار را به گوش بچه خانده است و بعد از آنکه بزرگ می شود هر گونه فکر و عقیده ای را می تواند بسنجد ، قبول یا رد بکند مگر خرافات را . چون از بچگی به او تلقین شده و هیچ موقع نتوانسته آن را امتحان بکند . از این جهت تاثیر خودش را همیشه نگه می دارد و پیوسته قوی تر می شود .

برای از بین بردن اینگونه موهومات هیچ چیز بهتر از آن نیست که چاپ بشود تا از اهمیت و اعتبار آن کاسته، سستی آن را واضح و آشکار بنماید.

 

 

چه خواب آرام و گوارایی است که روی بامداد را نمی بینند، داد و فریاد و آشوب و غوغای زندگانی را نمی شنوند. »

 

 

 

فریادهای ناامیدی به آسمان بلند می شد و به طبیعت نفرین می فرستادند. »

 

 

 

* «انسان چهره ی مرگ را ترسناک کرده و از آن گریزان است »

 

 

 

*چقدر خوب بود اگر زندگان می آمدند اینجا پهلوی ما مرده ها کیف می کردند.

برای خودشان هم بهتر بود ؛ چون یادشان می افتاد که روزی مثل ما می شوند ، آنوقت بیشتر از زندگی لذت می بردند.

 

 

*اگر از بالا نگاه بکنیم زندگانی روی زمین مثل افسانه ای به نظر می آید که مطابق فکر یک نفر دیوانه ساخته شده باشد.

 

 

*عشق مثل یک آواز راه دور ، یک نغمه ی دلگیر و افسونگر است که آدم زشت و بدمنظری می خاند.

نباید به دنبال او رفت و از جلو نگاه کرد، چون یادبود و کیف آوازش را از بین می برد.

 

 

*خالق گوشش از این حرف ها پر شده ...

از آن روزی که شروع به آفرینش کرد پیه فحش را به تنش مالید

 

 

*جبراییل پاشا : البته خیلی خوب است اما این جانوران را که از گل درست می کنید، چطور زندگی می کنند؟!

خالق اف : فکرش را کرده ام. آن ها را به جان یکدیگر می اندازم تا همدیگر را بخورند!