احمد جامی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[Image:Sheik Ahmad Jami statue in Torbat-e Jam.jpg|thumb|مجسمه ی برنزی احمد جامی،در شهر [[تربت جام]]،[[خراسان]]]]

[[Image:Jami Stute.png|thumb|مجسمه ی سنگیِ احمد جامی در میدانی در شهر [[تربت جام]]،[[خراسان]]]]

==گفتاورد==

*«بدان و آگاه باش که ! نشان راه عشق آن است که زبان گنگ گردد و دل گویا چشم نابینا گرددو دل بینا گوش کر گردد و دل شنوا نفس ضعیف گردد و توکل قوی سودا برود و همت بلند گردد هنر و تمنا برسد و یقین فرا رسد رغبت برسد زهد و قناعت فرا رسد شک برسد تسلیم و یقین فرا رسد امل برسد شوق و محبت و ارادت حرقت و نیاز و ملامت از خلق فرا رسد راه عاشقان به شرط این باشد .»

*«مثل دیگر مردمان, چون درخت ضعیف باشد و بیخ و شاخ و تنه همه در خورد یکدیگر باشد.»

*«این مردمان (محققان) و سخن ایشان خود چیزی دیگر است: آن به باشد که هر کسی بازیشان ننشیند و بازیشان سخن نگوید زیرا که مردمان دیگر ایشان را دیوانه خوانند ! و ایشان نیز هم دیگر مردمان را مست دانند! مست بر دیوانه خندد و دیوانه هم بر خود خندد و هم بر مست!.»

*«شوریدگی دواست : شوریدگی که از دیو خیزد و شوریدگی که از حق خیزد .آن شوریدگی که از دیو خیزد آن کس را دیوانه خوانند و قلم تکلیف ,از وی برخیزد جمله امامان بر وی فتوی کنند که بر وی قلم تکلیف نیست.کسی که برده دیو باشد و برده هوی , قلم تکلیف از وی برخیزد و قلم فتوی از وی کوتاه گردد.»

 

*«چه عجب داری از کسی که برده عشق حق باشد و سوخته محبت او باشد؟!همگی او حق دارد و آب و آتش و سیری و گرسنگی به نزدیک وی یکسان باشد و او نداند که چه میگوید و یا چه میکند.یا بر وی کاری رود یا سخنی گوید, که با عقل ما می راست نیاید بدان بر وی ملامت نرسد:در آن نیمه که وی است, راست است و در نیمه من و تو راست نیست.یا آن جا رو ,که اوست و درنگر تا راست هست یا نی؟!و یا نه برو که این کار نه کار توست از این کار برگذر که ایشان را کارهاست, بیرون از آن که ما درآنیم!.»

*«کاری که بنیاد آن نه بر اساس شریعت است و نه بر قول خداوند آن نه راه است و نه دین و نه شریعت و نه حقیقت است.آن راه هواست که مرد را به دوزخ میبرد. پس گرد چنا ن راهی نباید گشت و از چنین قومی و کار و قول آنها دور باید بود زیرا کارها و قول آنها موافق خدا و رسول (ص) و صحابه و مشایخ نیست و شایسته نیست به آنها اقتدا کنی!.»

*«تا کسی را نیازموده اید هم در دین او هم در امور دنیایی بر او اعتماد مکنید و ترک شریعت مکنید حتی در یک چیز و اگر دیدید کسی به شریعت عمل نمیکند با او معاشرت مکنید او را یک بار بیشتر ندیدید و هرکس به تارکان شریعت اعتقاد نیکو کند و آنها را در سرای خود راه دهد دین و دنیای خود را از دست داده است!.»

*«زنهار ! ای برادران و عزیزان دست از راه علم و شریعت بر ندارید که زود به دام دیو گرفتار آیید و علم فراگیرید باید از عالمی فراگیرید که سنی و جمعی و زاهد باشد تا شما را راه نجات نماید و عالمی که او نه سنی و جمعی و زاهد باشد علم او شهدی است که زهر قاتل در میان آن پنهان کرده باشند آنگه هلاک کنند که ایمن تر باشند.»

*«اگر هلاک دین خود را نمی خواهی از چهار چیز بر حذر باش:اول از قرین بد دوم از علمای بد سوم از دوستی دنیا چهارم از فرمان دیو و دیو مردم بر حذر باش.»

*«هرکس که ظاهر او به شریعت آراسته نیست در هر مقامی که باشد از وی هیچ چیز قبول مکن حتی اگر دیدی که در هوا میپرد یا بر آب میرود و یا در آتش میشود.»

*«خداوند گفت فرزندان آدم بدین نعمتها مرا شکر کنید و دراصل و مایه خویش بنگرید و در آفرینش من بنگرید و در روزی دادن من به شما و به اندام راست و بی عیب خود همانطور که من خداوندی نیک بودم شما هم بنده ای نیک برای من باشید و اگر تن و طاقت خدمت مرا ندارید توحید پاک و اعتقاد درست داشته باشید تا اینهمه نعمتهای دین و دنیا را برای شما نگاه دارم و زوال نیاورم و بلکه زیادترگردانم!.»

*«بدان و آگاه باش که!زهد سردی دنیا باشد در دل زاهد و آن سه نوع است اول زهد در دنیاست دوم زهد در خلق است و سوم زهد در خود است زاهدان در دنیا سه قومن اول زاهدی که در حرام زاهد است دوم زاهدی که در شبهت زاهد است سوم زادهی که در حلال زاهد است.»

*«اما زهد در حرام بیشتر شامل همه مردم میشود و زهد در شبهت شامل اهل صلاح و مومن مخلص است و زهد در حلال شامل اهل تقواست که آنها آن جهان را بر این جهان برگزیده اند!.»

*«بندگی این دوچیز است هرچه کنی چنان کنی که خدای عزوجل از تو بپسندد و هرچه او کند همه پسندی حقیقت بندگی این است.»

مکنید ای برادران ! که در روزگاری عظیم افتاده ایم و عظیم تر از این چه باشد بر مرد مومن که چنین چیزها میبیند و هیچ حیله نتواند کرد؟!.»

 

*«اگر درد مسلمانی داری ماتم مسلمانی بدار! و اگر ماتم می نداری باری کسی که از مسلمانی بویی دارد دست از کفر گفتن و فتوی کافری کردن بدارد !و هر گه که مسلمانان از کسی سلامتی یافته اند و بر راه مسلمانی میروند باری از کافر خواندن ایشان دست بدار که نمی دانی که چه میکنی هم به خود و هم به مسلمانی !.»

 

*«ای مفتیان بی علم و بی خرد و بی تقوی ! اگر شما را علم و خرد و تقوی یار بودی هرگز در باب هیچ مسلمانی به کافری فتوی نکردی هرکه از اهل علم بود داند که ما کافری از مسلمانی به قول شهادت باز دانیم هیچ کس از دل هیچ کس نداند و خبر ندارد تا او در دل چه دارد .»

 

*«مکنید ای ناپاکان ! دست از چنین فتوی بدارید که خدای و رسول و جمله انبیاء و جمله مسلمانان خصم شمایند . و هیچ کاری در دنیا بر یک قرار بنماند و این همه را روزی خواهد بود و از عهده کارها بیرون باید آمدن .»

 

*«من از این ها که شما کافر میگویید یکی ام و مانند من بسیار است! و من از سر تحقیق و تقوی فتوی میکنم که : هر مفتی که این مسلمانان را به کفر فتوی می کنند هرگز ایشان از عهده آن بیرون نتوانند آمد حق سبحانه و تعالی ایشان را بوبه نصوح کرامت کند بحق محمد و اله اجمعین.

از این ابله طراران پر دعوی بی معنی در این دو حصن گریختند و در این حصضن فقر و حصن سکوت و چندانی گمراهی و بی شریعتی در پیش این دوپرده پنهان کردند که خدای داند.»

 

*«و هرچه از شریعت و سنت و فریضه و سیرت مصطفی فرا ایشان گویی جواب ایشان این است که :(( پیران ما ما را به خاموشی فرموده اند و گفته اند که سخن حجاب راه است )) و اگر مریدی به نزدیک ایشان شود و گوید مرا از فریضه و سنت و فضایل و ادب و امر و نهی چیزی بیاموزید گویند این نه دبیرستان است! و گفت را راه نیست میان این درویشان !و هرچه ایشان میکنند و میگویند داوری مکن ! که هر چه ترا خود روزی نماید خدای تعالی بدهد.و.پنجاه و صد تن در یک حلقه بنشینند که یکی از ایشان طهارت و غسل به شرط نتوانند کرد و الحمد راست بر نتوانند خواند و فریضه نماز ندانند و شرط روزه ندانند و حرمت علم و شریعت ندانند از همه علم آن دانند که باری چند سر گرد بر آرند و عف عفی چند بکنند تا هزار بار سرگردان تر از آن شومد که هستند.»

 

*«ای مسلمانان ! این چنین سیرت در کدام خبر است و سیرت کیست از مشایخ طریقت و یار کداک یار است از صحابه رسول(ص)هر چه کسی کند در راه اسلام کسی خواهد اگر آیتی باید یا ره بری باید از پیران طریقت چون از این هیچ نیست و با عقل و با علم و با معامله مردمان و خردمندان و عاقلان بیگانگان نیز هم راست نیست.»

 

 

 

 

==پیوند به بیرون==

{{صوفی‌ها}}