ضرب‌المثل‌های خراسانی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱:
[[پرونده:Khorasan-map.jpg|thumb|مردم خراسان بزرگ علاوه بر فارسی به زبان های
این مقاله در مورد ضرب المثل‌های مردم [[خراسان|خراسان بزرگ]] است بر اساس :
*مناطق و شهرها([[نیشابور]]،[[هرات]]...)
خط ۱۶۹:
* .آدام کی سووو کوزه ده گؤردي، گونو باجادا هئچ ایشاوسته گئدمه ز
**متن کامل[http://sites.google.com/site/turkmuzic/kitablar/Atalarsozu.zip?attredirects=0&d=1]
==به زبانِ '''[[w:ترکمنی|ترکمنی]]'''==
*آچ باشیم دینچ باشیم
**''معادل: آسوده کسی که خر ندارد – از کاه و جو اش خبر ندارد''
خط ۱۷۸:
*تیغ یاراسی بیتر گیدر , دل یاراسی هیچ بتمز
**''معادل: زخم زبان از شمشیر برنده تر است''
==به زبان '''[[w:بلوچی|بلوچی]]'''==
*هشتر که نجو کیت ، کونڈے نبرانت
**''معنی فارسی :کسی که به انجام کاری رغبت ندارد، نباید با توسل به زور او را وادار به انجام آن کار کرد''
*سانگ ؤ بند ، لانک ؤ بند
**''معنی فارسی :با هرکس وصلت کردی ، در روزهای سخت باید به یاری اش بشتابی''
*هچ کس مکنت چوشیں کار په دشمانے کشتش بولے سوار
**''معنی فارسی:به خاطر دستمالی قیصریه ای را به آتش کشیدند''
*تاسے آپ بور ، سد سال و پا کں
**''معنی فارسی :اگر در خانه کسی یک لیوان آب خوردی ، باید صد سال مدیون صاحبان آن خانه باشی''
*هچ کس مکنت چوشیں کار په دشمانے کشتش بولے سوار
*''معنی فارسی:به خاطر دستمالی قیصریه ای را به آتش کشیدند''
*تاسے آپ بور ، سد سال و پا کں
**''معنی فارسی :اگر در خانه کسی یک لیوان آب خوردی ، باید صد سال مدیون صاحبان آن خانه باشی''
*پشتی په کوها جتگ
**''معنی فارسی:دارای پشتیبان بسیار قوی است''
*ما په ستک تو په رپک
**''معنی فارسی :ما صداقت داریم ولی تو آب زیر کاه هستی''
لاپ په آپ برءَ نبیت
**''معنی فارسی :فکر نان کن که خربزه آب است .''
ریش وتی دست ءَ سپه دارنت
**''معنی فارسی :طوری رفتار نکن که آبرویت بریزد''
==به '''[[w:گویش هزارگی|گویش هزارگی]]'''==
*بیزار از طیلایی کی گشه بچقنه
**چیزی که باعث رنج و عذاب شود سزاوار ترک است هرچند ارزشمند مانند طلا باشد. مثل را به قصد بیزاری جستن از اموال یا اقوام و آشنایان دردسر آفرین به کار برند.
*جنگل تر و خوشک دره
**در اجتماع همه نوع آدم وجود دارد.همه خوب یا بد نیستند،مثل را به عنوان تسلی بخشیدن به کسی به کار می برند که از وجود فرد نابابی آزرده شده باشد.
*خدا از موی سفید شرم موکونه:
**خدا به پیران ارج و احترام قایل است،چنانکه اگر رو به درگاهش آورند و در حق کسی دعا یا نفرین کنند،رد نمی کند.پس نباید پیران را سبک شمرد و از کنار آنان بی تفاوت گذشت.مثل را وقتی به کار برند که مسأله ارج و احترام پیری در میان باشد.مثلاً وقتی پیری شفیع و واسطه در امری شود،برای اینکه شفاعتش را بپذیرند،این مثل را به کار برند.
*کم بخور نوکر بیگیر:
**توصیه به بزرگ منشی می کند.حتی اگر قدرت و توانایی کافی نداری از خرج خودت کم کن و نوکری برایت استخدام کن تا شخصیت است پیش دیگران بالا برود.
*بوز د پای خو اوزویه،میش د پای خو:
**هرکس سرنوشت مخصوص خود به خود را دارد.عاقبت کار هرکس جداست.کس بار گناه دیگر را نمی کشد.مثل از صحنه آویزان بو.دن لاشه های احشام در سلاخ خانه ها اخذ شده است.
==به زبان [[w:پشتو|پشتو]]==
*د فقير چه چيري ښه هلته ئي شپه
*که ګدا د بل په غولي غرض نه کړه - سپي به نه که په ګدا باندي غرض
*سپي که په خپل منځ کښي سره خوري خو فقير ته ئي يوه وي
*د سوال خواړه د پوزي ويني څټل دي
*ورک شه هغه ورور چه له ډمانو غواړي پور
*يوه سپي ميچن څټله بل ئي کونه څټله
*هاله به ئي زده شي چه انډول په انډول شپه شي
*داسي مه وايه چه زه يم، داسي به شي لکه چه زه يم
*جيندخه په لوټه وخته ويل ئي چه کشمير مي وليده
*که خس يم د تا بس يم
*مريي لاندي، غوره ئي باندي
*که د وي خوره، که نه د وي مره
*پشتون سوال نه کوي او چه کوي ئي نو خور ته هم دريږي
*روږدي له پوروړي ګنده ده
*داسي مه وايه چه زه يم په جهان کښي، پيدا کړي خداي د سر د پاسه سر دي
*د مچ جنګ به د پک په سر معلوم شي
*ژاړه عمره ژاړه، هاله د نه خوړي هزار سوراخي اوس د وچ پلاؤ محتاج شوي
*وړوکي خوله لويي خبري
*څه سوي ګي څه ئي بار ګي
*وطن دي لوټ که په ټس او ټوسه، په لاس به را نشي ټپوسه
*سپي ښه دي که سپاهي، ورک شه سپاهي چه په خپله ځان ستايئي
*خوري ساګ او پسکئي د پلاؤ اچوي
*له خالي لوښي لوي اواز خيژي
*دغه ګز دغه ميدان دي
*چه په خپله بډائي که له شاغليو سره څه لره سيالي که
== کنایه ها و ضرب المثل های رایج به صورت شعر و...==
*قرآن تمام را از الفِ الحمد تا سین من الجنة و الناس فراموش کرد.
| |||