ضربالمثلهای بهاری: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ضربالمثلهای بهاری |
جز ضربالمثلهای بهاری |
||
خط ۶:
==مثلهای ربان بهاری==
* قارداش قارداشین آتنِه ایسْسَمز، باجه باجهنین ساچهنِه.
** برادر برای برادر اسب نمیخواد، خواهر برای خواهر گیس بافته.
*** کنایه از اینکه هیچکس تحمل یا چشم دیدن رفاه و خوشبختی دیگری را ندارد. * عَششگ ایشلَر آت یییَر، کُرد ایشلَر تات یییَر.
** [[خر]] کار میکند [[اسب]] میخورد، [[کردستان|کُرد]] کار میکند [[تات]] میخورد.
*** کنایه از اینکه یکی نصیبش زحمت است دیگری نصیبش نعمت. * بالوق ایسییَن گؤتنه باسَر سئوق سوع.
** هر کی [[ماهی]] میخواهد باید سردی آب را هم تحمل کند<ref>هرکی ماهی میخواد صید کند باید ماتحتش را با آب سرد رودخانه آشنا کند </ref>.
*** کنایه از اینکه گنج خواهی در طلب رنجی ببر. * آز یییَرم حکیم گؤزه چاقاردَرَم، دوز گزَرَم حاکم گؤزه چاقاردَرَم.
** کم میخورم چشم پزشک دربیاد، راست میگردم چشم حاکم دربیاد.
*** کنایه از اعتدال * سِقره سئوعر سئوعر، قوروقننَه بِراخَر.
** [[گاو]] را پوست میکنَد میکنَد، به دمش که رسید رها میکند.
*** کنایه از اینکه ۹۰ درصد کار تمام کرده باشی و آن را رها کنی. * غِیرَت آقاجهنین بیره آردِ بیره ناموس، ائونَن قالدوقه
** محصول درخت غیرت یکی حیاء و دیگری ناموس است، الباقی هِرّی.
*** کنایه از اینکه انسان در زندگی دو خصوصیت حیاء و ناموس را داشته باشد بس است. * سَن کوسننع قارقعلر قَره گییَر.
** تو قهر کنی [[کلاغ|کلاغها]] سیاه میپوشند.
*** کنایه از اینکه قهر تو تأثیری ندارد همانطور عزاداری کلاغها چون ذاتاً سیاهپوش هستند. * قؤز آقاجهنع دیدهلع قارقع کوسود بِلَینَن، دیده بی قؤز منفعتِم.
** به درخت گردو گفتند [[کلاغ]] ازت قهر کرده، گفت یک گردو به نفع من.
*** کنایه از اینکه این کلاغ هست که محتاج درخت است نه درخت محتاج کلاغ. * آق عششَگ پنّیر ائولهَ، سَنه گؤرمَز
** خر سفید اگر پنیر بشه تو را کفاف نمیکند.
*** کنایه از پرخوری. * باش ایککه ائولدِ، بیرهنِه کس
** سر که دوتا شد، یکی را بزن یا بِبُر.
*** کنایه از دو حاکمیتی بویژه در خانواده که فقط پدر فصلالخطاب هست اگر پسر نیز جای پدر نشست دیگه اوضاع عادی نیست یکی باید کنار برود. * یخِلدین علین قاپ ائوز دیزینن دوو
** زمین خوردی برای بلند شدن به زانوی خود متکی باش.
*** کنایه از قطع امید یا کمک از دیگران بویژه در امور کمک مالی. * ائیلان هر ناقارد اَیرو اَیرو گِدهَ، لوعیع گیرندَ دوز ائولَر.
** [[مار]] هر چقدر کج و معوج راه برَوَد، هنگام داخل شدن به لانه راست میگردد.
*** کنانه از افرادی است که بیرون از محیط خانه رفتار و مماشات خشن دارند اما به خانه که میآیند ساکت و آرام هستند.
===مثلهای مترادف با زبان فارسی===
* بیره نِه کننهَ قومَزدِلهَ، کدخدا ایینه آخادارَردِ.
** یکی را به ده راه نمیدادند سراغ خونه [[کدخدا]] را میگرفت.
* هم همدانی
** هم از انگور شانی همدان جا ماندیم هم از خرمای بغداد.
==کنایهها و اشاره==
* خوش دریا دَکه بالوقلَر حالنَه.
*زمستان چکمیین بلبل بهارین قدرنه بیلمز▼
** خوش بحال ماهیهای دریا.
** معادل: بلبل رنج زمستان نکشیده قدر [[فصل بهار|بهار]] را نمیداند.▼
*** اشاره مهمان به تشنگی خویش، با این جمله میزبان میفهمد که مهمان تشنهاست فوراً با تُنگ آب و لیوان به حضور رسیده آب را تقدیم مینمود.
▲* زمستان چکمیین بلبل بهارین قدرنه بیلمز
* آدام واردِ آدامنرین نقشدِ
**
* آدام واردِ حیوان اوننن یاخچدِ
**
* آدام واردِ دینهرننع دُر تؤکر
**
* آدام واردِ دینهنرمیین یاخچدِ
**
==پانویس==
|