محمدتقی شریعتی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Jomle (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
اصلاح، ابرابزار
خط ۱۸:
* «در سال ۱۳۲۰ ش؛ که حزب توده شروع به فعالیّت‌های شدیدی کرد و حتّی میتینگ‌های سیّار تشکیل داد، بنده قاعدتاً باید ساعات بیشتری درس می‌گرفتم. هیجده ساعت درس می‌دادم. دوازده ساعت مجانی – بدون این‌که یک شاهی بگیرم – اضافه درس گرفتم برای این‌که به کلاس‌های پنجم و ششم دبیرستان‌ها و دانش‌سرا برسم… در آن وقت‌ها، این فکرها، فلسفه‌ها تازه بود و ضرورت داشت که ابتدا با این فلسفه‌ها آشنا شوم چاره‌ای نداشتم جز این‌که همه کتاب‌ها، نوشته‌ها، مجله‌های مربوط به فلسفه کمونیسم را بخوانم تا بتوانم با بصیرت مبارزه کنم، و این چنین بود که سال‌ها در شبانه روز بیش از چهار ساعت نتوانستم بخوابم. آن سال‌ها را به عنوان سال‌های بی‌خوابی به یاد دارم و هرگز فراموش نمی‌کنم»
** <small> کیهان فرهنگی، سال ۱۳۶۳، ش ۱۱، مصاحبه </small>
* « از زمانی که مردانی بزرگ مانند سیّدجمال‌الدّین اسدآبادی و شیخ محمّد عبده برای بیداری امّت اسلامی قیام کردند تا امروز در همه‌یهمهٔ دنیای اسلام دانشمندانی بصیر و مصلحانی مخلص و مجاهد با تحمل ضررها و احتمال خطرها کوشیده‌اند تا افکار و عقول مردم را روشن سازند، و سّر ترقّیات سریع و عجیب مسلمین صدر اسلام و علل و موجبات انحطاط کنونی آنها را تشخیص و توضیح دهند و راه چاره را بازیابند و بازنمایند. »
** <small> مقدمه کتاب تفسیر نوین نوشته محمد تقی شریعتی</small><ref>[http://drshariati.org/?p=23140#more-23140 وبسایت بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی]</ref>
 
== دربارهدربارهٔ او ==
* «از آن شخصیت‌های وارسته‌ای که در محیط خود، بلکه در قلمروی پهناورتر از محیط خود، با گفتار و تالیفات و اعمالش در تبدیل حیات طبیعی محض نونهالان، جامعه به «حیات معقول»، تلاش و تکاپوهای مخلصانه و از روی ایمان انجام داده‌است، دانشمند ارجمند، مرحوم آقای محمّدتقی شریعتی بود که چند روز است چشم از این دنیا بربسته و دیده به بارگاه ربوبی گشوده‌است. این شخصیت، بی‌تردید از معلّمان و مربیّان والامقام این جامعه بوده‌است که اثر تعلیم و تربیت و ارشاداتشان در جو فرهنگ معنی‌دار این جامعه، استمرار خواهد داشت. این فقید علم و عمل و ارشاد، هزاران انسان حقیقت‌جو را به منابع چشمه سارهای حیات بخش هدایت نمود و آنان را از دشت‌های سوزان «باری به هر جهت» و «سرخوشی‌های اپیکوری» نجات داد. ایمان این تازه پریده از قفس مادّه و مادّیات، از حرکات چشم و نشستن و برخاستن گرفته تا نوشته‌های ارزنده و سخنان با روحش می‌درخشید. او ایمان داشت لذا می‌توانست در دل‌های پاکان این جامعه، بذرهای معرفت و ایمان را با آب حیات تعلیم و تربیت آبیاری نماید «
** <small> علامه محمد تقی جعفری، کیهان فرهنگی، ش ۲، اردیبهشت ۱۳۶۶، ص۲۸ </small>
* «اکثریت مردم خراسان و همه فضلای ایران، استاد محمّدتقی شریعتی را می‌شناسند و لااقل نامش را شنیده‌اند. این مرد محقّق و فاضل، از تربیت یافتگان حوزه علمیه خراسان است. پس از دوران تحصیل در مشهد مقدّس، وارد رشته تعلیم و تربیت شد و در اندک زمانی از چهره‌های بسیار سرشناس و مشهور و مورد احترام فرهنگ خراسان گردید. استاد شریعتی از یک خانواده اصیل روحانی و دانشمند خراسان است و ایمان و اعتقاد عمیق به قرآن در اعماق روحش خانه کرده‌است. نمی‌توانست به تعلیم و تربیت نوجوانان بسنده کند. آتشی در دل داشت که او را آرام نمی‌گذاشت…. همه همّت و سعیش این بود که در آن طوفان سهمگین، «بگیرد غریق را» و چقدر فراوانند غریقانی که تنها دستی که به طرف آنها دراز شد و آنها را نجات داد، دست بی‌طمع شریعتی بود»
:**<small> استاد [[مرتضی مطهری،مطهری]]، پژوم، جعفر، یادنامه استاد محمّدتقی شریعتی، ص۷۷</small>
استاد شریعتی از یک خانواده اصیل روحانی و دانشمند خراسان است و ایمان و اعتقاد عمیق به قرآن در اعماق روحش خانه کرده‌است. نمی‌توانست به تعلیم و تربیت نوجوانان بسنده کند. آتشی در دل داشت که او را آرام نمی‌گذاشت….
همه همّت و سعیش این بود که در آن طوفان سهمگین، «بگیرد غریق را» و چقدر فراوانند غریقانی که تنها دستی که به طرف آنها دراز شد و آنها را نجات داد، دست بی‌طمع شریعتی بود»
:*<small> استاد مرتضی مطهری، پژوم، جعفر، یادنامه استاد محمّدتقی شریعتی، ص۷۷</small>
* «امّا علاّمه محمّدتقی شریعتی، استاد تفسیر در دانشکده الهیات مشهد، فرشته‌ای مقدّس و روح وارسته و پاکیزه‌ای است که در اندامی لاغر تمثّل یافته، اندامی که عبادت و مجاهدت آن را سخت ضعیف و لاغر ساخته‌است… و در یک کلمه، استاد شریعتی در جهاد و تلاش برای هدایت گستری و ابتکار شیوه‌های نو و کارآمد، برای دعوت و راهنمونی، تافته‌ای جدا بافته‌است و یگانه بی‌نظیری است که در میان مردان علم و دین تا آن‌جا که من می‌دانم، نمونه دوّمی ندارد»
** <small> استاد [[محمد جواد مغنیه،مغنیه[[، پژوم، جعفر، یادنامه استاد محمّدتقی شریعتی، ص۳۷۱</small>
* « شکوفایی نوگرایان دینی در عصر تمدن ضد دین »
** <small> عنوان سخنرانی سید محمد خاتمی درتجلیل از استاد محمد تقی شریعتی </small><ref> روزنامه همشهری، ۳ اردیبهشت ۱۳۷۹</ref>
* « استاد محمدتقی شریعتی از مصلحان و نوگرایان اسلامی و از پیشقراولان تفکّر جدید اسلامی در ایران معاصر است. وی در برنامه‌های اصلاحی خویش تکیه به قرآن داشت و از مفسّران و قرآن‌شناسان بزرگ این عصر به شماربه‌شمار می‌رفت. تفسیر وی از واپسین جزءِ قرآن ـ که ذیل عنوان تفسیر نوین به دریای سیاه مرکّب فرو رفتهفرورفته ـ دل‌های بسیاری از جویندگان دانش قرآن را سفید کرده استکرده‌است. »
** <small> مفسّر نوگرای قرآن، محمد اسفندیاری، مجله‌یمجلهٔ بیّنات، شماره ۱۲ ،۱۲، زمستان ۱۳۷۵</small>
* «استاد محمدتقی شریعتی مزینانی (۱۲۸۸–۱۳۶۶) از عالمان، متفکران، مفسران، مصلحان و بیدارگران بزرگ روزگار معاصر ماست. استاد بروزگار حاکمیت جهل و ستم و گسترش کفر و الحاد در خراسان یک تنه علیه جهل گستری‌ها، دین‌دین ستیزی‌ها و فضیلت‌سوزی‌ها حاکمیت شیطانی پهلوی به پا خاست، و با تلاشی سترگ و حرکتی خستگی‌ناپذیر و خروشی بی‌آرام در پیشگاه خداوند سبحان ادای دین کرد. آنانکه سالیان در محضر استاد تلمذ کرده‌اند و یا با استاد همدلی و همراهی و همکاری داشته‌اند بر بینادلی، پاک‌نهادی، ژرف‌اندیشی، مرزداری، حق‌گستری و حقیقت‌گویی، غیرت دینی، ادب نفس و ادب بحث داشتن، و چونان شمع سوختن و روشنایی دادن و زندگی و جان و تن را در مسیر هدف ایثارکردن یک داستانند،»
* « استاد محمدتقی شریعتی مزینانی (1288 ـ 1366) از عالمان، متفکران، مفسران، مصلحان و بیدارگران بزرگ روزگار معاصر ماست.
:**<small> محمدعلی مهدوی راد </small><ref>[https://www.entekhab.ir/fa/news/66545/%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%87ناگفته-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8Cهایی-%D8%A7%D8%B2از-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AFاستاد-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8Cمحمدتقی-%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%AA%DB%8Cشریعتی وبسایت انتخاب]</ref>
استاد بروزگار حاکمیت جهل و ستم و گسترش کفر و الحاد در خراسان یک تنه علیه جهل گستری‌ها، دین‌ ستیزی‌ها و فضیلت‌سوزی‌ها حاکمیت شیطانی پهلوی به پا خاست، و با تلاشی سترگ و حرکتی خستگی‌ناپذیر و خروشی بی‌آرام در پیشگاه خداوند سبحان ادای دین کرد. آنانکه سالیان در محضر استاد تلمذ کرده‌اند و یا با استاد همدلی و همراهی و همکاری داشته‌اند بر بینادلی، پاک‌نهادی، ژرف‌اندیشی، مرزداری، حق‌گستری و حقیقت‌گویی، غیرت دینی، ادب نفس و ادب بحث داشتن، و چونان شمع سوختن و روشنایی دادن و زندگی و جان و تن را در مسیر هدف ایثارکردن یک داستانند،»
* « هنگامی که علی‌اصغر حکمت – وزیر وقت آموزش و پرورش – به مشهد آمد و از مدرسه‌ای که استاد شریعتی مدیریت آن را به عهده داشت، دیدن کرد، با تعجب و در مقام تحسین گفت: چنین مدرسه ‌ایای در انگلستان هم نیست »
:*<small> محمدعلی مهدوی راد </small><ref>[https://www.entekhab.ir/fa/news/66545/%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AA%D9%82%DB%8C-%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%AA%DB%8C وبسایت انتخاب]</ref>
* « هنگامی که علی‌اصغر حکمت – وزیر وقت آموزش و پرورش – به مشهد آمد و از مدرسه‌ای که استاد شریعتی مدیریت آن را به عهده داشت، دیدن کرد، با تعجب و در مقام تحسین گفت: چنین مدرسه ‌ای در انگلستان هم نیست »
** <small> مجلّه بیّنات، ش ۱۲، مقاله مفسر نوگرا، ص۲۴</small><ref>[http://olama-orafa1393.ir/?p=6427 علما - عرفا]</ref>
* « من زمانی که استاد شریعتی در محضر خلد آشیان آیة‌الله‌العظمیآیةالله‌العظمی سیّدمحمّدهادی میلانی سخنرانی دینی داشت و مرحوم میلانی در مجلس حاضر می‌شدند تا دیگران تشویق شوند چند جلسه حاضر بودم، و الحق سخنان آن مرحوم شنیدن داشت چراکه در کار خود موفق و اهل تحقیق بوده و مرحوم میلانی بسیار از شریعتی تجلیل می‌کرد… آقای شریعتی تفسیر قرآن درس می‌داد، و در بیان مطالب تفسیری تسلّط داشت، و محققّانه مسائل را مطرح می‌نمود، و به مشکلات توجّه داشت و می‌فهمید که در چه مقطعی از زمان قرار دارد»
:**<small> سیّدجلال‌الدّین آشتیانی ، آشتیانی، پژوم، جعفر، یادنامه استاد محمّدتقی شریعتی، ص۱۵۸</small><ref>[http://olama-orafa1393.ir/?p=6427 علما - عرفا]</ref>
آقای شریعتی تفسیر قرآن درس می‌داد، و در بیان مطالب تفسیری تسلّط داشت، و محققّانه مسائل را مطرح می‌نمود، و به مشکلات توجّه داشت و می‌فهمید که در چه مقطعی از زمان قرار دارد »
* « شهید مطهّری، دربارهدربارهٔ این کتاب می‌گوید: من این کتاب (فایده و لزوم دین) را اخیراً خوانده‌ام. چقدر کتاب خوبی است برای تمام طبقات و من از اوّل تا آخر آن را با دقّت خواندم بسیار خوب بود. »
:*<small> سیّدجلال‌الدّین آشتیانی ، پژوم، جعفر، یادنامه استاد محمّدتقی شریعتی، ص۱۵۸</small><ref>[http://olama-orafa1393.ir/?p=6427 علما - عرفا]</ref>
** <small> پژوم، جعفر، یادنامه استاد محمّدتقی شریعتی، ص۱۱۴</small><ref>[http://olama-orafa1393.ir/?p=6427 علما - عرفا]</ref>
* « شهید مطهّری، درباره این کتاب می‌گوید: من این کتاب (فایده و لزوم دین) را اخیراً خوانده‌ام. چقدر کتاب خوبی است برای تمام طبقات و من از اوّل تا آخر آن را با دقّت خواندم بسیار خوب بود. »
* « مشهد و خراسان ما همیشه مرکز مقاومت فرهنگی بوده استبوده‌است و این توقع تاریخی از آن وجود دارد که نقش تاریخی خودش را دوباره ایفا کند و به صحنه بیاید. به حرکتی که امروز با بزرگداشت استاد شریعتی آغاز شده استشده‌است خیرمقدم می‌گوییم. میراث فرهنگی استاد شریعتی می‌تواند در وجوه مختلف بررسی شود. ایشان یک مفسر قرآن است که یک سبک و روش جدید آورد و انسانی دینی به معنی عمیق کلمه بود.»
** <small> پژوم، جعفر، یادنامه استاد محمّدتقی شریعتی، ص۱۱۴</small><ref>[http://olama-orafa1393.ir/?p=6427 علما - عرفا]</ref>
:** <small>احسان شریعتی، بزرگداشت روزنامهاستاد خراسان،محمدتقی شریعتی اول،(تالار دومشهر ومشهد سومـ اردیبهشتشهریور ۱۳۶۶۱۳۹۸(</small><ref>[http://drshariati.org/?catp=27924416#more-24416 وبسایت بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی]</ref>
* « مشهد و خراسان ما همیشه مرکز مقاومت فرهنگی بوده است و این توقع تاریخی از آن وجود دارد که نقش تاریخی خودش را دوباره ایفا کند و به صحنه بیاید. به حرکتی که امروز با بزرگداشت استاد شریعتی آغاز شده است خیرمقدم می‌گوییم.
* «این رادمرد دینی از پیشروان و پایه‌گذاران اندیشه «بازگشت به قرآن و نهج البلاغه» و خود مفسر قرآن و مدرس و شیفته نهج البلاغه بود. خدمت ارزنده او در تعلیم و تربیت اسلامی نسل جوان و مبارزه پیگیر و دشوار او با تفکرات الحادی آن هم در هنگامی که روش‌های مناسب برای این مقابله فکری-سیاسی، کمتر شناخته شده و میدان در برابر تبلیغات گروه‌های الحادی وابسته کاملاً گشوده بود، یکی از صفات درخشان زندگی اوست. همچنین مبارزات او در دوران نهضت ملی که تحرک سیاسی مردم در خراسان را جهت و محتوایی اسلامی می بخشید،می‌بخشید، سند افتخار دیگری در پرونده آن زندگی پربار و شرافتمندانه است. او که از خانواده ای روحانی برخاسته و سالها در حوزه علمیه مشهد مدارج علوم دینی را پیموده بود بی شک یکی از پرسوزترین و مخلص ترینمخلص‌ترین اندیشمندان و مبلغان اسلامی بود که استحکام اندیشه را با نوآوری در روش به هم آمیخته و برای نسل تحصیلکرده و با فرهنگ، متاع فکری جذابی را ارائه می کردمی‌کرد. زندگی او سراسر به تعلم و تعلیم و در بهشتی از صفا و پاکدامنی گذشت، رحمت خدا بر او و حشرش با محمد و آل محمد (ص) باد که عمر را به عشق و ثناگویی آنان به سر آورده بود.»
میراث فرهنگی استاد شریعتی می‌تواند در وجوه مختلف بررسی شود. ایشان یک مفسر قرآن است که یک سبک و روش جدید آورد و انسانی دینی به معنی عمیق کلمه بود.»
:** <small>[[سیدعلی خامنه ای]]، احسان شریعتی، بزرگداشت استاد محمدتقیروزنامه شریعتیخراسان، (تالاراول، شهردوم مشهدو ـسوم شهریوراردیبهشت ۱۳۹۸(۱۳۶۶</small><ref>[http://drshariati.org/?pcat=24416#more-24416279 وبسایت بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی]</ref>
 
== در باره درگذشت او ==
* « درگذشت متفکر و محقق اسلامی، استاد محمدتقی شریعتی قدس سره را به همه دوستان، علاقمندان، شاگردان و به ویژه بازماندگان ایشان تسلیت می گویم و رحمت و غفران الهی را برای آن فقید سعید مسئلت می کنم. این رادمرد دینی از پیشروان و پایه گذاران اندیشه «بازگشت به قرآن و نهج البلاغه » و خود مفسر قرآن و مدرس و شیفته نهج البلاغه بود. خدمت ارزنده او در تعلیم و تربیت اسلامی نسل جوان و مبارزه پیگیر و دشوار او با تفکرات الحادی آن هم در هنگامی که روش های مناسب برای این مقابله فکری-سیاسی، کمتر شناخته شده و میدان در برابر تبلیغات گروههای الحادی وابسته کاملا گشوده بود، یکی از صفات درخشان زندگی اوست.
همچنین مبارزات او در دوران نهضت ملی که تحرک سیاسی مردم در خراسان را جهت و محتوایی اسلامی می بخشید، سند افتخار دیگری در پرونده آن زندگی پربار و شرافتمندانه است. او که از خانواده ای روحانی برخاسته و سالها در حوزه علمیه مشهد مدارج علوم دینی را پیموده بود بی شک یکی از پرسوزترین و مخلص ترین اندیشمندان و مبلغان اسلامی بود که استحکام اندیشه را با نوآوری در روش به هم آمیخته و برای نسل تحصیلکرده و با فرهنگ، متاع فکری جذابی را ارائه می کرد. زندگی او سراسر به تعلم و تعلیم و در بهشتی از صفا و پاکدامنی گذشت، رحمت خدا بر او و حشرش با محمد و آل محمد(ص) باد که عمر را به عشق و ثناگویی آنان به سر آورده بود.
سیدعلی خامنه ای، رئیس جمهوری اسلامی ایران. »
:*<small> روزنامه خراسان، اول، دوم و سوم اردیبهشت ۱۳۶۶</small><ref>[http://drshariati.org/?cat=279 وبسایت بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی]</ref>
 
== منابع ==