مسجد جامع اصفهان: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار |
|||
خط ۸:
* «مسجد جامع که با مصالح گوناگون و به دست افرادی که از بسیاری جاها آمده‌اند ساخته شده، یکپارچگی برجسته‌ای را نشان می‌دهد و روشنگر آن است که آفرینش‌های بزرگ انسان به انفراد پدید نمی‌آید، بلکه نیازمند پرورده شدن در اقلیمی سازگار و مایه گرفتن از سرمشق‌های یک فرهنگ ملی زنده است تا عناصر سازنده آن را در یک کلیت اصیل و هماهنگ تحقق بخشد.»
** ''[[فرح پهلوی]]''<ref>https://mashruteh.org/wiki/index.php?title=سخنان_علیاحضرت_شهبانو_فرح_پهلوی_پس_از_دریافت_دکترای_فلسفه_از_دانشگاه_بوداپست_۳۰_اردیبهشت_ماه_۲۵۳۷_شاهنشاهی</ref>
== ضلع شمالی ==
* کتیبه‌ای در قسمت فوق شاه‌نشین گچ‌بری شده‌است که مربوط به سال ۱۰۹۳ هجری می‌باشد و به خط ثلث حک شده‌است:
" قد امر سید السلاطین و مفخر الخواقین مشید اساس الدین المبین مروج شریعة آبائه الطاهرین معدن الجود و الکرم و الامتنان السلطان بن السلطان و الخاقان بن الخاقان ابوالمظفر السلطان سلیمان الحسینی الصفوی جعله الله خلیفة من الرحمن بتجدید هذا المسجد العتیق الذی اسس علی التقوی للعاکفین و المصلین و الرکع السجود الداعین محبوبا للدولة و الحکومة فی ۱۰۹۳."
و اما شاه‌نشین این قسمت که در انتهای بنا ساخته شده‌است، دارای مقرنس‌های گچی بسیار زیبایی است و اطراف آن‌ها به خط کوفی و به همراه گل و بوته آیه‌های ۳۶، ۳۷ و ۳۸ سورهٔ نور نوشته‌شده‌است.
" بسم الله الرحمن الرحیم. فی بیوت اذن الله ترفع و یذکر فیها اسمه یسبح له فیها بالغدو و الاصال رجال لاتلهیهم تجارة و لابیع عن ذکر الله و اقام الصلوة و إیتاء الزکوة یخافون یوما تتقلب فیه القلوب و الابصار لیجزیهم الله احسن ما عملوا و یزیدهم من فضله و الله یرزق من یشاء بغیر حساب."
* دو کتیبهٔ گچ‌بری در سال ۱۰۹۸ در این ایوان ساخته شده که یکی در قسمت بالا و دیگری پایین نوشته شده‌است.
** کتیبهٔ اول مضمونی مربوط به اهل بیت و اهل سنت دارد:
«قال الله تبارک و تعالی ما کان للمشرکین ان یعمروا مساجد الله شاهدین علی انفسهم بالکفر اولئک حبطت اعمالهم و فی النار هم خالدون انما یعمر مسجاد الله من آمن بالله و الیوم الاخر و اقام الصلوة و آتی الزکوة و لم یخش الا الله فعسی اولئک ان یکونوا من المهتدین. اجعلتم سقایة الحاج و عمارة المسجد الحرام کمن آن بالله و الیوم الاخر و جاهد فی سبیل الله لایستون عندالله و الله لایهدی القوم الظالمین. روی فی جامع الاصول من صحیحی البخاری انه افتخر طلحة بن شیبه بالحجابه و عباس بالسقایه فقال امیرالمومنین علی بن ابی طالب هلیه السلم وروی من صحیحی مسلم و الترمذی عن سعد بن ابی وقاص قال سمعت ثلثا قالهن رسول الله صلی الله علیه و آله فی کل لان تکون لی واحدة منهن احب الی من حمرالنعم ثم سمعته صلی الله علیه و آله یقول له علیه السلم و قد خلفه فی بعض مغازیه فقال له علی خلفتنی مع النساء و و الصبیان فقال رسول الله صلی الله علیه و آله اما ترضی ان تکون منی بمنزلة هارون من موسی الا انه لانبی بعدی و سمعته یقول یوم خبیر لاعطین الرایة غدا رجلا یحب الله و رسوله و یحبه الله و رسوله فتطاولنا لها فقال ادعوا لی علیا فاتی به ارمد فبصق فی عینه و دفع الرایة الیه ففتح الله علیه و لما نزلت قل تعالوا ندع ابنائنا فی ابنائکم و نسائنا و نسائکم و انفسنا و انفسکم ثم نبتهل فنجعل لعنة الله علی الکاذبین دعا رسول الله علیه و آله علیا و فاطمة و حسنا و حسینا علیهم السلام فقال اللهم هولاء اهلی؛ و منها عن ابن عمر بن حصین قال شکوا علیا الی النبی صلی الله علیهما فاقبل الیهم و الغضب یعرف فی وجهه فقال ما تریدون من علی و علیا منی و انا منه و هو مولی کل مومن بعدی؛ و فی الترمذی قال علی منی و انا من علی ولایؤدی عنی الا انا اوعلی و من صحیح النسای قال کان عند رسول الله صلی الله علیه و آله طیر فقال اللهم ائتنی باحب خلقک الیک یا کل معی هذه الطیر فجاء علی فاکل معه؛ و من صحیحی مسلم و الترمذی عن عایشة قالت خرج رسول الله صلی الله علیه و آله و علیه مرط مرحل سود فجاء الحسن فادخله ثم جاء الحسین فادخله ثم جائت فاطمة فادخلها ثم جاء علی فادخله ثم قال انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهر کم تطهیرا و فی الترمذی عن انس ان رسول الله صلی الله علیه و آله کان یمر بباب فاطمة علیها السلم اذا خرج الی الصلوة حین نزلت هذة الایة قریبا من ستة اشهر یقول الصلوة یا اهل البیت انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهر کم تطهیرا.»
** کتیبهٔ دوم مربوط به آداب شرعی و اخلاقی و فضیلت مسجد است. هر ۲ آن‌ها به خط ثلث و حدود یک و نیم متر تا دو متر نوشته شده‌است:
«بسم الله الرحمن الرحیم. روی عن عبدالله بن جعفر عن ابیه قال رسول الله صلی الله علیه و آله قال تبارک و تعالی الا ان بیوتی فی الارض المساجد تضئی لاهل السماء کما تضئی النجوم لاهل الارض. الاطوبی لمن کانت المساجد بیوته. الاطوبی لعبد توضا فی بیته ثم زارنی فی بیتی. الا ان علی المزور کرامة الزائر. الا بشر المشائین فی الضلمات الی المساجد بالنور الساطع یوم القیمة و قال صلی الله علیه و آله یا اباذر کل خطوة تخطوها الی الصلوة صدقة. یا اباذر ان الله یعطیک مادمت جالسا فی المسجد بکل نفس تنفس فیه درجة فی الجنة و یکتب لک عشر حسنات و یمحی عنک عشر سیئات و تصلی علیک الملئکة. یا اباذر کل جلوس فی المسجد لغو الاثلثة قراءة مصل او ذکر الله تعالی اوسائل عن علم. یا ابذر من اجاب داعی الله و احسن عمارة مساجد الله کان ثوا به من الله الجنة قال کیف یعمرها قال لاترفع فیها الاصوات و لایخاض فیها بالباطل و لایشتری فیها و لایباع و اترک اللغو ما دمت فیها فان لم تفعل فلاتلو من یوم القیمة الا نفسک. یا اباذر تحیة المسجد الله سراجا لم تزل الملئکة و حملة العرش یستغفرون له مادام ذلک فی المسجد ضوء من السراج و قال ایضا من اقمر مسجدا کتب الله له عتق رقبة و من اخرج ما یقذی منه عینا کتب الله له کفلین من رحمة؛ و عن امیرالمؤمنین صلوات الله علیه و قال ان الله عزوجل اوحی الی عیسی علیه السلام قل للملاء من بنی اسرائیل الا تدخلوا بیتا من بیوتی الا بقلوب طاهرة و ابصار خاشعة واکف تقیه و قال صلوات الله علیه لیس لجارالمسجد صلوة اذا لم یشهد المکتوبة فی المسجد اذا کان فارغا صحیحا؛ و قال الامام جعفر بن محمد الصادق علیه السلام شکت المساجد الی الله تعالی الذین لایشهدونها من جیرانها فاوحی الله عزوجل و عزتی و جلالی لاقبلت لهم صلوة واحدة و لا اظهرت لهم فی الناس عدالة و لا نالتهم رحمتی و لاجاورونی فی جنتی؛ و قال صلوات الله علیه علیکم باتیان المساجد فانها بیوت الله فی الارض و من اتاها متطهرا طهره الله من ذنوبه و کتب من زواره فا کثروا فیها من الصلوة و الدعاء و صلوا فی المساجد من بقاع مختلفة فان کل بقعة یشهد للمصلی علیها یوم القیمة و قال صلوات علیه من اکل شیئا من الموذیات ریحها فلایقر بن المسجد و قال صلوات الله علیه من وقر مسجدا لقی الله یوم یلقاه ضاحکا مستبشرا و اعطاه کتابه بیمینه و من رد ریقه تعظیما لحق المسجد جعل الله ذلک قوة فی بدنه و کتب له بها حسنة و لم تمر بداء فی جوفه الا ابراته و من کنس المسجد فاخرج منه التراب ما یذر فی العین غفر الله له کتبه محسن الامامی سنة ثمان و تسعین بعد الالف.»
== منابع ==
| |||