عمر خیام: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
CommonsDelinker (بحث | مشارکت‌ها)
Removing Omar_Khayyam.JPG, it has been deleted from Commons by Jcb because: per c:Commons:Deletion requests/File:Omar Khayyam.JPG.
خط ۱:
'''[[:w:حکیم عمر خیام نیشابوری|حکیم ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیام نیشابوری]]''' مشهور به [[W:عمر خیام|عُمَر خیام]] از مشاهیر حکما و ریاضی‌دانان و یکی از مفاخر بزرگ ایران است. تاریخ تولد و وفات وی مورد اختلاف است و حدود سال‌های ([[W:۴۵۰ (هجری قمری)|۴۵۰]] - [[W:۵۳۰ (هجری قمری)|۵۳۰ هجری قمری]]) برآورد شده‌است.
 
 
[[پرونده:Bucureşti - Omar Khayam 2.jpg|thumb|تمثال عمر خیام در بوخارست، رومانی]]
سطر ۲۳ ⟵ ۲۲:
* «قومی متفکرند اندر ره دین// قومی به‌گمان فتاده در راه یقین// می‌ترسم از آن‌که بانگ آید روزی// کی بی‌خبران راه نه آن است و نه این»
* «[[عشق|معشوق]] که عمرش چو غمم باد دراز// امروز تلطفی دگر کرد آغاز// برچشم من افکند دمی چشم و برفت// یعنی که نکوئی کن و در آب انداز»
* «هر ذره که در خاک زمینی بوده استبوده‌است// پیش از من و تو تاج و نگینی بوده استبوده‌است// گرد از رخ نازنین به آزرم فشان// کان هم رخ خوب نازنینی بوده استبوده‌است»
* «هرگز دل من ز [[دانش|علم]] محروم نشد// کم ماند زاسرار که معلوم نشد// هفتاد و دوسال فکر کردم شب و روز// معلومم شد که هیچ معلوم نشد»
* «هریک‌چند یکی برآید که منم// بانعمت و باسیم و زر آید که منم// چون کارک او نظام گیرد، روزی // ناگاه اجل از کمین درآید که منم»
سطر ۴۲ ⟵ ۴۱:
 
== دربارهٔ او ==
* «عارف ز ازل تکیه بر ایام نداده‌ست/ جز جام، به کس‌دست، چو خیام نداده‌ست// دل جز به سر زلف دلارام نداده‌ست// صد [[زندگی]] ننگ به یک نام نداده استنداده‌است»
** ''[[عارف قزوینی]]''<ref>http://www.khayyam.info/persian/khayyam_persian011.htm</ref>
* «به جریان خیام اعتقاد داریم نه به شخصی به نام خیام.»
سطر ۴۸ ⟵ ۴۷:
* «خیام نام ایران را تا ابد زنده می‌دارد.»
** ''[[سعید نفیسی]]''<ref>http://www.khayyam.info/persian/khayyam_persian011.htm</ref>
* «خیام نمونهٔ برجستهٔ آزاداندیشی آریایی‌ها بوده استبوده‌است. او پیوسته می‌کوشید تا گردن خود را از دست قوانین خشک و انعطاف‌ناپذیر اعراب رها کند.»
** ''[[ارنست رنان]]''<ref>http://www.khayyam.info/persian/khayyam_persian011.htm</ref>
* «عمر خیام در عصر خود بی‌مانند بود و در علم نجوم و حکمت ضرب‌المثل زمان.»
سطر ۵۴ ⟵ ۵۳:
* «خیام مسلط بر تمام اجزای حکمت و ریاضیات و معقولات بود.»
** ''[[ابوالفضل بیهقی]]''<ref>http://www.khayyam.info/persian/khayyam_persian011.htm</ref>
* «خیّام به لحاظ مشرب فکری و فلسفی‌اش، بیشتر فیلسوف و حکیم و ریاضی‌دان بوده تا شاعر، و در همان ۷۰ رباعی که گفته، به دلیل همان بینش فلسفی، نگاهی فلسفی به جهان را در شعرهای خود به نمایش گذاشته است...گذاشته‌است… این شعرها به رغم گذشت هزار سال، هنوز برای ما تازه و معاصر است. چرا که همان‌طور که گفته شد، نگاه فلسفی خیام، قرین ذات هستی است.»
** ''[[عنایت سمیعی]]''<ref>http://www.ibna.ir/vdcivrar.t1auy2bcct.html</ref>
* «خیام تنها متفکر ایرانی است که زنده و پاینده بودن نام و گفتة او در میان تمام دنیا مسلم است.»
** ''[[مجتبی مینوی]]''<ref>http://www.khayyam.info/persian/khayyam_persian015.htm</ref>
* «همسرم به من کتابی پرمحتوی داده استداده‌است. این کتاب، در بسیاری از موقعیت‌های دشوار به من کمک می‌کند. من خرید این کتاب را به شما توصیه می‌کنم: «شراب حکمت: زندگی، شعر و فلسفه عمر خیام». این کتاب، حاوی اشعار عمر خیام است که پوتین در هنگام سختی‌ها به آن پناه می‌برد.
** ''[[ولادیمیر پوتین]]''<ref>http://news.leiden.edu/news-2012/blasphemy-and-hedonism-in-the-middle-ages.html</ref><ref>http://www.pleasehere.com/armen1/1393/01/18/از-زندگی-خصوصی-ولادیمیر-پوتین/</ref>
* «هر شعری که با مبانی فلسفی و اعتقادی خیام در تعارض نباشد ممکن است از جمله سروده‌های وی باشد، و هر آنچه با مسلمات فکری و بنیان‌های اعتقادی وی سازگار نیست، ازآن دیگران است و به وی نسبت داده شده استشده‌است
** ''[[محمدتقی جعفری]]''<ref>http://www.tahoor.com/fa/Article/View/114824</ref>
* «خیام را به عنوان یک دانشمند و یک ریاضی‌دان بزرگ در دنیای غرب می‌شناسند؛ اما دانشجوی ما خیام را مثلاً با کوزهٔ گلیِ می می‌شناسد؛ اگر هم بشناسد. نمی‌داند خیام که بوده استبوده‌است
** ''[[سید علی خامنه‌ای]]''<ref>http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=3346</ref>
* «به نظر بنده خیام معروف‌ترین ایرانی در آمریکا و اروپاست. اگر بخواهیم دو سه نفر ایرانی را نام ببریم یکی از دو سه نفر خیام و دیگری کوروش است. مردم غرب با نام خیام بسیار آشنا هستند و این مرهون فریتزجرالد انگلیسی است که ۲۰ سال در زبان و ادبیات ایران کار کرد و با عطار و حافظ و سعدی و فردوسی آشنا شد، آنگاه ترجمه بسیار زیبا و شاعرانه‌ای از خیام ارائه کرد و در سال ۱۸۵۹ چاپ شد. چاپ‌های اول در ابتدا خریدار نداشت ولی بعد پرفروش‌ترین کتاب دوران شد.{{سخ}}خیام را به عنوان فیلسوف، منجم، و ریاضیدان کمتر می‌شناسند. البته در برخی آثار خواجه نصیر الدین طوسی از او نام می‌بردند و این کتاب ترجمه شد و بطور پراکنده برخی از تئوری‌های او مثل «ضریب دو جمله‌ای» خیام شناخته شد با این حال هنوز خیام را جهان نشناخته استنشناخته‌است.{{سخ}}یکی از بزرگ‌ترین متفکرین و عالمان که قدرش کم شناخته شده، خیام است. او پیشرو مثلاً هندسه تحلیلی دکارت است. همچنین در کارهای نیوتن و لایب نیتز که مشتق و دیفرانسیل را ابداع کردند، خیام آثارش در ۵۰۰ سال قبل از آن‌ها ریشه‌ها را گفته و لمس کرده بود.
** ''[[فضل‌الله رضا]]''<ref>http://www.khabaronline.ir/detail/324244/weblog/masadi</ref>
* «خیام» جهانی‌ترین شاعر ایرانی است. جایی در جهان نیست که قدم بگذارید و «خیام» در مراکز علمی و فرهنگی آنجا شناخته‌شده نباشد. شاید یکی از دلایل اصلی شناخته‌شدن او این باشد که او به جهانی‌ترین و ازلی، ابدی‌ترین موضوعات پرداخته استپرداخته‌است: زندگی و مرگ و چیستی حیات.
** ''[[سهیل محمودی]]''<ref>http://www.sharghdaily.ir/News/34400/-«خیام»-جهانی‌ترین-شاعر-ایرانی</ref>
* «خیام تا حدودی در دسته شاعرانی قرار می‌گیرد که کار روی اشعارش سختی‌های خاص خودش را دارد، اما باز هم نمی‌توان گفت کار روی اشعار این شاعر واقعاً سخت است. به‌طور معمول نقاشی و تصویرگری بر مبنای آثار شاعرانی که به سمت یک فضای انتزاعی در اشعارشان حرکت می‌کنند و شما ردپای یک روایت و داستانی را در اشعارشان حس نمی‌کنید کار سخت‌تری است. در این قبیل اشعار شما از نظر مفهومی عمقی را حس می‌کنید که در یک تصویر هیچ‌وقت نمی‌توانید تمام آن را به‌خوبی منعکس کنید. به نظر من خیام در تصویر کردن شاعر سختی است. اگر به معدود آثاری که بر مبنای شعرهای او کار شده (و البته مورد پسند من نیست) نگاه کنید متوجه می‌شوید که عمدتاً هم تصاویری ارایه شده تخت و تا حدودی عاری از مفهوم هستند.»
** ''[[فرح اصولی]]''<ref>http://www.cgie.org.ir/fa/news/127887</ref>
* «قطعاً خیام یک شخصیت چندوجهی دارد. شاید اگر فقط همین یک شخصیت در اروپا بود اروپایی‌ها می‌توانستند بیش از این خیام را جهانی کنند. خیام در زمینه ریاضیات، ستاره‌شناسی، شعر و...و… دارای تأثیرات شگرفی بر علم روز خودش و علم مابعد خودش است. متأسفانه از آنجایی که ما برای بزرگان‌مان چنان احترامی قایل نیستیم که برای جهانی کردن‌شان کاری کنیم در این رابطه مدیون ترجمه رباعیات خیام توسط فیتزجرالد به انگلیسی هستیم.»
** ''[[بهروز غریب‌پور]]''<ref>http://www.cgie.org.ir/fa/news/127886</ref>
 
سطر ۸۴ ⟵ ۸۳:
{{پانویس}}
{{ترتیب‌پیش‌فرض:خیام، عمر}}
 
[[رده:شاعران ایرانی]]
[[رده:اخترشناسان ایرانی]]