مراغه

مراغه مرکز شهرستان، در استان آذربایجان شرقی، ایران؛ در کنار رودخانهٔ صوفی‌چای و در دامنهٔ جنوبی کوه سهند جای گرفته است.

گفتاوردها

• «شهری است بزرگ و مشهور در مملکت آذربایجان [و پایتخت آن بلاد است]. این شهر، بسیار معمور و آباد است و در آنجا، آثار قدیمه از مدارس و خانقاهات بسیار است.»
• «بعضی از اهل مراغه، نقل کرده‌اند که در آنجا، باغی است موسوم به «قیامت آباد» یک فرسنگ در یک فرسنگ، و چندان میوه در آن باغ بعمل آید که صاحب آن باغ از چیدن همه میوه آن، عاجز باشد. در نزدیک فیامت آباد، چشمه آب گرمی است که اهل مرض را نافع است. آب این چشمه، چون به روی زمین جاری شود سنگ گردد.»
• «در خارج شهر مراغه، غاری است و در میان غار، شبیه خانه‌ها از سنگ تراشیده شده و در آخر غار، چیزی آویخته‌اند که به نظر می‌آید، هر که نزدیک آن رود، هلاک شود. گویند آن، طلسمی است بر سر گنجی.»
• «و در نزدیک مراغه، کوهی است موسوم به «زنجقان» نزدیک به شهر؛ و در آن کوه، چشمه‌ای است. اگر آرد را باآب آن چشمه خمیر کنند، ریعش زیاد گردد و نانش خوب شود. خبازان مراغه به غیر از آن آب، با آب دیگر خمیر نکنند. این آب نیز پس از جریان، سنگهای بزرگ سخت شود چنانچه مردم در عمارت بکار برند.»
  • ابوعبدالله زکریا قزوینی در «آثار البلاد و اخبار العباد/اقلیم خامس‌ / مراغه‌» (نگاشته به سال ۶۷۴ق/ ۱۲۷۵م)