غیبت
غیبت کردندر لغت به معنی حضور نداشت یک فرد در یک مکان خاص است. غیبت یعنی سخن گفتن در غیاب فرد مسلمان از آنچه در اوست، که سبب ناراحتی و نگرانی او میشود. غیبت کردن میتواند زمینه ساز عیبجویی، سخن چینی، بهتان و فراموش کردن عیب خودِ شخص باشد و غیبت نکردن خوش گمانی، چشم پوشی، شبهه زدایی. زمانی آنچه که پشت سر کسی گفته میشود غیبت نام میگیرد که اولاً آن فرد از شنیدنش ناراحت شود، و دوم آن که آن حرف راست باشد. اگر آنچه که پشت سر فردی گفته شده، راست نباشد، بهتان یا تهمت نام میگیرد. از دید فقه اسلام، غیبت کردن به معنای آشکار کردن عیب مخفی مؤمن است. غیبت در اسلام از گناهان کبیره است و بنابر روایات گناه بزرگتری از دروغ و زنا است.
در قرآن
ویرایش- یاأیها اللذین آمنوا اجتنبوا کثیرا من الظن إن بعض الظن إثم ولا تجسسوا ولا یغتب بعضکم بعضاً أیحب أحدکم أن یأکل لحم أخیه میتا فکرهتموه واتقوا الله إن الله تواب رحیم
- «ای کسانی کهایمان آوردهاید! از بسیاری از گمانها دوری کنید؛ زیرا بعضی گمانها گناه است. (و درکار دیگران) تجسس نکنید و بعضی از شما دیگری را غیبت نکند، آیا هیچیک از شما دوست دارد که گوشت برادر مردهٔ خود را بخورد! پس آن را ناپسند میدانید و از خداوند پروا کنید، همانا خداوند توبه پذیر مهربان است.»
- حجرات/۱۲
روایات
ویرایش- کسی که دیگری را در غیابش به عیبی که مردم از آن باخبرند یاد کند، غیبت او را نکرده است و کسی که دیگری را در غیابش به عیبی یاد کند که مردم از آن بیخبرند، غیبت او را کرده است و کسی که او را به عیبی که در او نیست یاد کند به او بهتان زده است.
- موسی بن جعفر الکاظم، جامع السعادات، ج ۲، ص ۳۰۴