رضی‌الدین نیشابوری

رضی الدین ابوجعفر محمد نیشابوری دانشمند، فقیه، عارف و شاعر ایرانی در قرن ششم هـ. ق. نویسندهٔ کتاب‌های «مکارم الاخلاق»، «روضة الوفاء»، «المحیط» و «الطریقة الرضویه».

شعر

• ما و تـــو کـــه هــم نمونهٔ پرگاریم/سر گرچه دو کرده‌ایم یک جان داریم//چـــون نقطه نهاده‌ایم بـــر دایره پای/تا آخــــر کار ســـر به هــــــم بازآییم
• لطیف شیوهٔ شعری و بوالعجب طرزی/کــه گشته‌اند خلایق رهــی بدان سبب

حســـن را با رخ تـــو پیمان است		مشــــک را با گل تــو جولان است
در ضــــیافت ســـــرای انــــده نــــو		پیش هر خسته‌ای جا خوان است
جان اگــــر گشت خـون دل گو شو		بــر تـــو این کارها چـو آسان است
دیــده و جـــان و دل از آن تــــــو-اند		بـــه حقیقت رهــــی نگهبان است

• نمونه‌هایی از رباعیات:

گر باد بـــر آن زلف پریشان زندت		مه طال بقا از ایــــن دندان زندت
ای از دل و جان عزیزتر خوار مدار		درد دل بنده را که بــر جان زندت

نیک آن لب هم چو ناروان شیرین است		گویی مگــــــر از رغم زبان شیرین است
نشگفت اگـــــر لبت چنان شیرین است		جان است ز روی لطف جـــان شیرین است

دلدار مـــن از زاری کــارم خجل است		که چند به خون ریختن از من بحل است
از وی گله نیست و لیــکن چــــه کنم		چون صورت حال من همه درد دل است

-

درباره او

• « از ائمه فقه بود و در علم خلاف، تبحر داشت و با وجود اهمیت مقام علمی در شاعری هم شهرت یافتو این که مولف المعجم بارها از شعر او شاهد می‌آورد،اهمیت او را در هنر شاعری در عصر خویش نشان می‌دهد.»
  • عبدالحسین زرین کوب

• « پیش از او، روش مناظره قانون‌مند نبود و او برای آن قاعده نهاد، از این رو شاگردانش از هم‌روزگاران خویش برتر بودند.»
  • آثار البلاد و اخبار العباد

• « استاد الائمه رضی الدین، از فحول رجال بوده، چه از ابتدای وجود آدم و حدوث عالم تا این دم بر فک علم، خورشیدی از او تابنده‌تر در میدان بیان، سواری تازنده‌تر نیامده، چون طبع لطیفش را که منبع انهار فضایل و فصاحت بوده به واسطهٔ استنباط دقایق فقه و استخراج نکات و حل معضلات آسایشی روی دادی هر آینه جهت تشمینهٔ خاطر و تمرید طبع، قصیده‌ای گفتی یا قطعه‌ای پرداختی.»
  • امین احمد رازی

منبع

• ویکی‌پدیای فارسی