دیوان شمس تبریزی یا دیوان کبیر، دیوان مولانا جلال‌الدین محمد بلخی شامل غزل‌ها، رباعی‌ها و ترجیع‌های اوست. دیوان شمس تبریزی در عُرف خاندان مولانا و سلسلهٔ مولویه در روزگاران پس از مولانا با عنوان دیوان کبیر شناخته می‌شده‌است. گویا آنچه در تداول مولویان جریان داشته‌است همان دیوان یا غزلیات بوده‌است و بعدها عنوان دیوان کبیر را بر آن اطلاق کرده‌اند. همچنین عنوان دیوان شمس تبریزی یا کلیات شمس تبریزی نیز از عنوان‌هایی است که در دوره‌های بعد بدان داده شده‌است، به اعتبار این که بخش اعظم این غزل‌ها را مولانا خطاب به شمس‌الدین تبریزی سروده‌است.


فایل روخوانی این مقاله را از اینجا می‌توانید بگیرید.
این روخوانی از نسخه ۸ آوریل ۲۰۱۳ (۱۹ فروردین ۱۳۹۲) است و ممکن است ویرایش‌های پسین را شامل نشود.
ساختار روخوانی از ویکی‌پروژه نوشتارهای صوتی در ویکی‌پدیا الهام گرفته‌است.

دارای منبع

ویرایش

غزلیات

ویرایش
  • «جرمی ندارم بیش از این کز دل هوادارم تو را // از زعفران روی من رو می‌بگردانی چرا؟»
    • از غزل شماره ۲۱، صفحه ۷۲
  • «مسلمانان مسلمانان چه باید گفت یاری را // که صد فردوس می‌سازد جمالش نیم‌خاری را»
    • از غزل شماره ۵۷، صفحه ۹۰
  • «عذاب است این جهان بی‌تو، مبادا یک زمان بی‌تو // بجان تو که جان بی‌تو شکنجه‌ست و بلا بر ما»
    • از غزل شماره ۶۴، صفحه ۹۲
  • «یک پند ز من بشنو خواهی نشوی رسوا // من خمره افیونم، زنهار سرم مگشا // آتش به من اندر زن، آتش چه زند با من؟! // کاندر فلک افکندم، صد آتش و صد غوغا»
    • از غزل شماره ۸۹، صفحه ۱۰۱
  • «در زاهدی شکستم بدعا نمود نفرین // که برو که روزگارت همه بی‌قرار بادا // نه قرار ماند و نی دل بدعای او ز یاری // که بخون ماست تشنه که خداش یار بادا»
    • از غزل شماره ۱۶۶، صفحه ۱۳۵
  • «روترش کن که همه روترشاندد اینجا // کور شو تا نخوری از کف هر کور عصا // لنگ رو چونکه درین کوی همه لنگانند // لته بر پای بپیچ و کژ و مژ کن سر و پا // زعفران بر رخ خود مال اگر مه‌رویی // روی خوب ار بنمایی بخوری زخم قفا»
    • از غزل شماره ۱۶۸، صفحه ۱۳۶
  • «چگونه زنم دم که هر دم بدم // پریشان‌ترست این پریشان ما»
    • از غزل شماره ۲۳۹، صفحه ۱۶۷
  • «خمش کردم زبان بستم ولیکن // منم گویای بی‌گفتار امشب»
    • از غزل شماره ۲۹۶، صفحه ۱۹۰
  • «خمش کن همچو عالم باش خموش و مست و سرگردان // وگر او نیست مست مست چرا افتان و خیزان است؟»
    • از غزل شماره ۳۲۵، صفحه ۲۰۱
  • «گم‌شدن در گم‌شدن دین منست // نیستی در هست آیین منست // من چرا گرد جهان گردم چو دوست // در میان جان شیرین منست؟»
    • از غزل شماره ۴۳۰، صفحه ۲۴۰
  • «دی شیخ با چراغ همی گشت گرد شهر // کز دیو و دد ملولم و انسانم آرزوست // گفتند یافت می‌نشود گشته‌ایم ما // گفت آنکه یافت می‌نشود آنم آرزوست»
    • از غزل شماره ۴۴۱، صفحه ۲۴۴
  • «زهی شهی که شهان بر بساط شطرنجت // به خانه خانه دوند از گریز خانه مات»
    • از غزل شماره ۴۷۴، صفحه ۲۵۸
  • «بیگاه شد بیگاه شد خورشید اندر چاه شد // خیزید ای خوش‌طالعان وقت طلوع ماه شد // ساقی بسوی جام رو ای پاسبان بر بام رو // ای جان بی‌آرام رو کان یار خلوت‌خواه شد»
    • از غزل شماره ۵۲۵، صفحه ۲۷۸
  • «ای لولیان ای لولیان یک لولیی دیوانه شد // طشتش فتاد از بام ما نک سوی مجنون‌خانه شد»
    • از غزل شماره ۵۲۶، صفحه ۲۷۸
  • «یار مرا می‌نهلد تا که بخارم سر خود // هیکل یارم که مرا می‌فشرد در بر خود // گاه چو قطار شتر می‌کشدم از پی خود // گاه مرا پیش کند شاه چو سرلشکر خود»
    • از غزل شماره ۵۴۳، صفحه ۲۸۵
  • «کسی کو خواب می‌بیند که با ماهست بر گردون // چه غم گر این تن خفته میان کاهدان باشد»
    • از غزل شماره ۵۹۲، صفحه ۳۰۳
  • «اگر چرخ وجود من از این چرخش فروماند // بگرداند مرا آنکس که گردون را بگرداند»
    • از غزل شماره ۵۹۲، صفحه ۳۰۳
  • «ز خاک من اگر گندم برآید // از آن گر نان پزی مستی فزاید // خمیر و نانبا دیوانه گردد // تنورش بیت مستانه سراید»
    • از غزل شماره ۶۸۳، صفحه ۳۳۶
  • «رفتیم بقیه را بقا باد // لابد برود هرآنکه او زاد // پنگان فلک ندید هرگز // طشتی که ز بام در نیفتاد // گر بد بدیم بد ببردیم // ور نیک بدیم یادتان باد»
    • از غزل شماره ۶۹۲، صفحه ۳۴۰
  • «صنما سپاه عشقت به حصار دل درآمد // بگذر بدین حوالی که جهان بهم برآمد»
    • از غزل شماره۷۷۲ ، صفحه ۳۷۲
  • «این زمان جهد بکن تا ز زمان باز رهی // پیش از آن دم که زمانی بزمانی نرسد»
    • از غزل شماره ۷۹۶، صفحه ۳۸۳
  • «هله هش دار که در شهر دو سه طرارند // که بتدبیر کلاه از سر مه بردارند // مردمی کن برو از خدمتشان مردم شو // زانکه این مردم دیگر همه مردم‌خوارند»
    • از غزل شماره ۷۷۵، صفحه ۳۷۳
  • «همه خفتند و من دلشده را خواب نبرد // همه‌شب دیده من بر فلک استاره شمرد // خوابم از دیده چنان رفت که هرگز ناید // خواب من زهر فراق تو بنوشید و بمرد»
    • از غزل شماره ۷۷۹، صفحه ۳۷۵
  • «بر سر آتش تو سوختم و دود نکرد // آب بر آتش تو ریختم و سود نکرد // آزمودم دل خود را به هزاران شیوه // هیچ‌چیزش به‌جز از وصل تو خوشنود نکرد»
    • از غزل شماره ۷۸۰، صفحه ۳۷۵
  • «ای دریغا که حریفان همه سر بنهادند // باده عشق عمل کرد و همه افتادند // همه را از تبش عشق قبا تنگ آمد // کله از سر بنهادند و کمر بگشادند»
    • از غزل شماره ۷۸۳، صفحه ۳۷۶
  • «غره مشو گر ز چرخ کار تو گردد بلند // زانکه بلندت کند تا بتواند فکند // توده ذرات ریگ تا نشود کوه سخت // کس نزند بر سرش بیهده زخم کلنگ»
    • از غزل شماره ۸۹۶، صفحه ۴۲۳
  • «جفا از سر گرفتی یاد می‌دار // نکردی آنچه گفتی یاد می‌دار // مرا بیدار در شب‌های تاریک // رها کردی و خفتی یاد می‌دار // بگوش خصم می‌گفتی سخن‌ها // مرا دیدی نهفتی یاد می‌دار // نگفتی خار باشم پیش دشمن؟ // چو گل با او شکفتی یاد می‌دار // گرفتم دامنت از من کشیدی // چنین کردی و رفتی یاد می‌دار // فتادی بارها دستت گرفتم // دگرباره بیفتی یاد می‌دار»
    • از غزل شماره ۱۰۴۰، صفحه ۴۸۲
  • «زخم شمشیرست اینجا زخم زوبین هر طرف // جمع خاتونان نازک‌ساق رعنا را چه کار؟»
    • از غزل شماره ۱۰۷۵، صفحه ۴۹۴
  • «خنک آن قماربازی که بباخت آنچه بودش // بنماند هیچش الا هوس قمار دیگر»
    • از غزل شماره ۱۰۸۵، صفحه ۴۹۸
  • «من پس و پیش ننگرم پرده شرم بردرم // زان‌که کمند سکر می می‌کشدم ز پیش و پس»
    • از غزل شماره ۱۱۷۱، صفحه ۵۳۶
  • «دام دگر نهاده‌ام تا که مگر بگیرمش // آنکه بجست از کفم بار دگر بگیرمش // آنک بدل اسیرمش در دل و جان پذیرمش // گرچه گذشت عمر من باز ز سر بگیرمش // تا به سحر بپایمش همچو شکر بخایمش // بند قبا گشایمش بند کمر بگیرمش»
    • از غزل شماره ۱۲۲۰، صفحه ۵۵۶
  • «گولی مگر ای لولی اینجا به چه می‌لولی // رو صید و تماشا کن در شاهی شاهینش»
    • از غزل شماره ۱۲۲۷، صفحه ۵۵۹
  • «بکار خویش می‌رفتم بدرویشی خود ناگه // مرا پیش آمد آن خواجه بدیدم پیچ دستارش // اگرچه مرغ استادم بدام خواجه افتادم // دل و دیده بدو دادم شدم مست و سبکسارش // بگفت ابروش تکبیری بزد چشمش یکی تیری // دلم از تیر تقدیری شد آن لحظه گرفتارش // مگر آن خواب دوشینه که من شوریده می‌دیدم // چنین بودست تعبیرش که دیدم روز بیدارش»
    • از غزل شماره ۱۲۲۲، صفحه ۵۵۷
  • «ما نعره به شب زنیم و خاموش // تا در نرود درون هر گوش // تا بو نبرد دماغ هر خام // بر دیگ وفا نهیم سرپوش»
    • از غزل شماره ۱۲۴۱، صفحه ۵۶۳
  • «من نیم موقوف نفخ صور همچون مردگان // هرزمانم عشق جانی می‌دهد زافسون خویش»
    • از غزل شماره ۱۲۴۷، صفحه ۵۶۵
  • «او به کمینه شیوه‌ای صد چو مرا ز ره برد // خواجه مرا تو ره‌نما، من به‌چه از رهش برم؟»
    • از غزل شماره ۱۴۲۲، صفحه ۶۲۵
  • «سرمست شد نگارم بنگر به نرگسانش // مستانه شد حدیثش پیچیده شد زبانش // گه می‌فتد ازین سو گه می‌فتد از آن‌سو // آنکس که مست گردد خود این بود نشانش»
    • از غزل شماره ۱۲۶۳، صفحه ۵۷۱
  • «بانگ زدم نیمشبان کیست درین خانه دل // گفت منم کز رخ من شد مه و خورشید خجل»
    • از غزل شماره ۱۳۳۵، صفحه ۵۹۸
  • «ای مردمان ای مردمان از من نیاید مردمی // دیوانه هم نندیشد آن کاندر دل اندیشیده‌ام // من از برای مصلحت در حبس دنیا مانده‌ام // حبس از کجا من از کجا مال کرا دزدیده‌ام؟»
    • از غزل شماره ۱۳۷۲، صفحه ۶۱۲
  • «یار شدم یار شدم با غم تو یار شد // تا که رسیدم بر تو از همه بیزار شدم // تا که فتادم چو صدا ناگه در چنگ غمت // از هوس زخمه تو کم ز یکی تار شدم»
    • از غزل شماره ۱۳۹۲، صفحه ۶۲۱
  • «بر همگان گر ز فلک زهر ببارد همه شب // من شکر اندر شکر اندر شکر اندر شکرم // هر کسکی را کسکی هر جگری را هوسی // لیک کجا تا بکجا من ز هوایی دگرم»
    • از غزل شماره ۱۳۹۴، صفحه ۶۲۳
  • «یک لحظه و یک ساعت دست از تو نمی‌دارم // زیرا که تویی کارم زیرا که تویی بارم // از قند تو می‌نوشم، با پند تو می‌کوشم // من صید جگرخسته، تو شیر جگرخوارم»
    • از غزل شماره ۱۴۵۸، صفحه ۶۴۵
  • «دلا مشتاق دیدارم غریب و عاشق و مستم // کنون عزم لقا دارم من اینک رخت بربستم // اگر جز تو سری دارم سزاوار سر دارم // وگر جز دامنت گیرم بریده باد این دستم»
    • از غزل شماره ۱۴۱۸، صفحه ۶۳۱
  • «تا عاشق آن یارم،‌ بی‌کارم و برکارم // سرگشته و پابرجا ماننده پرگارم // گر خویش منی یارا می‌بین که چه بی‌خویشم // ز اسرار چه می‌پرسی چون شهره و اظهارم»
    • از غزل شماره ۱۴۵۹، صفحه ۶۴۶
  • «بیا کز غیر تو بیزار گشتم // وگر خفته بدم بیدار گشتم // بیا ای جان که تا روز قیامت // مقیم خانه‌ی خمار گشتم»
    • از غزل شماره ۱۴۹۸، صفحه ۶۶۰
  • «غلامم،‌ خواجه را آزاد کردم // منم کاستاد را استاد کردم // منم آن جان که دی زادم ز عالم // جهان کهنه را بنیاد کردم // منم مومی که دعوی من ایسنت // که من پولاد را پولاد کردم // منم ابر سیه اندر شب غم // که روز عید را دلشاد کردم»
    • از غزل شماره ۱۵۰۳، صفحه ۶۶۰۲
  • «سیل آمد و برد خفتگانرا // من تشنه بدم نمی‌غنودم»
    • از غزل شماره ۱۵۶۰، صفحه ۶۸۲
  • «بیا تا قدر یکدیگر بدانیم // که تا ناگاه ز همدیگر نمانیم // غرض‌ها تیره دارد دوستی را // غرض‌ها را چرا از دل نرانیم؟ // چو بر گورم بخواهی بوسه دادن // رخم را بوسه ده کاکنون همانیم»
    • از غزل شماره ۱۵۳۵، صفحه ۶۷۳
  • «مگردان روی خود ای دیده رویم // به من بنگر که تا از تو برویم // سبوی جسمم از چشمه‌ات پرآب است // مکن ای سنگدل مشکن سبویم»
    • از غزل شماره ۱۵۳۹، صفحه ۶۴۷
  • «مرا خواندی ز در تو جستی از بام // زهی بازی زهی بازی زهی دام // از آن بازی که من می‌دانم و تو // چه بازی‌ها تو پختستی و من خام // تویی کز مکر و از افسون و وعده // چو خواهی سنگ و آهن را کنی خام»
    • از غزل شماره ۱۵۴۶، صفحه ۶۷۵
  • «ناآمده سیل تر شدستیم // نارفته به دام پای‌بستیم // شطرنج ندیده‌ایم و ماتیم // یک جرعه نخورده‌ایم و مستیم // همچون شکن دو زلف خوبان // نادیده مصاف ما شکستیم // ما سایه آن بتیم گویی/کز اصل وجود بت‌پرستیم // سایه بنماید و نباشد // ما نیز چو سایه نیست و هستیم»
    • از غزل شماره ۱۵۶۹، صفحه ۶۸۵
  • «قدحی بود بدستم بفکندم بشکستم // کف صد پای برهنه من از آن شیشه بخستم // تو بدان شیشه پرستی که ز شیشه‌ست شرابت // می من نیست ز شیره ز چه رو شیشه پرستم // چه خوش آویخته سیبم که ز سنگت نشکیبم // ز بلی چون بشکستم من اگر مست الستم // منم آن مست دهلزن که شدم مست بمیدان // دهل خویش چو پرچم بسر نیزه ببستم»
    • از غزل شماره ۱۶۰۴، صفحه ۶۹۸
  • «بسا دلی که چو برگ درخت می‌لرزید // بآخرش بگزیدیم و باغبان کردیم»
    • از غزل شماره ۱۷۲۹، صفحه ۷۴۶
  • «خوشتر اسیری تو صدبار از امیری // خاصه دمی که گویی ای خسته‌دل اسیرم»
    • از غزل شماره ۱۶۹۴، صفحه ۷۳۲
  • «کور نیم لیک مرا کیمیاست // این درم قلب از آن می‌خرم»
    • از غزل شماره ۱۷۷۰، صفحه ۷۶۱
  • «هفت‌آسمان را بر درم وز هفت‌دریا بگذرم // چون دلبرانه بنگری در جان سرگردان من»
    • از غزل شماره ۱۸۰۵، صفحه ۷۷۶
  • «اگر در حلقه مردان نمی‌آیی ز نامردی // چو حلقه بر در مردان برون می‌باش و در می‌زن»
    • از غزل شماره ۱۸۴۷، صفحه ۷۹۴
  • «ز جسم و روح‌ها بگذر،‌ حجاب عشق هم بردر // دوصد منزل از آن‌سوتر ببین بازار شمس‌الدین»
    • از غزل شماره ۱۸۶۰، صفحه ۷۹۸
  • «نمی‌بینم تو را آن مردی و زور // که بر گردون روی نارفته در گور»
    • از غزل شماره ۱۹۱۷، صفحه ۸۱۸
  • «آنچه می‌آید ز وصف این زمانم در دهن // بر مرید مرده خوانم اندر اندازد کفن»
    • از غزل شماره ۱۹۴۹، صفحه ۸۳۲
  • «گفتی مرا که:"چونی؟" در روی ما نظر کن // گفتی:"خوشی تو بی‌ما" زین طعنه‌ها گذر کن // گفتی مرا بخنده:"خوش باد روزگارت" // کس بی‌تو خوش نباشد، رو قصه دگر کن»
    • از غزل شماره ۲۰۳۰، صفحه ۸۶۱
  • «رو سر بنه به بالین، تنها مرا رها کن // ترک من خراب شبگرد مبتلا کن // ماییم و موج سودا شب تا به‌روز تنها // خواهی بیا ببخشا، خواهی برو جفا کن // دردیست غیر مردن آن‌را دوا نباشد // پس من چگونه گویم کاین درد را دوا کن؟»
    • از غزل شماره ۲۰۳۹، صفحه ۸۶۴
  • «مرا پرسی که چونی بین که چونم // خرابم بی‌خودم مست جنونم // پری‌زادی مرا دیوانه کردست // مسلمانان که می‌داند فسونم؟»
    • از غزل شماره ۱۵۲۰، صفحه ۶۶۸
  • «بگو "آن مه مرا باقی شما را // نه سر خواهیم و نی سامان" و می‌رو»
    • از غزل شماره ۲۱۷۹، صفحه ۹۲۶
  • «رفتم به کوی خواجه و گفتم که "خواجه کو؟" // گفتند "خواجه عاشق و مستست و کوبکو"»
    • از غزل شماره ۲۲۳۹، صفحه ۹۴۹
  • «روزی تو مرا بینی میخانه درافتاده // دستار گرو کرده، بیزار ز سجاده // من مست و حریفم مست، زلف خوش او در دست // احسنت زهی شاهد، شاباش زهی باده»
    • از غزل شماره ۲۳۲۴، صفحه ۹۸۸
  • «ای کهربای عشقت دل را بخود کشیده // دل رفته ما پی دل چون بی‌دلان دویده // دزدیده دل ز حسنت از عشق جامه‌واری // تا شحنه فراقت دستان دل بریده»
    • از غزل شماره ۲۳۹۲، صفحه ۱۰۱۰
  • «جهانی هیچ و ما هیچان،‌ خیال و خواب و ما پیچان // وگر خفته بدانستی که درخوابم، چه غم بودی؟»
    • از غزل شماره ۲۵۰۱، صفحه ۱۰۶۴
  • «بر جام من از مستی،‌ سنگی زدی،‌اشکستی // از جز تو گر اشکستی، بودی که نپیوستی»
    • از غزل شماره ۲۵۸۳، صفحه ۱۱۰۰
  • «بسی کژباز کاندر آخر کار // ببرد از اتفاق آسمانی»
    • از غزل شماره ۲۶۶۸، صفحه ۱۱۳۱
  • «نه آتش‌های ما را ترجمانی // نه اسرار دل ما را زبانی // نه محرم درد ما را هیچ آهی // نه همدم آه ما را هیچ جانی // معانی را زبان چون ناودانست // کجا دریا رود در ناودانی؟»
    • از غزل شماره ۲۷۲۲، صفحه ۱۱۵۲
  • «مسبب سبب اینجا در سبب بربست // تو آن ببین که سبب می‌کشد ز بی‌سببی»
    • از غزل شماره ۳۰۴۹، صفحه ۱۲۷۹
  • «هزار بار پیاده طواف کعبه کنی // قبول حق نشود گر دلی بیازاری // ز عرش و کرسی و لوح و قلم فزون باشد // دل خراب که آنرا کهی بنشماری»
    • از غزل شماره ۳۱۰۴، صفحه ۱۳۰۲
  • «بدست هجر تو زارم،‌ تو نیز می‌دانی // طمع به وصل تو دارم،‌ تو نیز می‌دانی // بماند راز تو پنهان درون سینه من // کزان بگفت نیارم،‌ تو نیز می‌دانی»
    • از غزل شماره ۳۱۰۸، صفحه ۱۳۰۴

ترجیعات

ویرایش
  • «عدد ریگ بیابان اگرم باشد جان // بدهم گر بدهی بوسه چه ارزان باشد»
    • از ترجیع شماره ۵ ، صفحه ۱۳۶۳
  • «مبارک آن‌دمی کایی، مرا گویی ز یکتایی: // "من آن تو تو آن من، چرا غمگین و پردردی؟"»
    • از ترجیع شماره ۱۱، صفحه ۱۳۷۱
  • «تو برو که دست‌وپایی بزنی به جهد و کسبی // که مرا ز دست عشقش بنماند دست‌وپایی»
    • از ترجیع شماره ۳۲، صفحه ۱۴۰۱

رباعیات

ویرایش
  • «اول به هزار لطف بنواخت مرا // آخر به هزار غصه بگداخت مرا // چون مهره مهر خویش می‌باخت، مرا // چون من همه او شدم، برانداخت مرا»
    • رباعی شماره ۲۰، صفحه ۱۴۱۷
  • «هر روز دلم در غم تو زارترست // وز من دل بی‌رحم تو بیزارترست // بگذاشتیم، غم تو نگذاشت مرا // حقا که غمت از تو وفادارترست»
    • رباعی شماره ۲۱۳، صفحه ۱۴۳۵
  • «اندر دل بی‌وفا غم و ماتم باد // آن‌را که وفا نیست،‌ ز عالم کم باد // دیدی که مرا هیچ‌کسی یاد نکرد؟ // جز غم؟ که هزار آفرین بر غم باد»
    • رباعی شماره ۴۳۵، صفحه ۱۴۵۵
  • «تا با غم عشق تو مرا کار افتاد // بیچاره دلم در غم بسیار افتاد // بسیار فتاده بود هم در غم عشق // اما نه چنین زار که این‌بار افتاد»
    • رباعی شماره ۴۳۹، صفحه ۱۴۵۶
  • «آنکس که ز چرخ نیم‌نانی دارد // وز بهر مقام آشیانی دارد // نی طالب کس بود نه مطلوب کسی // گو: "شاد بزی که خوش جهانی دارد"»
    • رباعی شماره ۵۰۶، صفحه ۱۴۶۲
  • «سودای تو را بهانه‌ای بس باشد // مدهوش ترا ترانه‌ای بس باشد // در کشتن ما چه می‌زنی تیغ جفا؟! // ما را سر تازیانه‌ای بس باشد»
    • رباعی شماره ۵۷۷، صفحه ۱۴۶۸
  • «آن‌را که به علم و عقل افراشته‌اند // آن‌را به حساب روزی انگاشته‌اند // وان‌را که سر از عقل تهی داشته‌اند // از مال به جای آن درانباشته‌اند»
    • رباعی شماره ۶۵۹، صفحه ۱۴۷۶
  • «چون خمر تو در ساغر ما درریزند // پنهان‌شدگان این جهان برخیزند // هم امت پرهیز ز ما پرهیزند // هم جمله خرابات ز ما بگریزند»
    • رباعی شماره ۶۹۲، صفحه ۱۴۷۹
  • «ما کار و دکان و پیشه را سوخته‌ایم // شعر و غزل و دوبیتی آموخته‌ایم // در عشق که او جان و دل و دیده ماست // جان و دل و دیده هر سه را سوخته‌ایم»
    • رباعی شماره ۱۲۹۳، صفحه ۱۵۳۱
  • «تا در طلب گوهر کانی، کانی // تا در هوس لقمه نانی، نانی // این نکته رمز اگر بدانی، دانی // هرچیز که در جستن آنی، آنی»
    • رباعی شماره ۱۸۷۵، صفحه ۱۵۸۶
  • «چندان گفتی، که از بیان بگذشتی // چندان گشتی به گرد آن، کآن گشتی // کشتی سخن در آب چندان راندی // نی تخته بماند، و نی تو، و نی کشتی»
    • رباعی شماره ۱۶۷۹، صفحه ۱۵۶۸

نسخهٔ بکار رفته

ویرایش
  • مولوی. دیوان کامل شمس تبریزی. با استفاده از نسخه تصحیح‌شده استاد بدیع‌الزمان فروزانفر. چاپ چهاردهم، تهران: سازمان انتشارات جاویدان، ۱۳۷۹، ISBN 964-5732-97-2. ‏


ویکی‌پدیا مقاله‌ای دربارهٔ