تناسخ (به انگلیسی:‌Metempsychosis) اصطلاحی فلسفی در زبان یونانی است که به انتقال مفهوم روح، به ویژه تکرار آن پس از مرگ، اشاره دارد.

گفتاوردها

ویرایش
  • نشانه‌شناسی: باور به تناسخ با اشکال و نام‌های مختلف در بسیاری از فرهنگ‌های جهان اعم از هندوان، یونانیان، ساکنان شمال اروپا و غیره گواهی شده است. یهودیت، مسیحیت و اسلام بیشتر شامل زمانی یک‌بُعدی هستند و نه زمانی دوره‌ای، بدین خاطر تناسخ را رد می‌کند.»
  • «تناسخ همواره مفهومی نمادین داشته حال پیش‌فرض اخلاقی، انسان‌شناختی، کیهان‌شناختی و یزدان‌شناختیِ‌آن - یا استدلال نظری یا تجربی آن - هرچه می‌خواهد باشد.»
  • «این مباحث از یک سو دربرگیرندهٔ میل به رُستن و رشد کردن در نور ذات یکتاست و از سوی دیگر مفهوم مسئولیت‌پذیری در مقابل اعمالی که در طول زندگی‌ها از ما سر زده است. این نیروی مضاعف - که از یک سو وزن اعمال گذشته است و از سوی دیگر آرزوی رسیدن به خلوص - آدمی را در حلقهٔ تولد دوباره با خود می‌کشاند، تا زمانی که این شخص به کمال برسد و بیرون از دایرهٔ هستی، راه به ابدیت را باز کند.»
  • «تناسخ نماد تدوامی اخلاقی و حیاتی است. به محض اینکه موجودی شروع به زندگی کرد، دیگر نمی‌تواند از زندگی و عواقب اعمالش بگریزد. زنگدی بخشی از یک تاس تخته‌نرد نیست: باور به تناسخ قضا و قدر را از میان می‌برد.»

منابع

ویرایش
  1. شوالیه، ژان. «تناسخ (Métempsycose /Metempsychosis)». در Dictionnaire des symboles [فرهنگ نمادها]. ج. دوم. ترجمهٔ سودابه فضایلی. تهران: انتشارات جیحون، ۱۳۸۴. ص ۱۸۴. شابک ‎۹۶۴۶۵۳۴۱۴۷.