بلخ

بلخ شهری باستانی و مرکز بودایی، اسلام و زرتشی بوده است، اکنون بازمانده‌های ان در شمال افغاستان در ولایت بلخ، ۲۰ کیلومتری شمال‌غرب مزار شریف جای گرفته است.

گفتاوردها

• «شهری است بزرگ از امهات بلاد خراسان. منوجهر بن ایرج بن فریدون، بنای آن شهر را نهاد. اهلش لاف زن و گزاف دوست می‌باشند. اهل فرس را در آنجا، زیارتگاهی بوده بسان خانه کعبه و نامش «نوبهار»، به کمال زینت آراسته شده. اهل ترک (و چین) و فارس، حرمت آن خانه را نگاه داشتندی؛ و خدمت آن خانه با آل برمک بود تا زمانی که عثمان خراسان را مفتوح ساخت. در آن وقت، برمک ابی خالد خدمت خانه را داشت. نزد عثمان آمده، اظهار اسلام نمود و مال بسیار قبول کرد؛ و چون عبد اللّه عامر، فتح تمام خراسان را نمود احنف بن قیس بن هیثم را به بلخ فرستاده، نوبهار را خراب ساخت.
  • ابوعبدالله زکریا قزوینی در «آثار البلاد و اخبار العباد/ اقلیم رابع / بلخ» (نگاشته به سال ۶۷۴ق/ ۱۲۷۵م)